Świadczenie wychowawcze

Świadczenie wychowawcze - to świadczenie, które kierowane jest do rodzin mających na utrzymaniu dzieci, natomiast jego celem jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka (także tych dotyczących opieki sprawowanej nad nim i zaspokojeniem potrzeb życiowych dziecka). Świadczenie przysługuje matce, ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka do ukończenia przez dziecko 18. roku życia .

Zasady przyznawania świadczenia

Komu przysługuje

Świadczenie wychowawcze wypłacane jest:

1. obywatelom polskim oraz cudzoziemcom,
2. bez względu na dochody w wysokości 500 zł miesięcznie na drugie i kolejne dziecko,
3. do dnia ukończenia przez dziecko 18. roku życia,
4. na pierwsze dziecko w wysokości 500 zł miesięcznie, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 800,00 zł., a jeśli członkiem rodziny jest dziecko niepełnosprawne - jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1 200,00 zł.
5. kwota świadczenia wychowawczego przysługuje za niepełny miesiąc w przypadku:

• urodzenia dziecka,
• ukończenia przez dziecko 18. roku życia lub
• gdy dziecko (zgodnie z orzeczeniem sądu) jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu .

Kiedy nie przysługuje

Świadczenie wychowawcze nie przysługuje, gdy:

1. dziecko pozostaje w związku małżeńskim,
2. dziecko zostało umieszczone w placówce, która zapewnia całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej,
3. członkowi rodziny przysługuje za granicą na dziecko świadczenie o podobnym charakterze do świadczenia wychowawczego, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej,
4. pełnoletnie dziecko ma ustalone prawo do świadczenia wychowawczego na własne dziecko,
5. osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało ustalone, na rzecz tego dziecka od jego rodzica, świadczenie alimentacyjne na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, chyba że:

• ojciec dziecka nie jest znany
• drugie z rodziców dziecka nie żyje,
• powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
• dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach,
• sąd zobowiązał jedno z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka

Wypłacanie świadczenia

Świadczenie wychowawcze jest realizowane w gminach, natomiast w sprawach, w których stosowane są przepisy unijne o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, świadczenie realizowane jest przez marszałków województw. Wybór optymalnych rozwiązań organizacyjnych w gminach, które zapewnią prawidłową i terminową realizację świadczenia wychowawczego, należeć będzie do wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Podobnie jak w wypadku świadczeń rodzinnych, świadczenie wychowawcze będzie mogło być realizowane w danej gminie w:

• urzędzie gminy/miasta
• wyodrębnionej komórce organizacyjnej w ośrodku pomocy społecznej
• innej jednostce organizacyjnej w danej gminie np. w funkcjonujących już w wielu miastach w Polsce specjalnych centrach utworzonych do realizacji świadczeń socjalnych

Świadczenie socjalne w UE

Jeśli rodzic przebywa w innym państwie UE i tam złoży wniosek dotyczący świadczenia rodzinnego, tamtejszy organ ma poinformować o tym fakcie właściwego marszałka województwa w Polsce. Ten zaś otrzymane informacje ma przekazać do właściwej gminy. Mechanizm ten funkcjonuje w zakresie świadczeń rodzinnych od momentu dołączenia Polski do UE (tj. od ponad 11 lat). System ten eliminuje sytuacje jednoczesnego pobierania świadczeń w więcej niż jednym kraju .

Świadczenie wychowawcze — artykuły polecane

Dodatki do wynagrodzeń — Zasiłek rodzinny — Zasiłek pielęgnacyjny — Ubezpieczenie emerytalne — Ubezpieczenie rentowe — Zasiłek celowy — Zasiłek — Świadczenia rodzinne — Emerytura rolnicza

Bibliografia

• Frątczak E. (red.) (2007), Regulacje prawne w odniesieniu do zjawisk i procesów demograficznych. Wybrane akty prawne regulujące świadczenia na rzecz dzieci i rodziny - polityka społeczna polska, wybrane lata 1945-2006, Zeszyt Naukowy Sekcji Analiz Demograficznych, nr 17
• Ruzik-Sierdzińska A. (2017), Czy program Rodzina 500+ wywołał efekt na rynku pracy, Instytut Obywatelski. Analiza nr 15
• Strona internetowa: 500 Plus, MOPS Wejherowo
• Strona internetowa: Skorzystaj z programu Rodzina 500+, gov.pl
• Szelewa D. (2014), Polityka wobec rodziny i rodzicielstwa w Polsce: w pułapce konserwatyzmu?, Friedrich-Ebert-Stiftung, Warszawa
• Uścińska G. (2007), Koordynacja świadczeń rodzinnych w regulacjach wspólnotowych, Polityka Społeczna, nr 8

Autor: Paulina Marszałek