Znakowanie ekologiczne wyrobów
| Znakowanie ekologiczne wyrobów |
|---|
| Polecane artykuły |
Znakowanie ekologiczne w wielu krajach stanowi istotny instrument zarządzania środowiskowego. Znaki wskazujące na ekologiczne aspekty jakości można określić jako pozytywne, tzn. przyznawane wyrobom przyjaznym środowisku, lub negatywne - ostrzegające konsumenta o zagrożeniach środowiskowych związanych z użytkowaniem, a zwłaszcza z niewłaściwym obchodzeniem się z wyrobem. Osobną grupę stanowią zanki naturalne, które maja znaczenie informacyjne - zwracają uwagę na związek z problematyką ekologiczną. Znaki wskazujące na negatywne aspekty ekologiczne są stosowane np. w Belgii dla oznaczenia produktów obciążonych opłatami i podatkiem ekologicznym.
Znaki ekologiczne, sygnalizują, że wyrób jest bardziej przyjazny środowisku niż inne z określonej grupy produktów tzn. stanowi mniejsze obciążenie środowiska.
Podstawowym warunkiem skutecznego działania znaków ekologicznych jest wysoki poziom edukacji ekologicznej społeczeństwa. Ekologiczne znakowanie wyrobów, tak jak inne informacje umieszczone przede wszystkim na opakowaniach, spełnia funkcje: ekologiczną, informacyjno-edukacyjną, stymulującą, marketingową i edukacyjną.
Funkcja ekologiczna to pierwotna, ponieważ ekologiczne znaki towarowe już od wielu lat są w krajach wysoko rozwiniętych ważnym instrumentem ochrony środowiska. Środowisko to nie tylko zasoby ale przede wszystkim człowiek eksploatujący zasoby i użytkownik wyrobów. Pełnienie funkcji informacyjno-edukacyjnej polega na tworzeniu systemu rzetelnej i czytelnej informacji o właściwościach wyrobów i ich oddziaływaniu na środowisko i człowieka, czyli informowaniu konsumentów o ekologicznych cechach produktów w celu ułatwienia wyboru towarów proekologicznych. Funkcja stymulująca polega na zachęceniu producentów do podejmowania działań proekologicznych we wszystkich fazach życia wyrobu, preferowania czystszej produkcji, eliminowania składników szkodliwych dla środowiska. Spełnienie tej funkcji zależy od świadomości ekologicznej producentów, polityki ekologicznej państwa oraz od marketingowej rangi ekologicznych znaków towarowych. Funkcję marketingową znakowania ekologicznego określa rolę ekoznaków jako instrumentów konkurencji w określonym segmencie rynku towarów. Wprowadzanie handlowych znaków ekologicznych ściśle się wiąże z mechanizmami konkurencji i jest przez producentów traktowane jako naturalny środek ekspansji rynkowej przedsiębiorstwa.
Termin "znakowanie ekologiczne" nie tylko oznacza czynność nanoszenia znaku na opakowanie, lecz także odnosi się do działań techniczno-organizacyjnych i systemowych.
Przez znakowanie ekologiczne rozumie się proces oznaczania specjalnym znakiem jakościowym tych produktów, które są uznawane za przyjazne dla środowiska.
Produkt ekologiczny powinien być przyjazny dla środowiska w pełnym cyklu życia. Za przyjazne dla środowiska uważa się wyroby:
- mało uciążliwe dla środowiska, o małej zawartości substancji szkodliwych i niskiej emisji zanieczyszczeń w trakcie eksploatacji,
- wytwarzane w procesach o niskiej materiałochłonności i energochłonności,
- produkowane przy wykorzystaniu surowców wtórnych,
- charakteryzujące się możliwością ich ponownego wykorzystania w procesie recyklingu lub regeneracji po ich wyeksploatowaniu,
- ulegające biodegradacji,
- o długim okresie eksploatacji, zwiększonej trwałości, niezawodności praz możliwe do naprawy lub wielokrotnego użytku.
Bibliografia
- Adamczyk W. red., Ekologiczne problemy jakości wyrobów, Wyd. Naukowe PTTŻ, Kraków 2002, s. 145
- Adamczyk W., Ekologia wyrobów, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2004, s. 170
Autor: Aneta Antkowicz
