Randomizacja: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Zarządzania
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Randomizacja''' to rodzaj eksperymentu naukowego (często medycznego), którego celem jest ograniczenie pewnych źródeł błędów systematycznych w testowaniu skuteczności nowych metod leczenia. Osiąga się to poprzez losowe przydzielenie uczestników do dwóch lub więcej grup o różnych postawach, a następnie porównanie ich wyników. Jedna grupa - eksperymentalna - ocenia interwencję, podczas gdy w drugiej grupie - zwykle nazywanej kontrolną - stosuje się zasadniczą różnicę, np. brak interwencji lub stosowanie placebo. Grupy są badane w ramach projektu badawczego, aby sprawdzić, jak skuteczna była interwencja eksperymentalna. Skuteczność leczenia jest oceniana w porównaniu z grupą kontrolną<ref>Marcin Waligóra [https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/271963/waligora_sprawiedliwosc_efektywnosc_2016.pdf?sequence=1&isAllowed=y Sprawiedliwość, efektywność i metodologia w badaniach klinicznych], Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Kraków</ref>. | '''Randomizacja''' to rodzaj eksperymentu naukowego (często medycznego), którego celem jest ograniczenie pewnych źródeł błędów systematycznych w testowaniu skuteczności nowych metod leczenia. Osiąga się to poprzez losowe przydzielenie uczestników do dwóch lub więcej grup o różnych postawach, a następnie porównanie ich wyników. Jedna grupa - eksperymentalna - ocenia interwencję, podczas gdy w drugiej grupie - zwykle nazywanej kontrolną - stosuje się zasadniczą różnicę, np. brak interwencji lub stosowanie placebo. Grupy są badane w ramach projektu badawczego, aby sprawdzić, jak skuteczna była interwencja eksperymentalna. Skuteczność leczenia jest oceniana w porównaniu z grupą kontrolną<ref>Marcin Waligóra [https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/271963/waligora_sprawiedliwosc_efektywnosc_2016.pdf?sequence=1&isAllowed=y Sprawiedliwość, efektywność i metodologia w badaniach klinicznych], Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Kraków</ref>. | ||
Istnieje kilka rodzajów projektów badań klinicznych. Można je podzielić na następujące kategorie<ref>P. Fotowicz, Metoda randomizacji oddziaływania systematycznego i jej praktyczne zastosowanie, „Pomiary Automatyka Kontrola” 11/2011, 1293–1294</ref>: | |||
Przydzielanie uczestników badania klinicznego do różnych grup leczenia (np. grup otrzymujących lek badany lub placebo) odbywa się zwykle w drodze randomizacji. Jest to ważny element randomizowanego badania kontrolowanego<ref>Rafał Jaeschke, Marcin Siwek, Jan Brożek, Paweł Brudkiewicz | Przydzielanie uczestników badania klinicznego do różnych grup leczenia (np. grup otrzymujących lek badany lub placebo) odbywa się zwykle w drodze randomizacji. Jest to ważny element randomizowanego badania kontrolowanego<ref>Rafał Jaeschke, Marcin Siwek, Jan Brożek, Paweł Brudkiewicz | ||
| Linia 14: | Linia 16: | ||
* Bukowska A., Kuś J., Stefańska K., (2015) [https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/8820/Kus_Metodologia_badan_psychologicznych_prowadzonych_w_przestrzeni_Internetu.pdf?sequence=1&isAllowed=y ''Metodologia badań psychologicznych prowadzonych w przestrzeni Internetu'' ], SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny, Wrocław | * Bukowska A., Kuś J., Stefańska K., (2015) [https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/8820/Kus_Metodologia_badan_psychologicznych_prowadzonych_w_przestrzeni_Internetu.pdf?sequence=1&isAllowed=y ''Metodologia badań psychologicznych prowadzonych w przestrzeni Internetu'' ], SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny, Wrocław | ||
* Brożek J., Brudkiewicz P., Jaeschke R., Siwek M. (2012)[http://www.psychiatriapolska.pl/uploads/images/PP_1_2012/Jaeschke109_PP1_2012.pdf ''Badania z randomizacją w psychiatrii''], Psychiatria Polska, Kraków | * Brożek J., Brudkiewicz P., Jaeschke R., Siwek M. (2012)[http://www.psychiatriapolska.pl/uploads/images/PP_1_2012/Jaeschke109_PP1_2012.pdf ''Badania z randomizacją w psychiatrii''], Psychiatria Polska, Kraków | ||
* Fotowicz P., Metoda randomizacji oddziaływania systematycznego i jej praktyczne zastosowanie, „Pomiary Automatyka Kontrola” 11/2011, 1293–1294 | |||
* Waligóra M. (2016) [https://www.researchgate.net/publication/304747259_Sprawiedliwosc_efektywnosc_i_metodologia_w_badaniach_klinicznych ''Sprawiedliwość, efektywność i metodologia w badaniach klinicznych''], Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Kraków | * Waligóra M. (2016) [https://www.researchgate.net/publication/304747259_Sprawiedliwosc_efektywnosc_i_metodologia_w_badaniach_klinicznych ''Sprawiedliwość, efektywność i metodologia w badaniach klinicznych''], Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Kraków | ||
[[Kategoria:Statystyka i Ekonometria]] | [[Kategoria:Statystyka i Ekonometria]] | ||
{{a|Joanna Żak}} | {{a|Joanna Żak}} | ||
Wersja z 08:05, 22 mar 2022
Randomizacja to rodzaj eksperymentu naukowego (często medycznego), którego celem jest ograniczenie pewnych źródeł błędów systematycznych w testowaniu skuteczności nowych metod leczenia. Osiąga się to poprzez losowe przydzielenie uczestników do dwóch lub więcej grup o różnych postawach, a następnie porównanie ich wyników. Jedna grupa - eksperymentalna - ocenia interwencję, podczas gdy w drugiej grupie - zwykle nazywanej kontrolną - stosuje się zasadniczą różnicę, np. brak interwencji lub stosowanie placebo. Grupy są badane w ramach projektu badawczego, aby sprawdzić, jak skuteczna była interwencja eksperymentalna. Skuteczność leczenia jest oceniana w porównaniu z grupą kontrolną[1].
Istnieje kilka rodzajów projektów badań klinicznych. Można je podzielić na następujące kategorie[2]:
Przydzielanie uczestników badania klinicznego do różnych grup leczenia (np. grup otrzymujących lek badany lub placebo) odbywa się zwykle w drodze randomizacji. Jest to ważny element randomizowanego badania kontrolowanego[3]. Dzięki procesowi randomizacji każdy uczestnik badania klinicznego ma równe szanse na przydzielenie do jednej z grup leczenia. Jest to ważny sposób na zmniejszenie ryzyka błędu systematycznego w wynikach badań. Randomizacja w przydziale uczestników do grup zmniejsza systematyczny błąd selekcji i tendencyjność przydziału poprzez zrównoważenie zarówno znanych, jak i nieznanych czynników nadmiarowych (predykcyjnych) w przydziale do leczenia [4]. W randomizację pacjentów do różnych interwencji zaangażowane są dwa procesy[5]:
- wybór procedury randomizacji w celu wygenerowania nieprzewidywalnej sekwencji rozkładów. Może to być zwykły losowy przydział pacjentów do jednej z grup z równym prawdopodobieństwem, może być „ograniczony" lub „adaptacyjny".
- ukrywanie rozkładu (bardziej praktyczne zagadnienie), które odnosi się do ścisłych środków ostrożności podejmowanych w celu zapewnienia, że rozkład grupowy pacjentów nie zostanie ujawniony przed ich ostatecznym przydzieleniem do poszczególnych grup. Nielosowe „systematyczne" metody przydziału do grup, takie jak naprzemienne włączanie uczestników do jednej i drugiej grupy, mogą stwarzać „nieograniczone możliwości manipulacji" i prowadzić do naruszenia zasady zatajenia przydziału .
Przypisy
- ↑ Marcin Waligóra Sprawiedliwość, efektywność i metodologia w badaniach klinicznych, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Kraków
- ↑ P. Fotowicz, Metoda randomizacji oddziaływania systematycznego i jej praktyczne zastosowanie, „Pomiary Automatyka Kontrola” 11/2011, 1293–1294
- ↑ Rafał Jaeschke, Marcin Siwek, Jan Brożek, Paweł Brudkiewicz Badania z randomizacją w psychiatrii, Psychiatria Polska, Kraków
- ↑ Marcin Waligóra Sprawiedliwość, efektywność i metodologia w badaniach klinicznych, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Kraków
- ↑ Jakub Kuś, Katarzyna Stefańska, Alicja Bukowska Metodologia badań psychologicznych prowadzonych w przestrzeni Internetu , SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny, Wrocław
Bibliografia
- Bukowska A., Kuś J., Stefańska K., (2015) Metodologia badań psychologicznych prowadzonych w przestrzeni Internetu , SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny, Wrocław
- Brożek J., Brudkiewicz P., Jaeschke R., Siwek M. (2012)Badania z randomizacją w psychiatrii, Psychiatria Polska, Kraków
- Fotowicz P., Metoda randomizacji oddziaływania systematycznego i jej praktyczne zastosowanie, „Pomiary Automatyka Kontrola” 11/2011, 1293–1294
- Waligóra M. (2016) Sprawiedliwość, efektywność i metodologia w badaniach klinicznych, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Kraków
Autor: Joanna Żak
