Zasiłek rodzinny
| Zasiłek rodzinny |
|---|
| Polecane artykuły |
Zasiłek rodzinny jest to jedna z form wsparcia przede wszystkim dla rodzin o niskich dochodach, wielodzietnych czy wychowujących niepełnosprawne dzieci. Ma ono na celu pokrycie części wydatków na utrzymanie dziecka. (Z. Duniewska i in. 2014, s. 328)
Znajduje się on w grupie świadczeń rodzinnych wraz z przewidzianymi do niego dodatkami obok świadczenia pielęgnacyjnego i zasiłku pielęgnacyjnego. Zasiłek rodzinny i inne świadczenia z nim związane, stanowią rodzaj trwałej pomocy udzielanej obywatelom przez państwo w ramach potrzeby ochrony rodziny, wielodzietności czy niepełnosprawności w przeciwieństwie do pomocy społecznej, która ma charakter krótkotrwały, doraźny. (A. Kubów 2014, s. 35)
Kto może się ubiegać o zasiłek?
Rozdział 2, art. 4 Ustawy o świadczeniach rodzinnych ustala podmioty mogące ubiegać się o przyznanie zasiłku rodzinnego i jego dodatków. Są to:
- rodzice, jeden z rodziców, opiekun prawny dziecka,
- opiekun faktyczny dziecka,
- osoba ucząca się - oznacza to osobę pełnoletnią uczącą się, niepozostającą na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub z zasądzeniem od rodziców na jej rzecz alimentów, jeżeli wyrok sądu orzekający dla niej alimenty został wydany przed osiągnięciem przez nią pełnoletności.
Art. 6 Ustawy o świadczeniach rodzinnych określa z kolei w jakich przypadkach świadczenie przysługuje dziecku:
- do ukończenia 18 roku życia,
- do czasu nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 lat,
- do ukończenia 24 lat, jeśli dziecko kontynuuje naukę w szkole (również wyższej) i jest osobą o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności.
Art. 7 określa natomiast wyjątki od powyższych zasad przyznawania zasiłku rodzinnego. Zatem prawa do niego nie przysługują w sytuacji gdy:
- dziecko lub osoba ucząca się pozostaje w związku małżeńskim albo przebywa w rodzinie zastępczej lub w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie,
- dziecko lub osoba ucząca się są uprawnione do zasiłku rodzinnego na własne dziecko
- dla osoby samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka (wyjątek stanowią sytuacje, gdy osobie samotnie wychowującej dziecko nie zasądzono świadczenia alimentacyjnego, ponieważ drugi z rodziców nie żyje, ojciec dziecka jest nieznany, powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone).
Zasady przyznawania i wysokość zasiłku
Zasiłek rodzinny finansowany jest ze środków publicznych. Jego wysokość określana jest kwotowo w takiej samej wysokości dla wszystkich osób spełniających określone kryteria. (A. Kubów 2014, s. 36) W przyznawaniu zasiłku rodzinnego i jego dodatków kluczową rolę pełni dochód netto rodziny z roku poprzedzającego okres zasiłkowy. Stawki te są corocznie ustalane na podstawie płacy minimalnej i innych czynników. W przypadku dzieci niepełnosprawnych dochód jest wyższy. Dodatkowo ważnym kryterium jest wiek dziecka, od którego uzależniona jest wartość świadczenia. Zasiłek ten nie przysługuje jednak w sytuacji, gdy dziecko wychowywane przez jedną osobę, przy żyjącym obojgu rodziców nie otrzymuje świadczeń alimentacyjnych. (Z. Duniewska, s. 328)
W przypadku gdy dochód rodziny przekroczy wysokość kryterium dochodowego, a uprawniony podmiot w poprzednim okresie pobierał zasiłek rodzinny, to ma prawo otrzymywania go nadal przez rok. W przypadku gdy dochód także w kolejnym roku będzie wyższy, to następuje utrata prawa do świadczenia. (Ustawa o świadczeniach rodzinnych)
Dodatki do zasiłku rodzinnego
"Do zasiłku rodzinnego przysługują również dodatki o charakterze okresowym lub jednorazowym, które wiążą się z określoną sytuacją życiowa podmiotów uprawnionych. Są to dodatki do zasiłku rodzinnego z tytułu:
- urodzenia dziecka,
- opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
- samotnego wychowywania dziecka,
- wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej,
- kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego
- rozpoczęcia roku szkolnego,
- podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania." (Rozdział 2, art. 8 Ustawy o świadczeniach rodzinnych)
Art. 9 Ustawy o świadczeniach rodzinnych mówi o możliwości otrzymania jednorazowej zapomogi w wysokości 1 000 zł za urodzenie dziecka.
Wniosek o zasiłek rodzinny należy złożyć w gminie, w ośrodku pomocy społecznej lub u pracodawcy. Do wniosku o zasiłek rodzinny należy dołączyć:
- kopię dokumentu potwierdzającego tożsamość osoby ubiegającej się o zasiłek,
- orzeczenie o niepełnosprawności, w przypadku, gdy w rodzinie wychowuje się dziecko niepełnosprawne,
- odpis aktu urodzenia dziecka,
- zaświadczenia stwierdzające wysokość dochodu rodziny,
- zaświadczenie ze szkoły w przypadku, gdy dziecko ukończyło 18 rok życia, lub zaświadczenie ze szkoły wyższej,
- informacje sądu o toczącym się postępowaniu w sprawie o przysposobienie dziecka, w przypadku osoby faktycznie opiekującej się dzieckiem, która wystąpiła o przysposobienie tego dziecka,
- kopię aktów zgonu rodziców lub kopię odpisu wyroku zasądzającego alimenty w przypadku osoby uczącej się,
- orzeczenie sądu odnośnie ustalenia opiekuna dziecka,
- kartę pobytu w przypadku cudzoziemców,
- kopię odpisu prawomocnego wyroku sądu orzekającego rozwód lub separację albo kopię aktu zgonu małżonka lub rodzica dziecka w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko. (Rozporządzenie Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej, w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych oraz zakresu informacji, jakie mają być zawarte we wniosku, zaświadczeniach i oświadczeniach o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych)
Bibliografia
- Duniewska Z. (red.) (2014). Prawo administracyjne materialne., wyd. Wolters Kluwer, Warszawa, s. 328,
- Kubów A. (2014). Znaczenie świadczeń rodzinnych w kształtowaniu życia rodziny., "Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu" nr 364,
- Sadowski Z., Wach T., Leksykon pracy, bezrobocia i zabezpieczenia społecznego, wyd. Biblioteczka Pracownicza, Warszawa 2003,
- Sierpowska I., Prawo pomocy społecznej, Kantor Wydawniczy Zakamycze 2006
- Ratyński W., Problemy i dylematy polityki społecznej w Polsce, tom 1 wyd. Diffin, Warszawa 2003
- Rozporządzenie Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej, z dnia 27 lipca 2017 r., w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych oraz zakresu informacji, jakie mają być zawarte we wniosku, zaświadczeniach i oświadczeniach o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych
- Ustawa o świadczeniach rodzinnych, Dz.U. 2003 Nr 228 poz. 2255,
- Ustawa o pomocy społecznej, Dz.U. 2004 Nr 64 poz. 593,
Autor: Ewelina Kalicka, Marta Noworyta
 |
Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu. |
