Skala podatkowa: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update)
 
(LinkTitles.)
Linia 13: Linia 13:
</ul>
</ul>
}}
}}
'''Skala podatkowa''' (opodatkowanie według zasad ogólnych) - jest to jedna z form opodatkowania dochodów osób fizycznych. Głównym aktem prawnym regulującym zasady korzystania z tej formy opodatkowania jest art. 27 ustawy z 26 lipca 1991 r. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT).
'''[[Skala]] podatkowa''' (opodatkowanie według zasad ogólnych) - jest to jedna z form opodatkowania dochodów osób fizycznych. Głównym aktem prawnym regulującym zasady korzystania z tej [[formy opodatkowania]] jest art. 27 ustawy z 26 lipca 1991 r. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ([[ustawa]] o PIT).


==Forma opodatkowania==
==Forma opodatkowania==
Tą formą objęte są zarówno [[Osoba fizyczna|osoby fizyczne]] jak i [[Przedsiębiorca|przedsiębiorcy]]. Aby skorzystać z opodatkowania na zasadach ogólnych, nie trzeba spełniać żadnych dodatkowych wymogów. Każdy obywatel Polski z mocy prawa jest objęty rozliczeniem na podstawie skali podatkowej, a w pewnych sytuacjach ma możliwość wyboru na przykład [[Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych|podatku od przychodów ewidencjonowanych]] (zwanego potocznie ryczałtem) lub podatku liniowego.
Tą formą objęte są zarówno [[Osoba fizyczna|osoby fizyczne]] jak i [[Przedsiębiorca|przedsiębiorcy]]. Aby skorzystać z opodatkowania na zasadach ogólnych, nie trzeba spełniać żadnych dodatkowych wymogów. Każdy [[obywatel]] Polski z mocy prawa jest objęty rozliczeniem na podstawie skali podatkowej, a w pewnych sytuacjach ma możliwość wyboru na przykład [[Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych|podatku od przychodów ewidencjonowanych]] (zwanego potocznie ryczałtem) lub podatku liniowego.
Podatek na zasadach ogólnych oblicza się biorąc jako podstawę, faktycznie uzyskany [[dochód]], a więc kwotę pozostałą po odjęciu [[Koszty uzyskania przychodu|kosztów uzyskania przychodu]] od [[Przychód|przychodów]]. Cechą charakterystyczną jest progresywność wartości podatku, czyli przy większych dochodach obowiązuje także większa stawka. Na dzień pisania tego artykułu, czyli 28 marca 2020 roku w Polsce obowiązują dwie wartości, czyli '''17%''' oraz '''32%'''<ref name="ReferenceA">Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 27 ust. 1</ref><ref>Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych  oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, art. 1 ust. 5</ref>:
[[Podatek]] na zasadach ogólnych oblicza się biorąc jako podstawę, faktycznie uzyskany [[dochód]], a więc kwotę pozostałą po odjęciu [[Koszty uzyskania przychodu|kosztów uzyskania przychodu]] od [[Przychód|przychodów]]. Cechą charakterystyczną jest progresywność wartości podatku, czyli przy większych dochodach obowiązuje także większa stawka. Na dzień pisania tego artykułu, czyli 28 marca 2020 roku w Polsce obowiązują dwie wartości, czyli '''17%''' oraz '''32%'''<ref name="ReferenceA">[[Ustawa o podatku dochodowym]] od osób fizycznych, art. 27 ust. 1</ref><ref>Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych  oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, art. 1 ust. 5</ref>:
<google>t</google>
<google>t</google>


Linia 24: Linia 24:
2) za miesiąc, w którym dochód podatnika uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy przekroczył kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali – 17% od tej części dochodu uzyskanego w tym miesiącu, która nie przekroczyła tej kwoty, i 32% od nadwyżki ponad kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali”.
2) za miesiąc, w którym dochód podatnika uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy przekroczył kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali – 17% od tej części dochodu uzyskanego w tym miesiącu, która nie przekroczyła tej kwoty, i 32% od nadwyżki ponad kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali”.


Termin płatności zaliczek upływa 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu lub kwartale, którego zaliczka dotyczy<ref>Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 38 ust. 1</ref>. Deklaracje podatkowe PIT-37 (osoby nieprowadzące działalności gospodarczej) oraz PIT-36 (przedsiębiorcy) należy złożyć od 15 lutego do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.
[[Termin płatności]] zaliczek upływa 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu lub kwartale, którego [[zaliczka]] dotyczy<ref>[[Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych]], art. 38 ust. 1</ref>. Deklaracje podatkowe PIT-37 (osoby nieprowadzące działalności gospodarczej) oraz PIT-36 (przedsiębiorcy) należy złożyć od 15 lutego do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.


==Kwota zmniejszająca podatek==
==Kwota zmniejszająca podatek==
Kwota należnego podatku, która jest wynikiem mnożenia rocznego dochodu oraz stawki procentowej, może zostać pomniejszona o kwotę zmniejszającą podatek. Jest ona określona ustawowo i zależy od wysokości dochodów danej osoby<ref>Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 27 ust. 1c</ref>. Wysokość tej kwoty jest różna, gdyż zależy od wysokości podstawy opodatkowania. Następnie odejmowane są przysługujące podatnikowi [[Ulga podatkowa|ulgi]], takie jak prorodzinna na dziecko czy też składka na ubezpieczenie zdrowotne. Końcowa kwota podatku zatem jest niższa niż wynikająca z pierwszego działania.
Kwota należnego podatku, która jest wynikiem mnożenia rocznego dochodu oraz stawki procentowej, może zostać pomniejszona o kwotę zmniejszającą podatek. Jest ona określona ustawowo i zależy od wysokości dochodów danej osoby<ref>Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 27 ust. 1c</ref>. Wysokość tej kwoty jest różna, gdyż zależy od wysokości podstawy opodatkowania. Następnie odejmowane są przysługujące podatnikowi [[Ulga podatkowa|ulgi]], takie jak prorodzinna na dziecko czy też składka na [[ubezpieczenie]] zdrowotne. Końcowa kwota podatku zatem jest niższa niż wynikająca z pierwszego działania.


==Zmiany w skali podatkowej==
==Zmiany w skali podatkowej==
Skala podatkowa na przestrzeni lat zmieniała się kilkukrotnie. [[Podatek dochodowy od osób fizycznych]] do 31 grudnia 2008 r. wyliczany był na podstawie trzech stawek podatkowych: 19%, 30% oraz 40%. Od 1 stycznia 2009 r. doszło do istotnej zmiany, gdyż wprowadzono dwie stawki: 18% i 32%, a zasady te obowiązywały aż do 31 grudnia 2018 r. Obecnie wartość stawek wynosi: 17% i 32%<ref>Podstawka M., Deresz A. 2011, s. 202</ref>.
Skala podatkowa na przestrzeni lat zmieniała się kilkukrotnie. [[Podatek dochodowy od osób fizycznych]] do 31 grudnia 2008 r. wyliczany był na podstawie trzech stawek podatkowych: 19%, 30% oraz 40%. Od 1 stycznia 2009 r. doszło do istotnej zmiany, gdyż wprowadzono dwie stawki: 18% i 32%, a zasady te obowiązywały aż do 31 grudnia 2018 r. Obecnie [[wartość]] stawek wynosi: 17% i 32%<ref>Podstawka M., Deresz A. 2011, s. 202</ref>.


==Skala podatkowa w 2019 r==
==Skala podatkowa w 2019 r==
Linia 40: Linia 40:
* możliwość obniżenia wysokości podatku korzystając z ulg podatkowych,
* możliwość obniżenia wysokości podatku korzystając z ulg podatkowych,
* możliwość odliczenia składek na ubezpieczenia zdrowotne,
* możliwość odliczenia składek na ubezpieczenia zdrowotne,
* prawo do rozliczenia się wspólnie z małżonkiem lub z dzieckiem (szczególnie korzystne jest dla osób, które samotnie wychowują dzieci),
* [[prawo]] do rozliczenia się wspólnie z małżonkiem lub z dzieckiem (szczególnie korzystne jest dla osób, które samotnie wychowują dzieci),
* jeśli dochód podatnika jest niższy niż 8000 zł z ostatniego roku podatkowego, to osoba taka nie ma obowiązku zapłaty podatku,
* jeśli dochód podatnika jest niższy niż 8000 zł z ostatniego roku podatkowego, to osoba taka nie ma obowiązku zapłaty podatku,
* możliwość rozliczenia się na jednym zeznaniu rocznym ze wszystkich przychodów, które opodatkowane są skalą podatkową,
* możliwość rozliczenia się na jednym zeznaniu rocznym ze wszystkich przychodów, które opodatkowane są skalą podatkową,
Linia 46: Linia 46:


Natomiast wyróżnia się kilka wad<ref name="ReferenceA"/>:
Natomiast wyróżnia się kilka wad<ref name="ReferenceA"/>:
* jeżeli dochód za ostatni rok podatkowy przekroczył kwotę 85 528 zł, podatnik zobowiązany jest odprowadzić podatek o stawce 32% nadwyżki od tej kwoty,
* jeżeli dochód za ostatni [[rok podatkowy]] przekroczył kwotę 85 528 zł, [[podatnik]] zobowiązany jest odprowadzić podatek o stawce 32% nadwyżki od tej kwoty,
* przedsiębiorca zobowiązany jest do prowadzenia [[Księga przychodów i rozchodów|KPiR]] lub pełnej księgowości w celu wykazania dochodu.
* [[przedsiębiorca]] zobowiązany jest do prowadzenia [[Księga przychodów i rozchodów|KPiR]] lub pełnej księgowości w celu wykazania dochodu.


==Przypisy==
==Przypisy==
Linia 54: Linia 54:
==Bibliografia==
==Bibliografia==
* Makuch M. (2011), ''[http://wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/40-2011/FRFU-40-47.pdf Wybór formy opodatkowania w podatku dochodowym od osób fizycznych jako element strategii podatkowej w małych przedsiębiorstwach]'', Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, s. 52  
* Makuch M. (2011), ''[http://wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/40-2011/FRFU-40-47.pdf Wybór formy opodatkowania w podatku dochodowym od osób fizycznych jako element strategii podatkowej w małych przedsiębiorstwach]'', Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, s. 52  
* Podstawka M., Deresz A. (2011), ''[http://www.pte.pl/pliki/1/1145/ZN-10_Podstawka_Deresz.pdf Ulgi i zwolnienia oraz progresja w podatku dochodowym od osób fizycznych jako sposoby realizacji polityki społecznej oraz propozycje ich zmian w warunkach kryzysu]'', Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Kraków, s. 202
* Podstawka M., Deresz A. (2011), ''[http://www.pte.pl/pliki/1/1145/ZN-10_Podstawka_Deresz.pdf Ulgi i zwolnienia oraz progresja w podatku dochodowym od osób fizycznych jako sposoby realizacji polityki społecznej oraz propozycje ich zmian w warunkach kryzysu]'', [[Polskie Towarzystwo Ekonomiczne]], Kraków, s. 202
* [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20190001835/O/D20191835.pdf ''Ustawa z dnia 30 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych  oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw''], (Dz.U. poz. 1835)
* [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20190001835/O/D20191835.pdf ''Ustawa z dnia 30 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych  oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw''], (Dz.U. poz. 1835)
* [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19910800350/U/D19910350Lj.pdf ''Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych''], (Dz.U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm.)
* [http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19910800350/U/D19910350Lj.pdf ''Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych''], (Dz.U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm.)

Wersja z 23:58, 21 maj 2020

Skala podatkowa
Polecane artykuły

Skala podatkowa (opodatkowanie według zasad ogólnych) - jest to jedna z form opodatkowania dochodów osób fizycznych. Głównym aktem prawnym regulującym zasady korzystania z tej formy opodatkowania jest art. 27 ustawy z 26 lipca 1991 r. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT).

Forma opodatkowania

Tą formą objęte są zarówno osoby fizyczne jak i przedsiębiorcy. Aby skorzystać z opodatkowania na zasadach ogólnych, nie trzeba spełniać żadnych dodatkowych wymogów. Każdy obywatel Polski z mocy prawa jest objęty rozliczeniem na podstawie skali podatkowej, a w pewnych sytuacjach ma możliwość wyboru na przykład podatku od przychodów ewidencjonowanych (zwanego potocznie ryczałtem) lub podatku liniowego. Podatek na zasadach ogólnych oblicza się biorąc jako podstawę, faktycznie uzyskany dochód, a więc kwotę pozostałą po odjęciu kosztów uzyskania przychodu od przychodów. Cechą charakterystyczną jest progresywność wartości podatku, czyli przy większych dochodach obowiązuje także większa stawka. Na dzień pisania tego artykułu, czyli 28 marca 2020 roku w Polsce obowiązują dwie wartości, czyli 17% oraz 32%[1][2]:

„1) za miesiące, w których dochód podatnika uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy nie przekroczył kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali – 17% dochodu uzyskanego w danym miesiącu;

2) za miesiąc, w którym dochód podatnika uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy przekroczył kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali – 17% od tej części dochodu uzyskanego w tym miesiącu, która nie przekroczyła tej kwoty, i 32% od nadwyżki ponad kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali”.

Termin płatności zaliczek upływa 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu lub kwartale, którego zaliczka dotyczy[3]. Deklaracje podatkowe PIT-37 (osoby nieprowadzące działalności gospodarczej) oraz PIT-36 (przedsiębiorcy) należy złożyć od 15 lutego do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.

Kwota zmniejszająca podatek

Kwota należnego podatku, która jest wynikiem mnożenia rocznego dochodu oraz stawki procentowej, może zostać pomniejszona o kwotę zmniejszającą podatek. Jest ona określona ustawowo i zależy od wysokości dochodów danej osoby[4]. Wysokość tej kwoty jest różna, gdyż zależy od wysokości podstawy opodatkowania. Następnie odejmowane są przysługujące podatnikowi ulgi, takie jak prorodzinna na dziecko czy też składka na ubezpieczenie zdrowotne. Końcowa kwota podatku zatem jest niższa niż wynikająca z pierwszego działania.

Zmiany w skali podatkowej

Skala podatkowa na przestrzeni lat zmieniała się kilkukrotnie. Podatek dochodowy od osób fizycznych do 31 grudnia 2008 r. wyliczany był na podstawie trzech stawek podatkowych: 19%, 30% oraz 40%. Od 1 stycznia 2009 r. doszło do istotnej zmiany, gdyż wprowadzono dwie stawki: 18% i 32%, a zasady te obowiązywały aż do 31 grudnia 2018 r. Obecnie wartość stawek wynosi: 17% i 32%[5].

Skala podatkowa w 2019 r

Kolejne zmiany zostały wprowadzone 1 października 2019 r., kiedy to obniżono stawkę podatku PIT przy niższych dochodach z 18% na 17,75%. Obowiązywała ona przejściowo za rok 2019, aby finalnie przejść od 1 stycznia 2020 roku do wartości 17%[6].

Zalety i wady skali podatkowej

Skala podatkowa cechuje się tym, że przynosi wiele korzyści osobom, którzy zdecydują się rozliczać wykorzystując tę formę opodatkowania. Do zalet zalicza się[7][8][9][10]:

  • możliwość obniżenia wysokości podatku korzystając z ulg podatkowych,
  • możliwość odliczenia składek na ubezpieczenia zdrowotne,
  • prawo do rozliczenia się wspólnie z małżonkiem lub z dzieckiem (szczególnie korzystne jest dla osób, które samotnie wychowują dzieci),
  • jeśli dochód podatnika jest niższy niż 8000 zł z ostatniego roku podatkowego, to osoba taka nie ma obowiązku zapłaty podatku,
  • możliwość rozliczenia się na jednym zeznaniu rocznym ze wszystkich przychodów, które opodatkowane są skalą podatkową,
  • możliwość odliczenia kosztów uzyskania przychodu.

Natomiast wyróżnia się kilka wad[1]:

  • jeżeli dochód za ostatni rok podatkowy przekroczył kwotę 85 528 zł, podatnik zobowiązany jest odprowadzić podatek o stawce 32% nadwyżki od tej kwoty,
  • przedsiębiorca zobowiązany jest do prowadzenia KPiR lub pełnej księgowości w celu wykazania dochodu.

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 27 ust. 1
  2. Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, art. 1 ust. 5
  3. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 38 ust. 1
  4. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 27 ust. 1c
  5. Podstawka M., Deresz A. 2011, s. 202
  6. Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych..., art. 4
  7. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 27f
  8. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 27b
  9. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 6
  10. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 27 ust. 1a

Bibliografia

Autor: Aneta Błaszczyk

Uwaga.png

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych.

Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.