Zwolnienia podatkowe

Z Encyklopedia Zarządzania
Wersja z dnia 12:22, 19 maj 2020 autorstwa Sw (dyskusja | edycje) (Infobox update)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Zwolnienia podatkowe
Polecane artykuły


Zwolnienia podatkowe inaczej są zwane wakacjami podatkowymi. Polegają na wskazaniu poprzez pracodawcę, że ustalone przez niego stany faktyczne lub prawne, będące obiektem opodatkowania są wykluczone z opodatkowania (J. Głuchowski 2001, s. 367).

Zwolnienia podatkowe mogą mieć charakter:

  1. Podmiotowy - ze względu na właściwości podatnika. Zwolnienia podmiotowe można podzielić na ex lege (z mocy prawa) i fakultatywne (z wyboru, tzn. poprzez złożenie oświadczenia woli przed podatkowym organem.
  2. Przedmiotowy - ze względu na pewne właściwości przedmiotu podatku. Zwolnienia przedmiotowe można podzielić na warunkowe i bezwarunkowe.
  3. Podmiotowo-przedmiotowy (J. Głuchowski i in. 2002 s. 13-14, 48, 73).

Istnieją jeszcze inne podziały zwolnień podatkowych, ze względu na kryterium:

1. czasu, którym zostały objęte:
  • bezterminowe
  • terminowe
2. mocy obowiązywania:
  • obligatoryjne (obowiązujące, czyli muszą być udzielone)
  • fakultatywne (J. Kulicki 1998, s. 400-401).

Jako główne powody wprowadzania zwolnień wymieniane są najczęściej:

  1. Wysokie stawki w podatkach dochodowych (także w podatkach od spadków i darowizn),
  2. Polityka,
  3. Tradycja,
  4. Podział organów w państwie na ustawodawcze i wykonawcze (J. Głuchowski i in. 2002, s. 20).

Podatki pośrednie

Czynnościami, które nie podlegają opodatkowaniu są czynności podane w ustawie z 8.01.1993 roku o podatku VAT oraz o akcyzowym (Dz.U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) - niezależnie jaki jest przedmiot tych operacji oraz jakie nie są wyszczególnione w art. 2 ustawy, jak również te, które nie zostały podane, ale ich przedmiotem jest inne dobro niż usługa czy towar. Wspólną cechą wszystkich działań, które nie podlegają opodatkowaniu jest, że w kontekście prawnym nie wykorzystuje się do nich prawnych regulacji. Nie oznacza to również, że takie operacje nie są opodatkowane w charakterze pośrednim, jak i bezpośrednim (np. opłata skarbowa, podatek od gier).

Uzyskane przez podmioty świadczenia z tytułu sprzedaży, wydania wyrobów gotowych, produktów czy innych operacji, również usług nie są obrotem w pojmowaniu VAT, nie są poddane pod rygory obowiązkowego zapisania w rejestrze sprzedaży oraz nie istnieje dla nich obowiązek odprowadzania i deklarowania VAT (J. Głuchowski i in. 2002, s. 40).

Podatki bezpośrednie

Powszechność podatków bezpośrednich nie wyznacza, że obciążenia te odnoszą się do wszystkich uzyskiwanych dochodów, jak i przychodów. Zarazem ustawy o podatku dochodowym PIT oraz o podatku dochodowym CIT precyzują rodzaje przychodów, które nie są poddane opodatkowaniu, więc regulacja taka ogranicza zakres innych ustaw podatkowych co do zdolności opodatkowania osiąganych dochodów, czy przychodów.

Nie podlegają opodatkowaniu:

  1. Przychody wynikające z operacji, które prawnie nie mogą być przedmiotem aktywnej umowy.
  2. Przychody z gospodarki leśnej.
  3. Przychody z działalności rolniczej (oprócz działów specjalnych produkcji rolnych).
  4. Dodatkowo w ramach osób fizycznych przychody, które podlegają przepisom prawa o podatku od spadków i darowizn, jak również z tytułu rozdzielenia majątku małżeństwa, do którego doszło w wyniku ograniczenia albo ustania wspólnoty majątkowej małżonków.

Śmiało można powiedzieć, że część przepisów prawa ustaw o podatkach bezpośrednich nie ma zastosowania do sytuacji związanych z uzyskiwaniem przychodów, które są objęte opodatkowaniem w innych przepisach (J. Głuchowski i in. 2002, s. 118).

Katalog zwolnień przedmiotowych

Nie ma jasno określonych zwolnień podatkowych, ale można je zaliczyć do kilku grup:

  1. Zwolnienia o charakterze socjalnym (np. odprawy pośmiertne, stypendia studenckie).
  2. Zwolnienia z tytułu ubezpieczeń gospodarczych, o charakterze odszkodowawczym (np. kwoty otrzymane z tytułu osobowych lub majątkowych ubezpieczeń).
  3. Zwolnienia wybranych przychodów emerytów i rencistów (np. renty inwalidów wojskowych i wojennych).
  4. Zwolnienia wybranych przychodów, które są związane z pracą (np. ekwiwalent za zużycie w pracy prywatnych narzędzi).
  5. Zwolnienia wybranych przychodów ze sprzedaży (np. sprzedaży nieruchomości, które zostały zbyte po 5 latach od ich zakupu).
  6. Zwolnienia związane z dietami (np. kwoty kosztów służbowych podróży).
  7. Zwolnienia wybranych przychodów z praw i kapitałów majątkowych (np. kwoty zwracane poprzez inwestycyjne fundusze).
  8. Zwolnienia wybranych dochodów osiąganych poza granicą (np. uposażenia funkcjonariuszy ONZ).
  9. Zwolnienia wybranych przychodów, pochodzących z działalności gospodarczej (np. osiągnięte dochody z wynajmu pokoi w agroturystyce).

W podatku PIT zakres zwolnień przedmiotowych rodzi pytania o pewne kryteriami, którymi kierowano się, określając wybrane przywileje. Obszar tych zwolnień podatkowym ciągle ulega zmianom, dlatego ciężko jest wymienić, natomiast widoczne są w nich wpływy wybranych grup nacisku (A. Gomułowicz 2013, s. 581).

Bibliografia

Autor: Karolina Foryś