XBRL

Z Encyklopedia Zarządzania
Wersja z dnia 12:10, 19 maj 2020 autorstwa Sw (dyskusja | edycje) (Infobox update)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
XBRL
Polecane artykuły


XBRL (eXtensible Business Reporting Language) - język elektronicznego komunikowania informacji finansowej, upraszczający i przyśpieszający raportowanie i analizę danych. XBRL jest oparty na języku XML.

Skrót XBRL można rozwinąć i rozumieć w następujący sposób:

  • X jak eXtensible (rozszerzalny) - w komputerowym nazewnictwie oznacza elastyczny (dosłownie rozszerzalny), dający się łatwo dopasować. Można rozszerzać a jednocześnie dopasowywać standard do swoich potrzeb.
  • B jak Business (biznesowy) - XBRL dotyczy szeroko rozumianej sfery życia gospodarczego. Na początku miał być stosowany wyłącznie w sprawozdawczości finansowej, ale po jakimś czasie okazało się, że można go z powodzeniem wykorzystać w szerszym zakresie.
  • R jak Reporting (sprawozdawczość) - standard jest stworzony do raportowania danych obejmujących biznes. Język XBRL potrafi identyfikować fakty zdarzeń gospodarczych t.j. przychód netto, sprzedaż netto, wydatki reprezentacyjne - w taki sposób, że mogą być jednoznacznie interpretowane przez różne grupy odbiorców informacji.
  • L jak Language (język) - XBRL jest znormalizowanym językiem, zrozumiałym dla procesów komputerowych[1].

Elementy standardu XBRL

Standard XBRL składa się z czterech elementów:

  1. Specyfikacja XML'Tekst tłustą czcionką' - ogólny język znaczników.
  2. Specyfikacja XBRL - dokument techniczny przedstawiający normy budowy standardu XBRL, formułujący podstawy XBRL takie jak taksonomię czy dokument XBRL istance.
  3. Taksonomia XBRL - słowniki tematytyczne określające terminy dotyczące sprawozdawczości finansowej oraz relacji między tymi terminami.
  4. Dokument XBRL instance - sprawozdanie finansowe wykonane w formacie XBRL[2].

Taksonomia XBRL

Taksonomia XBRL tworzy zestaw informacji określających i klasyfikujących pojęcia, które mogą wystąpić w sprawozdaniach finansowych. Umożliwia również hierarchizowanie struktur, a także ich wzajemne zależności. Taksonomia składa się przede wszystkim ze zbioru elementów razem z ich charakterystyką (schema) i warstwy ich powiązań (linkbases). Ze względu na to, że komputer nie ma wbudowanej znajomości rachunkowości, to opis elementów zawiera nie tylko nazwę, ale także charakter księgowy (winien lub ma), wymiar czasowy oraz typ danej pozycji (procentowy, pieniężny, tekstowy i in.). Wdrożenie tak dokładnego opisu, miało na celu umożliwienie obliczeń i dokonywanie porównań analitycznych. Komponentami taksonomii, dostarczającymi danych o wzajemnych relacjach między elementami oraz ich połączeniami z zewnętrznymi odnośnikami są warstwy powiązań (linkbases).

Wyróżnia się kolejne warstwy powiązań:

  • Prezentacja (presentation linkbase) – umożliwia przedstawienie elementów w właściwych strukturach hierarchicznych. Pozwala to na tworzenie raportów w formie tabel lub innych zestawień według rodzaju poszukiwanej informacji.
  • Definicja (definition linkbase) – ta warstwa określa zróżnicowane rodzaje powiązań pomiędzy elementami oraz umożliwia rozróżnić pojęcia bardziej ogólne od szczegółowych.
  • Kalkulacja (calculation linkbase) – przekazuje proste oraz zaawansowane normy obliczeń i reguły logiczne.
  • Referencje (reference linkbase) – obejmuje odniesienie do zasobów zewnętrznych, najczęściej legislacyjnych, o które taksonomia zastała opracowana (na przykład MSR/MSSF).
  • Etykiety (label linkbase) – warstwa ta zawiera wszystkie etykiety oraz ich powiązania ze zbiorem elementów. Dzięki temu istnieje możliwość tworzenia sprawozdań finansowych w różnych językach. Stanowi to szczególną zaletę, gdyż XBRL ma rozmiar ogólnoświatowy[3].

XBRL Instance

Dokument elektroniczny instance zawiera informacje finansowe. Sprawozdanie finansowe zawarte w tym dokumencie może mieć dowolną treść, strukturę i kolejność, ponieważ wszelaka kategoria finansowa (financial facts) jest zaznaczona za pomocą identyfikatorów (tags) i posiada przejrzyście zdefiniowane i oznaczone cechy np. kwota, data, waluta. W rezultacie każda kategoria finansowa ma znaczenie niezależnie od pozycji, w której się znajduje. Dodatkowo dana kategoria może mieć więcej cech, np. waluta, data itd. Każdy jeden element sprawozdania finansowego jest przedstawiony w ten sposób. Odbiorcy są w stanie bardzo szybko importować i przekształcać informację, która zawiera się w sprawozdaniu finansowym, dzięki temu, że korzystają z właściwej taksonomii i z odpowiedniego oprogramowania czy aplikacji[4][5].

XBRL International

XBRL to nie tylko narzędzie, ale również międzynarodowa organizacja (XBRL International) skupiająca krajowe stowarzyszenia non-profit, w tym Stowarzyszenie SBR Polska. W skład konsorcjum XBRL International wchodzi obecnie 475 podmiotów (liczba ta cały czas rośnie), obecną listę można sprawdzić na oficjalnej stronie projektu XBRL[6]. Wśród członków są przedsiębiorstwa komercyjne, organizacje i instytucje niekomercyjne oraz organy państwowe. XBRL International promuje ideę jednolitej sprawozdawczości. Celem organizacji jest poprawa rozliczalności i przejrzystości wyników biznesowych na całym świecie, za pomocą udostępniania standardu otwartej wymiany danych dla wyników biznesowych.

Bibliografia

  • Bergeron B. (2003), Essentials of XBRL - Financial Reporting in the 21st Century, Wiley & Sons, New Jersey
  • Fijałkowska J., Jaruga‐Baranowska M. (2010), XBRL – standard wymiany informacji biznesowej, Seria SWSPiZ w Łodzi: "Przedsiębiorczość i Zarządzanie", T. XI – Zeszyt 4 – 2010 – s. 27–43
  • Grabiński K.(2007), XBRL jako etap ewolucji sprawozdawczości finansowej, Zeszyty Naukowe nr 750, Akademia Ekonomiczna w Krakowie
  • Klimczak K. (2014), Standard XBRL jako koncepcja wspomagająca raportowanie finansowe, Studia Prawno-Ekonomiczne, T. XCI/2, 2014, s. 175-192
  • Matuszyk I. (2017), Informatyczne narzędzia raportowania zintegrowanego, “Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia”, nr 5 (89) cz. 1 Finanse publiczne i gospodarka, s. 79-88
  • Lista członków XBRL
  • Piechocki M. (2007), XBRL – rewolucja techniczna a rachunkowość, [w:] Rachunkowość wczoraj, dziś, jutro, SKwP, Warszawa
  • Stowarzyszenie SBR Polska, Edukacja: Czym jest XBRL?, 2018 r.

Przypisy

  1. Stowarzyszenie SBR Polska, Edukacja: Czym jest XBRL?, 2018 r.
  2. Piechocki M. (2007), XBRL – rewolucja techniczna a rachunkowość, [w:] "Rachunkowość wczoraj, dziś, jutro", SKw P, Warszawa, s. 440-441.
  3. Fijałkowska J., Jaruga‐Baranowska M. (2010), XBRL – standard wymiany informacji biznesowej, Seria SWSPiZ w Łodzi: Przedsiębiorczość i Zarządzanie", T. XI – Zeszyt 4 – 2010 – s. 27–43
  4. Grabiński K. (2007), XBRL jako etap ewolucji sprawozdawczości finansowej, Zeszyty Naukowe nr 750, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, s. 209-2010]
  5. Bergeron B. (2003), Essentials of XBRL - Financial Reporting in the 21st Century, Wiley & Sons, New Jersey, s. 73
  6. Lista członków XBRL

Autor: Magdalena Kurcz