Kasa zapomogowo pożyczkowa

Kasa zapomogowo – pożyczkowa (KZP) to organizacja, która powstaje w zakładach pracy na podstawie art. 39 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych oraz rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych. Kasa może być zorganizowana jeśli przynajmniej 10 pracowników zadeklaruje gotowość przynależności do KZP. W jednym zakładzie pracy może działać tylko jedna KZP. Istnieje możliwość założenia międzyzakładowej kasy zapomogowo – pożyczkowej, jeżeli w zakładzie nie znajdzie się 10 pracowników zgłaszających gotowość przystąpienia do kasy.

Zmiany z 1 stycznia 2019 roku

Od 1 stycznia 2019 r. członkami kasy mogą być osoby wykonujące pracę zarobkową, także te zatrudnione na innej podstawie niż stosunek pracy, niebędące pracownikami w rozumieniu Kodeksu pracy, pod warunkiem podsiadania praw i interesów związanych z wykonywaniem pracy, jakie „mogą być reprezentowane i bronione przez związek zawodowy”. Wobec tego w art. 11 ustawy o związkach zawodowych wprowadzono stosowną definicję „osoby wykonującej pracę zarobkową”, a także definicję „pracodawcy”, które zastąpiło pojęcie "zakład pracy".

Cel i zasady funkcjonowania kasy zapomogowo – pożyczkowej

Celem funkcjonowania KZP jest udzielanie jej członkom pomocy materialnej. Pomoc może być udzielana w formie długoterminowych, krótkoterminowych pożyczek oraz zapomóg. Zasady funkcjonowania KZP są określone w statucie. Aby zostać członkiem kasy należy złożyć deklarację, uchwałę o przyjęciu podejmuje zarząd kasy nie później niż w ciągu jednego miesiąca od dnia jej złożenia. Szczegółowe warunki świadczenia pomocy określa umowa zawarta między pracodawcą a kasą zapomogowo-pożyczkową. Pomoc może być udzielana w postaci bezzwrotnej zapomogi w sytuacjach określonych regulaminem kasy lub nieoprocentowanej pożyczki, która jest spłacana w miesięcznych ratach. .

Kasa zapomogowo – pożyczkowa - prawa i obowiązki członków

Członek KZP ma prawo:

1. gromadzić oszczędności według zasad określonych w statucie,
2. korzystać z pożyczek,
3. w razie wydarzeń losowych ubiegać się o udzielenie zapomogi,
4. brać udział w obradach walnego zgromadzenia
5. wybierać i być wybieranym do zarządu KZP i komisji rewizyjnej.

Członek KZP jest zobowiązany:

1. wpłacić wpisowe
2. wpłacać miesięczny wkład członkowski lub wyrazić zgodę na potrącenie wkładu z wynagrodzenia za pracę lub z zasiłku chorobowego lub wychowawczego
3. przestrzegać przepisy statutu oraz uchwał organów KZP.

Kasa zapomogowo – pożyczkowa - obowiązki pracodawcy

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów pracodawca powinien:

1. zapewniać pomieszczenia biurowe i odpowiednio zabezpieczone miejsca na przechowywanie pieniędzy,
2. zapewniać transport pieniędzy z banku,
3. zapewniać prowadzenie księgowości, obsługę kasową i prawną,
4. dostarczać druki i formularze,
5. dokonywać na rzecz KZP potrąceń w listach płac, listach wypłat zasiłków chorobowych i zasiłków wychowawczych, wpisowego, wkładów miesięcznych i rat pożyczek,
6. przyjmować wpłaty wnoszone przez emerytów i rencistów oraz osoby przebywające na urlopach wychowawczych,
7. odprowadzać wpłaty na rachunek bankowy KZP,
8. informować przynajmniej raz w roku członków kas o stanie ich wkładów i zadłużeń.

Bibliografia

• Jankowiak, K. (2018)., Pracownicze kasy zapomogowo-pożyczkowe: przepisy prawne funkcjonowania, tworzenie i likwidowanie, obowiązki i uprawnienia, ewidencja i dokumentacja, optymalizacja działania, gospodarka finansowa, ochrona danych osobowych (z uwzględnieniem RODO), Casco Sp. z o.o., Gdynia
• Kaczurak-Kozak, M. (2013)., Rachunkowość budżetowa, Wolters Kluwer, s.182
• Majewska-Jurczyk, B. (2016)., Ochrona interesów konsumentów przed działaniami parabanków sprawowana przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Ekonomia — Wroclaw Economic Review 22/1
• Pigulski, M. (2020)., Potrącenia z wynagrodzeń i zasiłków 2020, FabrykaWiedzy.com, Warszawa, s. 44, 45, 47
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 1992 r. w sprawie pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w zakładach pracy, Dz.U. 1992 nr 100 poz. 502
• Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, Dz.U. 1991 nr 55 poz. 234

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.

Autor: Dorota Pancerz