Stanowisko pracy
| Stanowisko pracy |
|---|
| Polecane artykuły |
Stanowisko pracy to podstawowy, pojedynczy i niepodzielny element struktury organizacyjnej każdej organizacji, który
posiada zakres własnych obowiązków oraz kompetencji w celu realizowania zadań wyznaczonych mu przez organizację. Jest dość powszechną praktyką łączenie stanowisk pracy w komórki organizacyjne, które podlegają osobie zarządzającej nimi czyli z reguły kierownikom poszczególnych komórek organizacyjnych.
Do każdego stanowiska pracy przydzielony jest pracownik, który łącząc własne umiejętności i możliwości a także wyposażenie stanowiska pracy wytwarza określony produkt. Należy zaznaczyć, że produktu nie można utożsamiać tylko z dobrem materialnym. Może to być inny wytwór nie posiadający cech typowo fizycznych np.: program komputerowy. Na stanowisku pracy wykonuje się jednorodne zadania.
Elementy stanowiska pracy
Stanowisko pracy składa się z następujących elementów:
- zadania jakie ma do wykonania pracownik,
- urządzenia służące do wykonywania pracy,
- narzędzia ułatwiające wykonywanie pracy,
- przedmioty pracy czyli pracownik oraz materiały lub półwyroby,
- przestrzeń, w której odbywa się praca.
W każdym procesie realizowanym przez pracownika wyróżniamy takie elementy jak operacje, zabiegi czynności, ruchy robocze oraz elementarne. Główną składową procesu pracy są operacje.
Analiza stanowiska pracy
{{#ev:youtube|9cvpBat0o2A|480|right|Projektowanie stanowiska pracy (Sławomir Wawak)|frame}} W analizie pracy możemy stosować analizę na poziomie stanowiska pracy w trzech ujęciach:
- dynamicznym - charakterystyka procesu pracy,
- statycznym - charakterystyka elementów składowych stanowiska pracy,
- mieszanym.
Najczęściej analizuje się stanowiska wykonawcze oraz kierownicze. Głównym celem analizy jest rozpatrywanie stanowiska pracy jako systemu, który charakteryzuje się uporządkowanym zbiorem elementów z siecią powiązań. Analiza pracy na danym stanowisku zawiera:
- opis wykonanych czynności,
- opis cech wymaganych od pracownika.
Bardzo trudne jest ustalenie jednego schematu przeprowadzania analizy pracy. Opisy stanowisk pracy wykorzystuje się głównie w procesie rekrutacji. Procedura analityczna dotycząca stanowiska pracy zawiera konkretny zakres tematyczny:
- jakie czynności pracownik wykonuje na stanowisku,
- w jaki sposób,
- dlaczego wykonuje te czynności,
- jakich umiejętności te działania wymagają.
Właściwości stanowiska pracy
Normy: PN-75/N-08000, PN-80/N-08001, PN-81/N-08002 oraz wymogi dotyczące organizacji stanowisk pracy określają warunki ciała ludzkiego, które należy uwzględnić podczas projektowania stanowiska pracy. Zgodnie z nimi stanowisko pracy powinno charakteryzować się następującymi właściwościami:
- swobodne wykonywanie czynności ruchowych, zwłaszcza roboczych i sterowniczych w wygodnej pozycji - przez umieszczenie przedmiotu pracy i elementów sterowniczych w optymalnym zasięgu kończyn
- dopasowanie niektórych parametrów przestrzennych stanowiska do zmiennych wymiarów ciała użytkownika, droga indywidualnej regulacji
- dobre warunki widoczności, szczególnie procesu pracy, urządzeń sygnalizujących oraz najbliższego otoczenia
- eliminację powstania sytuacji grożących wypadkiem".
Czynniki materialne
Każde stanowisko pracy powinno mieć zapewnione odpowiedni poziom czynników materialnych, które mogą niekorzystnie wpływać na stan fizyczny i psychiczny pracownika a co za tym idzie na jakość wykonywanej przez niego pracy:
- mikroklimat, w którym uwzględnia się m.in.: wilgotność powietrza, temperaturę, ciśnienie atmosferyczne powietrza
- pyły i gazy techniczne czyli chemiczne związki organiczne i nieorganiczne
- oświetlenie wyrażone np. jako poziom luminacji bądź natężenia
- hałas mierzony w decybelach lub Hertzach jako poziom częstotliwości dźwięku
- drgania zarówno te nieregularne jak i drgania wibracyjne
Bibliografia
- Czapta T. Malarski M (2010) Wykorzystywanie kompetencji w procesie wartościowania pracy, ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS
- Kanpik.S (1996) Ergonomia i ochrona pracy Wydawnictwo AGH, Kraków
- Martyniak Z. (1996) Metody organizowania procesów pracy, PWE, Warszawa
- Olszewski J. (1997) Podstawy ergonomii i fizjologii pracy, Wydawnictwo AE, Poznań
- Szałkowski A. (2006) Podstawy zarządzania personelem, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Kraków
- Zalewska A. (2009) Wiek, płeć i stanowisko pracy a zadowolenie z pracy, "Psychologia Jakości Życia", nr 1, s. 1-20
Autor: Krzysztof Piekarski, Magdalena Zapiór
