Zarządzanie strategiczne: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
| (Nie pokazano 15 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''[[Zarządzanie]] strategiczne''' według klasycznej definicji Alfreda Chandlera oznacza określanie długookresowych celów, kierunków rozwoju i metod działania przedsiębiorstwa w kontekście alokacji jego zasobów (Nasierowski W. 2018, s. 13) | |||
'''Zarządzanie strategiczne''' to także [[proces]] informacyjno-decyzyjny, który jest wspierany przez takie funkcje przedsiębiorstwa jak [[planowanie]], [[organizacja]], [[motywacja]] i [[kontrola]]. Ma wspomagać rozwiązywanie problemów dotyczących jego rozwoju i przetrwania, uwzględniając przy tym wpływ otoczenia (Sołtysik M. 2016, s. 224) | |||
==TL;DR== | |||
Zarządzanie strategiczne to określanie celów i kierunków rozwoju przedsiębiorstwa oraz proces informacyjno-decyzyjny. Ma wiele cech charakterystycznych i można je podzielić na koncepcje oparte na racjonalności strategicznej i zachowaniach strategicznych. Cykl organizacyjny zarządzania strategicznego składa się z planowania, wdrażania i nadzoru. Skuteczność zarządzania zależy od wymiany informacji, współpracy, zaufania i zaangażowania. Zarządzanie strategiczne ewoluuje, ale wciąż jest potrzebne w dynamicznym świecie biznesu. Wymaga jednak dostosowania do nowych wymagań w procesie zarządzania, podmiotach zarządzania, formach strategii i treściach strategii. | |||
==Cechy charakterystyczne== | ==Cechy charakterystyczne== | ||
Zarządzanie strategiczne posiada kilka cech charakterystycznych, które wyróżniają go na tle innych koncepcji zarządzania (Nasierowski W. 2018, s. 14,): | Zarządzanie strategiczne posiada kilka cech charakterystycznych, które wyróżniają go na tle innych koncepcji zarządzania (Nasierowski W. 2018, s. 14,): | ||
* zarządzanie strategiczne bazuje na danych ilościowych, | * zarządzanie strategiczne bazuje na danych ilościowych, | ||
* niepewność odnosząca się do wyników planowania jest dość wysoka | * [[niepewność]] odnosząca się do wyników planowania jest dość wysoka | ||
* strategie zarządzania można opierać na różnych przykładach, regułach i teoriach | * strategie zarządzania można opierać na różnych przykładach, regułach i teoriach | ||
* nie ma jednego, najlepszego sposobu opracowywania strategii | * nie ma jednego, najlepszego sposobu opracowywania strategii | ||
* opracowana strategia powinna uwzględniać ilościowe jak i jakościowe podejście, a także metody dedukcyjne czy empiryczne. | * opracowana [[strategia]] powinna uwzględniać ilościowe jak i jakościowe podejście, a także metody dedukcyjne czy empiryczne. | ||
==Podział koncepcji zarządzania strategicznego== | ==Podział koncepcji zarządzania strategicznego== | ||
Podstawowy podział koncepcji zarządzania strategicznego wyróżnia: (Lisiński M. 2011 s. 13, Pierścionek Z. 2011, s. 31-32) | Podstawowy podział koncepcji zarządzania strategicznego wyróżnia: (Lisiński M. 2011 s. 13, Pierścionek Z. 2011, s. 31-32) | ||
# '''koncepcje oparte na paradygmacie racjonalności strategicznej''', które opierają się na założeniu, że za pomocą strategii można statecznie zarządzać przedsiębiorstwem i zakładają, że można przewidzieć przyszłe warunki otoczenia. Proces przygotowania, wdrażania i nadzoru jest bardzo sformalizowany. W ramach tej grupy koncepcji wyróżnia się: szkołę ilościową, szkołę planowania strategicznego, szkołę harwardzką i szkołę pozycjonowania macierzowego. | # '''koncepcje oparte na paradygmacie racjonalności strategicznej''', które opierają się na założeniu, że za pomocą strategii można statecznie zarządzać przedsiębiorstwem i zakładają, że można przewidzieć przyszłe warunki otoczenia. Proces przygotowania, wdrażania i nadzoru jest bardzo sformalizowany. W ramach tej grupy koncepcji wyróżnia się: szkołę ilościową, szkołę planowania strategicznego, szkołę harwardzką i szkołę pozycjonowania macierzowego. | ||
# '''koncepcje oparte na paradygmacie zachowań strategicznych''', które bazują na doświadczeniu i sprawdzonych, praktycznych metodach. Nie wykorzystują przyjętych, teoretycznych technik. Do grupy tych koncepcji należą: szkoła behawioralna, szkoła ewolucyjna. | # '''koncepcje oparte na paradygmacie zachowań strategicznych''', które bazują na doświadczeniu i sprawdzonych, praktycznych metodach. Nie wykorzystują przyjętych, teoretycznych technik. Do grupy tych koncepcji należą: [[szkoła behawioralna]], szkoła ewolucyjna. | ||
<google>n</google> | |||
==Cykl organizacyjny zarządzania strategicznego== | ==Cykl organizacyjny zarządzania strategicznego== | ||
Zarządzanie strategiczne jest cyklem organizacyjnym złożonym z trzech etapów (Żółtowska I. 2009, Romanowska M. 2017, 23-25): | Zarządzanie strategiczne jest cyklem organizacyjnym złożonym z trzech etapów (Żółtowska I. 2009, Romanowska M. 2017, 23-25): | ||
# '''Planowanie Strategiczne''' | # '''Planowanie Strategiczne''' - w pierwszej kolejności ustala się [[cele]], które są oparte na analizie przeszłych i teraźniejszych działań przedsiębiorstwa, następnie przygotowuje się [[plan]] działania. Etap I w zarządzaniu strategicznym jest częścią konceptualną, która wykorzystuje liczne techniki i sposoby, by wybrać jak najlepszą strategię działania przedsiębiorstwa | ||
# '''Wdrażanie strategiczne''' | # '''Wdrażanie strategiczne''' - jest to etap, który koncentruje się na wprowadzeniu przyjętej koncepcji i realizacji jej założeń, plan powinien być wdrażany przy uwzględnieniu rzeczywistych możliwościach i warunkach. W tym etapie przeprowadza się operacjonalizację celów, tworzy się sprawny [[system]] zarządzania i ustala się [[budżet]] potrzebny do realizacji strategii | ||
# '''Nadzór strategiczny''' | # '''[[Nadzór]] strategiczny''' - bardzo ważny etap, który pozwala określić stopień realizacji przyjętych założeń oraz reagowania na błędy i odchylenia. W sprawowaniu kontroli pomaga System Wczesnego Ostrzegania. | ||
==Czynniki skuteczności== | ==Czynniki skuteczności== | ||
W każdym przedsiębiorstwie o skuteczności zarządzania strategicznego mogą decydować różne czynniki. Przyjmuje się jednak, że skuteczność w głównej mierze zależy od (Janasz K., Janasz W., Kozioł K., Szopik-Depczyńska K. 2010, s. 30-31): | W każdym przedsiębiorstwie o skuteczności zarządzania strategicznego mogą decydować różne czynniki. Przyjmuje się jednak, że [[skuteczność]] w głównej mierze zależy od (Janasz K., Janasz W., Kozioł K., Szopik-Depczyńska K. 2010, s. 30-31): | ||
* procesu wymiany informacji pomiędzy wszystkimi szczeblami decyzyjnymi | * procesu wymiany informacji pomiędzy wszystkimi szczeblami decyzyjnymi | ||
* skoordynowanej współpracy poszczególnych szczebli | * skoordynowanej współpracy poszczególnych szczebli | ||
* wzajemnego darzenia się zaufaniem | * wzajemnego darzenia się zaufaniem | ||
* współudziału w procesie ustalania metod wspomagających realizację zamierzonych celów | * współudziału w procesie ustalania metod wspomagających realizację zamierzonych celów | ||
* zaangażowania w przygotowanie i wypełnienie strategii. | * zaangażowania w przygotowanie i wypełnienie strategii. | ||
==Ewolucja zarządzania strategicznego== | ==Ewolucja zarządzania strategicznego== | ||
Zarządzanie strategiczne wciąż się rozwija, jednak coraz częściej rodzą się wątpliwości czy w obecnie szybko rozwijającym się świecie jest szansa przewidzieć przyszłe warunki rynku i na ich podstawie oprzeć strategię działania firmy. Coraz częściej przedsiębiorstwa wybierają zamiast zarządzania strategicznego koncepcję zarządzania operacyjnego, który zakłada wykorzystywanie bieżących sytuacji i szybkość działania. | Zarządzanie strategiczne wciąż się rozwija, jednak coraz częściej rodzą się wątpliwości czy w obecnie szybko rozwijającym się świecie jest szansa przewidzieć przyszłe warunki rynku i na ich podstawie oprzeć strategię działania firmy. Coraz częściej przedsiębiorstwa wybierają zamiast zarządzania strategicznego koncepcję zarządzania operacyjnego, który zakłada wykorzystywanie bieżących sytuacji i szybkość działania. | ||
Warto jednak zauważyć, że coraz częściej pojawiają się liczne problemy i komplikacje, które pokazują, że konieczne jest działanie "z | Warto jednak zauważyć, że coraz częściej pojawiają się liczne problemy i komplikacje, które pokazują, że konieczne jest [[działanie]] "z wyprzedzeniem", na przykład przewidzenie wprowadzenia nowego produktu, który w danym okresie będzie najbardziej opłacalny. | ||
Zarządzanie strategiczne ma zatem rację bytu, jednak potrzebne są zmiany, które pozwolą dostosować się do obecnych wymagań. Ewolucja powinna dotyczyć czterech wymienionych niżej obszarów: | Zarządzanie strategiczne ma zatem rację bytu, jednak potrzebne są zmiany, które pozwolą dostosować się do obecnych wymagań. Ewolucja powinna dotyczyć czterech wymienionych niżej obszarów: | ||
# '''procesu zarządzania strategicznego''', gdzie konieczne jest znalezienie złotego środka pomiędzy uporządkowanymi regułami działania, a elastycznością | # '''procesu zarządzania strategicznego''', gdzie konieczne jest znalezienie złotego środka pomiędzy uporządkowanymi regułami działania, a elastycznością | ||
# '''podmiotów zarządzania strategicznego''', czyli umożliwienie uczestnictwa w procesie zarządzania większemu gronu uczestników | # '''podmiotów zarządzania strategicznego''', czyli umożliwienie uczestnictwa w procesie zarządzania większemu gronu uczestników | ||
# '''formy strategii''', której zapis będzie prosty, uniwersalny i elastyczny | # '''formy strategii''', której [[zapis]] będzie prosty, uniwersalny i elastyczny | ||
# '''treści strategii''', czyli podejmowanie jasnych i konkretnych wyborów strategii uwzględniając kompromis z przeciwstawnymi rozwiązaniami | # '''treści strategii''', czyli podejmowanie jasnych i konkretnych wyborów strategii uwzględniając [[kompromis]] z przeciwstawnymi rozwiązaniami (Kaleta A. 2017, s. 41-42) | ||
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Analiza scenariuszy]]}} — {{i5link|a=[[Planowanie strategiczne]]}} — {{i5link|a=[[Controlling strategiczny]]}} — {{i5link|a=[[Analiza SWOT]]}} — {{i5link|a=[[Projektowanie systemów informatycznych]]}} — {{i5link|a=[[Plan zarządzania interesariuszami]]}} — {{i5link|a=[[Metodyka społeczna Checklanda]]}} — {{i5link|a=[[Prognozowanie przychodów i kosztów]]}} — {{i5link|a=[[Plan marketingowy]]}} }} | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
* Janusz K., Janusz W., Kozioł K., Szosik-Depczyńska K. (2010) | <noautolinks> | ||
* Kaleta A. (red.) (2011) | * Janusz K., Janusz W., Kozioł K., Szosik-Depczyńska K. (2010), ''Zarządzanie strategiczne. Koncepcje. Metody. Strategie'', Difin, Warszawa | ||
* Lisiński M. (2011) | * Kaleta A. (red.) (2011), ''Ewolucja zarządzania strategicznego w trakcie rozwoju przedsiębiorstw'', C.H.Beck, Warszawa | ||
* Nasierowski W. (2018) | * Lisiński M. (2011), ''Przegląd paradygmatów zarządzania strategicznego'', Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, nr 856 | ||
* Pierścionek | * Nasierowski W. (2018), ''Formułowanie strategii przedsiębiorstwa. Klasyka'', Difin, Warszawa | ||
* Romanowska M. (2017) | * Pierścionek Z. (2011), ''Zarządzanie strategiczne w przedsiębiorstwie'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa | ||
* Sołtysik M. (2016) | * Romanowska M. (2017), ''Planowanie strategiczne w przedsiębiorstwie'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa | ||
* Żółtowska M. (2009) | * Sołtysik M. (2016), ''Metodyka projektowania strategii organizacyjnych przedsiębiorstwa'', rozprawa doktorska, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków | ||
* Żółtowska M. (2009), ''[https://home.elka.pw.edu.pl/~imilenko/zs_konspekt.pdf Zarządzanie Strategiczne]'', Konspekt wykładu ZAH | |||
</noautolinks> | |||
{{a|Dominika Skura}} | {{a|Dominika Skura}} | ||
[[Kategoria:Zarządzanie strategiczne]] | [[Kategoria:Zarządzanie strategiczne]] | ||
{{#metamaster:description|Zarządzanie strategiczne - planowanie, organizacja i kontrola celów i rozwoju przedsiębiorstwa. Dowiedz się więcej o metodach i funkcjach organizacji.}} | |||
Aktualna wersja na dzień 23:48, 14 gru 2023
Zarządzanie strategiczne według klasycznej definicji Alfreda Chandlera oznacza określanie długookresowych celów, kierunków rozwoju i metod działania przedsiębiorstwa w kontekście alokacji jego zasobów (Nasierowski W. 2018, s. 13) Zarządzanie strategiczne to także proces informacyjno-decyzyjny, który jest wspierany przez takie funkcje przedsiębiorstwa jak planowanie, organizacja, motywacja i kontrola. Ma wspomagać rozwiązywanie problemów dotyczących jego rozwoju i przetrwania, uwzględniając przy tym wpływ otoczenia (Sołtysik M. 2016, s. 224)
TL;DR
Zarządzanie strategiczne to określanie celów i kierunków rozwoju przedsiębiorstwa oraz proces informacyjno-decyzyjny. Ma wiele cech charakterystycznych i można je podzielić na koncepcje oparte na racjonalności strategicznej i zachowaniach strategicznych. Cykl organizacyjny zarządzania strategicznego składa się z planowania, wdrażania i nadzoru. Skuteczność zarządzania zależy od wymiany informacji, współpracy, zaufania i zaangażowania. Zarządzanie strategiczne ewoluuje, ale wciąż jest potrzebne w dynamicznym świecie biznesu. Wymaga jednak dostosowania do nowych wymagań w procesie zarządzania, podmiotach zarządzania, formach strategii i treściach strategii.
Cechy charakterystyczne
Zarządzanie strategiczne posiada kilka cech charakterystycznych, które wyróżniają go na tle innych koncepcji zarządzania (Nasierowski W. 2018, s. 14,):
- zarządzanie strategiczne bazuje na danych ilościowych,
- niepewność odnosząca się do wyników planowania jest dość wysoka
- strategie zarządzania można opierać na różnych przykładach, regułach i teoriach
- nie ma jednego, najlepszego sposobu opracowywania strategii
- opracowana strategia powinna uwzględniać ilościowe jak i jakościowe podejście, a także metody dedukcyjne czy empiryczne.
Podział koncepcji zarządzania strategicznego
Podstawowy podział koncepcji zarządzania strategicznego wyróżnia: (Lisiński M. 2011 s. 13, Pierścionek Z. 2011, s. 31-32)
- koncepcje oparte na paradygmacie racjonalności strategicznej, które opierają się na założeniu, że za pomocą strategii można statecznie zarządzać przedsiębiorstwem i zakładają, że można przewidzieć przyszłe warunki otoczenia. Proces przygotowania, wdrażania i nadzoru jest bardzo sformalizowany. W ramach tej grupy koncepcji wyróżnia się: szkołę ilościową, szkołę planowania strategicznego, szkołę harwardzką i szkołę pozycjonowania macierzowego.
- koncepcje oparte na paradygmacie zachowań strategicznych, które bazują na doświadczeniu i sprawdzonych, praktycznych metodach. Nie wykorzystują przyjętych, teoretycznych technik. Do grupy tych koncepcji należą: szkoła behawioralna, szkoła ewolucyjna.
Cykl organizacyjny zarządzania strategicznego
Zarządzanie strategiczne jest cyklem organizacyjnym złożonym z trzech etapów (Żółtowska I. 2009, Romanowska M. 2017, 23-25):
- Planowanie Strategiczne - w pierwszej kolejności ustala się cele, które są oparte na analizie przeszłych i teraźniejszych działań przedsiębiorstwa, następnie przygotowuje się plan działania. Etap I w zarządzaniu strategicznym jest częścią konceptualną, która wykorzystuje liczne techniki i sposoby, by wybrać jak najlepszą strategię działania przedsiębiorstwa
- Wdrażanie strategiczne - jest to etap, który koncentruje się na wprowadzeniu przyjętej koncepcji i realizacji jej założeń, plan powinien być wdrażany przy uwzględnieniu rzeczywistych możliwościach i warunkach. W tym etapie przeprowadza się operacjonalizację celów, tworzy się sprawny system zarządzania i ustala się budżet potrzebny do realizacji strategii
- Nadzór strategiczny - bardzo ważny etap, który pozwala określić stopień realizacji przyjętych założeń oraz reagowania na błędy i odchylenia. W sprawowaniu kontroli pomaga System Wczesnego Ostrzegania.
Czynniki skuteczności
W każdym przedsiębiorstwie o skuteczności zarządzania strategicznego mogą decydować różne czynniki. Przyjmuje się jednak, że skuteczność w głównej mierze zależy od (Janasz K., Janasz W., Kozioł K., Szopik-Depczyńska K. 2010, s. 30-31):
- procesu wymiany informacji pomiędzy wszystkimi szczeblami decyzyjnymi
- skoordynowanej współpracy poszczególnych szczebli
- wzajemnego darzenia się zaufaniem
- współudziału w procesie ustalania metod wspomagających realizację zamierzonych celów
- zaangażowania w przygotowanie i wypełnienie strategii.
Ewolucja zarządzania strategicznego
Zarządzanie strategiczne wciąż się rozwija, jednak coraz częściej rodzą się wątpliwości czy w obecnie szybko rozwijającym się świecie jest szansa przewidzieć przyszłe warunki rynku i na ich podstawie oprzeć strategię działania firmy. Coraz częściej przedsiębiorstwa wybierają zamiast zarządzania strategicznego koncepcję zarządzania operacyjnego, który zakłada wykorzystywanie bieżących sytuacji i szybkość działania. Warto jednak zauważyć, że coraz częściej pojawiają się liczne problemy i komplikacje, które pokazują, że konieczne jest działanie "z wyprzedzeniem", na przykład przewidzenie wprowadzenia nowego produktu, który w danym okresie będzie najbardziej opłacalny. Zarządzanie strategiczne ma zatem rację bytu, jednak potrzebne są zmiany, które pozwolą dostosować się do obecnych wymagań. Ewolucja powinna dotyczyć czterech wymienionych niżej obszarów:
- procesu zarządzania strategicznego, gdzie konieczne jest znalezienie złotego środka pomiędzy uporządkowanymi regułami działania, a elastycznością
- podmiotów zarządzania strategicznego, czyli umożliwienie uczestnictwa w procesie zarządzania większemu gronu uczestników
- formy strategii, której zapis będzie prosty, uniwersalny i elastyczny
- treści strategii, czyli podejmowanie jasnych i konkretnych wyborów strategii uwzględniając kompromis z przeciwstawnymi rozwiązaniami (Kaleta A. 2017, s. 41-42)
| Zarządzanie strategiczne — artykuły polecane |
| Analiza scenariuszy — Planowanie strategiczne — Controlling strategiczny — Analiza SWOT — Projektowanie systemów informatycznych — Plan zarządzania interesariuszami — Metodyka społeczna Checklanda — Prognozowanie przychodów i kosztów — Plan marketingowy |
Bibliografia
- Janusz K., Janusz W., Kozioł K., Szosik-Depczyńska K. (2010), Zarządzanie strategiczne. Koncepcje. Metody. Strategie, Difin, Warszawa
- Kaleta A. (red.) (2011), Ewolucja zarządzania strategicznego w trakcie rozwoju przedsiębiorstw, C.H.Beck, Warszawa
- Lisiński M. (2011), Przegląd paradygmatów zarządzania strategicznego, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, nr 856
- Nasierowski W. (2018), Formułowanie strategii przedsiębiorstwa. Klasyka, Difin, Warszawa
- Pierścionek Z. (2011), Zarządzanie strategiczne w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
- Romanowska M. (2017), Planowanie strategiczne w przedsiębiorstwie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
- Sołtysik M. (2016), Metodyka projektowania strategii organizacyjnych przedsiębiorstwa, rozprawa doktorska, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków
- Żółtowska M. (2009), Zarządzanie Strategiczne, Konspekt wykładu ZAH
Autor: Dominika Skura
