Wypadek przy pracy

Z Encyklopedia Zarządzania
Wypadek przy pracy
Polecane artykuły


Wszystkie kwestie związane z wypadkiem przy pracy w prawie polskim zostały uregulowane ustawą z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych [1]

Klasyfikacja wypadku przy pracy

W myśl ustawy za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z:

  • wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych
  • wykonywaniem czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez pozwolenia
  • pozostawieniem pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze z siedziby pracodawcy do miejsca pracy wynikającego ze stosunku pracy.

Podążając dalej za ustawą za wypadek przy pracy uważa się także zdarzenie powodujące uraz lub śmierć, które wystąpiło podczas:

  • uprawiania sportu w trakcie zawodów i treningów przez osobę pobierającą stypendium sportowe
  • wykonywania odpłatnej pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania
  • pełnienia mandatu posła lub senatora, pobierającego uposażenie
  • odbywania szkolenia lub stażu przez absolwenta pobierającego stypendium stażowe na podstawie skierowania wydanego przez powiatowy urząd pracy
  • wykonywania przez członka jakiejkolwiek spółdzielni oraz osoby traktowanej na równo z członkiem spółdzielni, pracy na rzecz tej spółdzielni
  • wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług
  • wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej
  • wykonywania przez osobę duchowną czynności religijnych lub czynności związanych z powierzonymi funkcjami duszpasterskimi lub zakonnymi
  • odbywania zastępczych form służby wojskowej
  • nauki w Krajowej Szkole Administracji Publicznej przez słuchaczy pobierających stypendium.

Poza tym ustawodawca przewiduje następujące rodzaje wypadków przy pracy:

  • wypadek śmiertelny - to wypadek w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia wypadku,
  • wypadek ciężki - to wypadek na skutek którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała
  • wypadek zbiorowy - to wypadek, któremu wskutek tego samego zdarzenia uległy co najmniej 2 osoby

Występują również sytuacje traktowane na równi z wypadkiem przy pracy. Są to wypadki którym pracownik uległ podczas:

  • podróży służbowej
  • szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony
  • wykonywania czynności zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.

Obowiązki pracodawcy podczas wypadku przy pracy

W zadaniach pracodawcy po wypadku przy pracy leży:

  • zawiadomienie odpowiednich organów
  • zabezpieczenie miejsca zdarzenia, w taki sposób, aby nie miały do niego dostępu osoby postronne
  • unieruchomienie urządzeń mechanicznych lub maszyn zakładowych, które w związku z wypadkiem musiano zatrzymać
  • dbanie o to, aby wszelkie urządzenia oraz maszyny, przez które doszło do wypadku, zostały w tych samych miejscach, w których były podczas wypadku
  • sporządzenie oględzin miejsca wypadku oraz dokonanie oceny stanu technicznego urządzeń lub maszyn biorących udział w wypadku
  • rozmowa z poszkodowanym, jeśli stan jego zdrowia na to pozwala
  • zebranie informacji od świadków wypadku
  • sporządzenie szkicu lub zdjęć wypadku, jeśli jest to możliwe i konieczne
  • określić środki profilaktyczne dotyczące miejsca wypadku, zapobiegające dalszym wypadkom
  • zebranie innych dowodów, które mogłyby świadczyć o wypadku [2]

Należy zwrócić uwagę na koszty wypadków przy pracy.

Zespół powypadkowy

Zespół powypadkowy w terminie nie później niż 14 dni od dnia wypadku, musi sporządzić protokół dotyczący okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy. Taki protokół tworzy się na podstawie wzoru, który jest udostępniony w przepisach Ministra Pracy i Polityki Społecznej. [3] Każdy z członków powołanych do zespołu ma prawo wyrazić swoje obiektywne zdanie na temat wypadku i zapisać je w protokole. W przypadku, gdy zeznania osób zespołu miałyby jakiekolwiek rozbieżności, to o treści ostatecznej protokołu decyduje pracodawca. Zespół ma również obowiązek zapoznania poszkodowanego lub członków rodziny poszkodowanego (w przypadku, gdy wypadek uznaje się za śmiertelny) z treścią protokołu. W razie jakichkolwiek zastrzeżeń osoby wymienione przed chwilą mają prawo do wtrącenia swoich uwag w treść protokołu. Pracodawca po sporządzeniu protokołu powypadkowego, ma obowiązek zatwierdzić go w terminie 5 dni.

Protokół po zatwierdzeniu sporządza się w trzech egzemplarzach:

  • dla poszkodowanego lub uprawnionych członków jego rodziny
  • dla pracodawcy
  • dla organu zajmującym się kwalifikacją wypadku [4]

Pracodawca musi archiwizować protokoły wypadków przy pracy przez 10 lat od ich wystąpienia.

Rejestr wypadku przy pracy

Sporządzając i zbierając wszystkie dokumenty dotyczące wypadku przy pracy, pracodawca musi wprowadzić je do rejestru wypadków pracy, który musi posiadać każdy zakład. W takiej dokumentacji powinno być umieszczone:

  • imię i nazwisko osoby poszkodowanej
  • miejsce wypadku
  • data wypadku
  • wszystkie informacje dotyczące skutków wypadku dla osoby poszkodowanej
  • stwierdzenie czy wypadek został uznany za wypadek przy pracy
  • data przekazania dokumentów do ZUSu dotyczących wypłaty świadczenia za wypadek
  • ilość dni, przez które osoba poszkodowana była niezdolna do pracy

Bibliografia

Przypisy

  1. (Dz. U. z 2002 r. Nr 199, poz. 1673, Nr 241, poz. 2074; z 2003 r. Nr 83, poz. 760)
  2. § 3 Art. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r.
  3. Dz. U. z 2004 r., nr 227, poz. 2298
  4. § 4 art. 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r.

Autor: Sebastian Malik, Justyna Pindel