Tekst źródłowy strony NPV

{{infobox4
|list1=
<ul>
<li>[[MIRR]]</li>
<li>[[RAROC]]</li>
<li>[[Finansowa ocena projektu]]</li>
<li>[[Metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych]]</li>
<li>[[NPVR]]</li>
<li>[[Średni ważony koszt kapitału]]</li>
<li>[[ERR]]</li>
<li>[[Wewnętrzna stopa zwrotu]]</li>
<li>[[Mieszane metody wyceny przedsiębiorstw]]</li>
</ul>
}}

'''NPV'''(ang: ''net present value'', inaczej: ''wartość obecna netto, [[wartość]] bieżąca netto, wartość zaktualizowana netto'')- podstawowy i najważniejszy [[wskaźnik]] dynamiczny, jest metodą wyrażania różnicy pomiędzy bieżącymi wpływami gotówki a ich bieżącymi wypływami. Powszechnie NPV używane jest w [[budżet]]owaniu kapitałowym. Według badań najczęściej stosowaną metodą oceny efektywności inwestycji zagranicznych stosowaną przez polskie przedsiębiorstwa była metoda wartości bieżącej netto i wynosiła ona 37,2 %.

Aby [[firma]] podjęła właściwą decyzję w związku z inwestycjami [[kapitał]]owymi leżącymi w interesie [[udział]]owców, musi zastosować regułę decyzyjną. Reguła ta pozwala rozgraniczyć propozycje możliwe do przyjęcia od takich, których przyjęcie będzie niemożliwe. Reguła ta nie może być także sprzeczna z celami przedsiębiorstwa, ponieważ uniemożliwi ich realizację. Klasyczną regułą jest reguła wartości zaktualizowanej netto.

Ponieważ [[pieniądz]] ma swoją wartość w czasie, strumienie pieniężne muszą opierać się o ten sam mianownik, aby można je było porównać. Dzięki regule NPV można ocenić [[przepływy pieniężne]] związane z projektem (wymagają one porównania zaktualizowanej wartości przyszłych przychodów z dokonywanymi dzisiaj nakładami inwestycyjnymi). Innymi słowy [[metoda]] ta polega na dyskontowaniu przyszłych strumieni pieniężnych do ich wartości obecnych.

<math>NPV = \left (\frac{CF_1}{(1+k)^1} \right) +... + \left (\frac{CF_n}{(1+k)^n} \right) - N_0</math> (1)

lub

<math>NPV = \sum_{i=1}^n {\frac{NCF_i}{(1+k)^n}} = \sum_{i=1}^n {\frac{P_i}{(1+k)^n}} - \sum_{i=1}^n {\frac{N_i}{(1+k)^n}}</math> (2)
<google>ban728t</google>
gdzie:
* CFi - strumień pieniężny netto spodziewany w roku i (i = 1,2,..., n),
* N0 - początkowy [[nakład]] inwestycyjny,
* k - odpowiednia rynkowa stopa kapitalizacji, czyli [[koszt alternatywny]] zainwestowania kapitału w:ryzykowne projekty,
* n - czas życia efektu projektu w latach,
* NCF - przepływy pieniężne netto,
* Pi - [[przychód]] danego roku,
* Ni - [[nakłady]] danego roku.

Pierwszy wzór może być stosowany wyłącznie wtedy, gdy całe nakłady są ponoszone w roku zerowym. Jeżeli nakłady rozkładają się na kilka lat, należy je również dyskontować (wzór 2).

==TL;DR==
Artykuł omawia metodykę obliczania wartości bieżącej netto (NPV) oraz jej zastosowanie w ocenie efektywności inwestycji. NPV jest używane w budżetowaniu kapitałowym i pozwala porównać przepływy pieniężne związane z projektem. Artykuł opisuje procedurę obliczania NPV oraz wyjaśnia dlaczego jest ona lepsza od innych metod. Omawiane są również wady stosowania NPV oraz alternatywne metody oceny opłacalności inwestycji, takie jak IRR. Decyzja o inwestycji powinna być oparta na więcej niż jednej metody oceny.

==Procedura obliczania==
Obliczanie NPV projektu przebiega według następującego schematu:
* Obliczenie zaktualizowanej wartości (PV) spodziewanego strumienia przychodów pieniężnych netto w każdym roku (różnica spodziewanych przychodów i przewidywanych nakładów gotówkowych).
* Dodanie do siebie wartości zaktualizowanych dla kolejnych lat, co pozwoli na otrzymanie całkowitej wartości zaktualizowanej spodziewanych przyszłych strumieni.
* Odjęcie początkowych nakładów inwestycyjnych (I0) w celu otrzymania NPV projektu (przed przejściem do kolejnego etapu należy ustalić regułę podejmowania decyzji); dla maksymalizacji ceny akcji przedsiębiorstwa w długim okresie, a) jeśli NPV jest większa od zera (nie ma ryzyka działań bądź stopień ryzyka jest bardzo niewielki), [[projekt]] powinien zostać zaakceptowany, b)jeśli NPV jest ujemna (wydatki > [[dochody]]), projekt należy odrzucić.
* Przyjęcie/odrzucenie projektu.

Z powyższego schematu wynika, że przedsiębiorstwa powinny wdrażać projekty, dla których wartość NPV jest dodatnia.
NPV zależy od:
* wielkości strumieni pieniężnych w czasie,
* rozkładu strumieni pieniężnych w czasie,
* nakładów inwestycyjnych,
* wielkości stopy dyskontowej.

==Dlaczego NPV prowadzi do lepszych decyzji inwestycyjnych?==
Reguła NPV może prowadzić do lepszych decyzji inwestycyjnych niż inne reguły z kilku powodów, ponieważ:
* Jest wyrazem prawdziwej wielkości rozważanych sytuacji i związanych z nimi wyborów (w NPV jest to absolutna [[wartość rynkowa]] kapitału, a dokładniej ceny akcji pomnożonej przez ich ilość, dlatego też powinna być wybierana przy porównywaniu dwóch, wykluczających się projektów, o różnych wielkościach).
* Przy projektach o tej samej wielkości wybór NPV także jest korzystniejszy, gdyż w regule tej przyjmuje się [[założenie]], że [[koszt]] alternatywny pieniądza w czasie jest równy jego wartości. wskutek tego lepszą metodą jest wybór projektów inwestycyjnych o jak najniższych kosztach i ?nie łakomienie się? na niespodziewane korzyści (dlatego też stosowana jest rynkowa stopa kapitalizacji dla zdyskontowania przyszłych dochodów).
* Posiada liczne zalety o charakterze technicznym (można ją stosować przy nietypowych projektach inwestycyjnych. Rozumiemy przez nie projekty generujące przepływy pieniężne o dużej ilości zmian znaków, przy czym przepływy ujemne mogą wystąpić nie tylko w początkowej fazie realizacji. Przykładami takich projektów są [[inwestycje]] ingerujące w środowisko, które wiążą się z wydatkami na koniec przedsięwzięcia na przywrócenie stanu pierwotnego użytkowanego terenu).
* Jednoznaczna [[ocena]] projektów
* Jest łatwa w zastosowaniu, gdyż cechuje ją prosta formuła matematyczna (formuła obliczeniowa jest prosta i użycie jej nie jest [[zbyt]] skomplikowane).
==Wady stosowania metody NPV==
Metoda NPV pomimo wielu zalet nie powinna być stosowana jako jedyne źródło oceny rentowności inwestycji gdyż posiada ona kilka wad:
* Trudność przy wyborze stopy dyskonta
* Trudność przy prawidłowym oszacowaniu przepływów pieniężnych
* NPV najczęściej pomija przyszłe ulgi podatkowe
* Problemy z uwzględnieniem inflacji
* Złe ujęcie amortyzacji skutkujące nieprawidłowym wyliczeniem podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym
* Metoda wartości bieżącej netto jest metodą statyczną, nieelastyczną toteż ciężko dostosować ja do zmian otoczenia

==Alternatywy dla NPV==
Inną równie powszechnie używaną metodą oceny efektywności projektu inwestycyjnego jest IRR ([[Wewnętrzna stopa zwrotu]]).Pomiędzy NPV a IRR występują następujące różnice:
* NPV to miara bezwzględna, która ukazuje nam planowany wzrost przedsiębiorstwa wyrażony w pieniądzu natomiast, wskaźnik IRR jest miarą względną, toteż ukazuje nam planowany procentowy wzrost przedsiębiorstwa.
* NPV szacuje różnicę pomiędzy przychodami a wydatkami natomiast IRR ukazuje wartość stopy dyskontowej dla której wartość bieżąca netto przyjmuje wartość zerową.

Metody NPV jak i IRR nie powinno się uznawać jako jedyne źródło oceny opłacalności inwestycji.
[[Decyzja]] o podjęciu lub odrzuceniu danego projektu inwestycyjnego powinna być podjęta na podstawie więcej niż jednej metody.

==Bibliografia==
<noautolinks>
* Bolesta-Kukuła K., ''Mały słownik menedżera'', PWE, 1993
* Golej R., ''Ocena Efektywności Inwestycji'', Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Wrocław, 2008
* Jaworek M., ''Aktywność Inwestycyjna Polskich Przedsiębiorstw za Granicą'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, 2013
* Jog V., Suszyński C., ''Zarządzanie finansami przedsiębiorstw'', CIM, 1994
* Kałowski A., Wysocki J., ''Przygotowanie i ocena projektów inwestycyjnych'', Szkoła Główna Handlowa w Warszawie – Oficyna Wydawnicza, Warszawa, 2013
* Koniński J., Malewicz A., ''Cash flows, przepływy pieniężne'', Intpol, 1990
* Michalski M., ''[https://journals.bg.agh.edu.pl/EKONOMIA/2009-06/EM_09.pdf Analiza metod oceny efektywności inwestycji rzeczowych]'', Wydział Zarządzania, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie
* Rogowski W., ''Rachunek efektywności inwestycji'', Oficyna Ekonomiczna, Warszawa, 2013
* Wasilewska M., ''[https://www.wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/51-2012/FRFU-51-233.pdf Porównanie metody npv, drzew decyzyjnych i metody opcji realnych w wycenie projektów inwestycyjnych]'', Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
</noautolinks>

{{a|Agnieszka Brniak, Michał Bednarczyk}}
[[Kategoria:Metody dyskontowe]]

{{#metamaster:description|NPV to wskaźnik mierzący różnicę między wpływami i wypływami gotówki. Używany w budżetowaniu kapitałowym i ocenie inwestycji. Reguła wartości zaktualizowanej netto pozwala na właściwe decyzje inwestycyjne.}}