Randomizacja

Z Encyklopedia Zarządzania

Randomizacja to rodzaj eksperymentu naukowego (często medycznego), którego celem jest ograniczenie pewnych źródeł błędów systematycznych w testowaniu skuteczności nowych metod leczenia. Osiąga się to poprzez losowe przydzielenie uczestników do dwóch lub więcej grup o różnych postawach, a następnie porównanie ich wyników. Jedna grupa - eksperymentalna - ocenia interwencję, podczas gdy w drugiej grupie - zwykle nazywanej kontrolną - stosuje się zasadniczą różnicę, np. brak interwencji lub stosowanie placebo. Grupy są badane w ramach projektu badawczego, aby sprawdzić, jak skuteczna była interwencja eksperymentalna. Skuteczność leczenia jest oceniana w porównaniu z grupą kontrolną[1].

Przydzielanie uczestników badania klinicznego do różnych grup leczenia (np. grup otrzymujących lek badany lub placebo) odbywa się zwykle w drodze randomizacji. Jest to ważny element randomizowanego badania kontrolowanego[2]. Dzięki procesowi randomizacji każdy uczestnik badania klinicznego ma równe szanse na przydzielenie do jednej z grup leczenia. Jest to ważny sposób na zmniejszenie ryzyka błędu systematycznego w wynikach badań. Randomizacja w przydziale uczestników do grup zmniejsza systematyczny błąd selekcji i tendencyjność przydziału poprzez zrównoważenie zarówno znanych, jak i nieznanych czynników nadmiarowych (predykcyjnych) w przydziale do leczenia [3]. W randomizację pacjentów do różnych interwencji zaangażowane są dwa procesy. Pierwszym z nich jest wybór procedury randomizacji w celu wygenerowania nieprzewidywalnej sekwencji rozkładów. Może to być zwykły losowy przydział pacjentów do jednej z grup z równym prawdopodobieństwem, może być „ograniczony" lub „adaptacyjny". Drugim, bardziej praktycznym zagadnieniem jest ukrywanie rozkładu, które odnosi się do ścisłych środków ostrożności podejmowanych w celu zapewnienia, że rozkład grupowy pacjentów nie zostanie ujawniony przed ich ostatecznym przydzieleniem do poszczególnych grup. Nielosowe „systematyczne" metody przydziału do grup, takie jak naprzemienne włączanie uczestników do jednej i drugiej grupy, mogą stwarzać „nieograniczone możliwości manipulacji" i prowadzić do naruszenia zasady zatajenia przydziału [4].

Przypisy

  1. Marcin Waligóra Sprawiedliwość, efektywność i metodologia w badaniach klinicznych, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Kraków
  2. Rafał Jaeschke, Marcin Siwek, Jan Brożek, Paweł Brudkiewicz Badania z randomizacją w psychiatrii, Psychiatria Polska, Kraków
  3. Marcin Waligóra Sprawiedliwość, efektywność i metodologia w badaniach klinicznych, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Kraków
  4. Jakub Kuś, Katarzyna Stefańska, Alicja Bukowska Metodologia badań psychologicznych prowadzonych w przestrzeni Internetu , SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny, Wrocław

Bibliografia

Badania z randomizacją w psychiatrii, Psychiatria Polska, Kraków

Autor: Joanna Żak