Rachunek przepływów pieniężnych

Z Encyklopedia Zarządzania
Wersja z dnia 10:50, 19 maj 2020 autorstwa Sw (dyskusja | edycje) (Infobox update)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Rachunek przepływów pieniężnych
Polecane artykuły


Rachunek przepływów pieniężnych (ang. cash flow) jest jednym z elementów sprawozdania finansowego. Prezentuje on pomiar wyniku finansowego działalności przedsiębiorstwa w danym okresie. Rachunek przepływów pieniężnych stanowi różnicę wszystkich gotówkowych wpływów i gotówkowych wydatków, czyli przepływów pieniężnych netto, która pod względem wartości jest równa zmianie stanu środków pieniężnych z bilans. Innymi słowy, jest on wyjaśnieniem źródeł zwiększenia lub zmniejszenia stanu tych środków w bilansie.

Znaczenie rachunku przepływów pieniężnych

Rachunek przepływów pieniężnych koncentruje się na gotówce, która znajduje się w centrum zainteresowania finansistów i odgrywa kluczową, wymierną rolę w praktyce gospodarczej, w przeciwieństwie do przychodów, kosztów i zysków postrzeganych często jako "papierowe", czyli niemające pokrycia właśnie w przedsiębiorstwie. Zgodnie z KRS 1 (art. 1.1) dzięki temu, że rachunek przepływów pieniężnych umożliwia ocenę pochodzenia oraz wielkości środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, a także kierunków i wielkości ich wykorzystania w danym okresie, jest użyteczny w podejmowaniu przez użytkowników sprawozdania finansowego dotyczących:

  • zdolności przedsiębiorstwa do generowania wpływów gotówkowych i racjonalnego ich wydatkowania,
  • okresu realizacji wpływów i wydatków oraz stopnia pewności ich osiągnięcia,
  • zmian w aktywach netto oraz struktury ich finansowania,
  • relacji zysku i przepływów pieniężnych

ze względu na eliminację wpływu zasad rachunkowości i metod wyceny, a zatem zapewnia porównywalność informacji finansowych.

Zawartość rachunku przepływów pieniężnych

Rachunek przepływów pieniężnych dzieli się na cztery części:

1.działalność operacyjna- zaliczają się do niej:

  • wpływy i wydatki związane z produkcją i sprzedażą produktów,
  • wpływy i wydatki związane ze świadczeniem i sprzedażą usług,
  • wpływy i wydatki związane z zakupem i sprzedażą towarów

2.działalność inwestycyjna- zaliczają się do niej:

  • wpływy ze sprzedaży składników aktywów trwałych,
  • wydatki z tyt. zakupu, montażu uruchomienia składników aktywów trwałych,
  • wpływy i wydatki z tyt. inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne,
  • wpływy i wydatki z tyt. aktywów finansowych,
  • wpływy i wydatki z tyt. udzielonych pożyczek długo- i krótkoterminowych oraz ich spłaty przez dłużników,
  • wpływy z tyt. finansowych instrumentów pochodnych

3.działalność finansowa - zaliczają się do niej:

  • wpływy z wydania udziałów (akcji) i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału,
  • płatności na rzecz właścicieli akcji lub udziałów przedsiębiorstwa z tytułu ich wykupu i zwrot dopłat do kapitału,
  • wpływy z emisji długo- i krótkoterminowych dłużnych instrumentów finansowych,
  • zaciągnięcie i spłatę kredytów i pożyczek (łącznie ze zrealizowanymi różnicami kursowymi),
  • wydatki z tyt. podziału zysku, również z lat poprzednich,
  • wydatki poniesione przez korzystającego na spłatę zobowiązań z tyt. umów leasingu finansowego,
  • zapłacone odsetki, prowizje bankowe i inne pieniężne koszty (lub korzyści) związane bezpośrednio z pozyskaniem kapitału

4.uzgodnienie przepływów pieniężnych netto ze stanem środków pieniężnych i innych aktywów pieniężnych w bilansie

Rachunek przepływów pieniężnych - metoda bezpośrednia

Metoda bezpośrednia polega na wykazaniu podstawowych tytułów wpływów i wydatków działalności operacyjnej jako odrębnych pozycji rachunku (KRS 1 art. 4.3). A zatem w układzie bezpośrednim przychody netto ze sprzedaży i współmierne im koszty w ujęciu memoriałowym są doprowadzane do postaci wpływów i wydatków przez dodawanie do nich pozycji gotówkowych lub usuwanie z nich pozycji niegotówkowych. Zaletami układu bezpośredniego są:

  • prezentacja struktury wpływów i wydatków z działalności operacyjnej,
  • dostarczenie informacji użytecznych przy określaniu przyszłych wpływów i wydatków operacyjnych niedostępnych w układzie pośrednim,
  • łatwość obiektywnego weryfikowania pozycji i kwot wpływów i wydatków
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
I. Wpływy
1. Sprzedaż
2. Inne wpływy z działalności operacyjnej
II. Wydatki
1. Dostawy i usługi
2. Wynagrodzenia netto
3. Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz inne świadczenia
4. Podatki i opłaty o charakterze publicznoprawnym
5. Inne wydatki operacyjne
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I-II)
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
I. Wpływy
1. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych
2. Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
3. Z aktywów finansowych, w tym:
a) w jednostkach powiązanych
b) w pozostałych jednostkach
-zbycie aktywów finansowych,
-dywidendy i udziały w zyskach
-spłata udzielonych pożyczek długoterminowych
-odsetki
-inne wpływy z aktywów finansowych
4. Inne wpływy inwestycyjne
II. Wydatki
1. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych
2. Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
3. Na aktywa finansowe, w tym:
a) w jednostkach powiązanych
b) w pozostałych jednostkach
-nabycie aktywów finansowych
-udzielone pożyczki długoterminowe
4. Inne wydatki inwestycyjne
III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-II)
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
I. Wpływy
1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału
2. Kredyty i pożyczki
3. Emisja dłużnych papierów wartościowych
4. Inne wpływy finansowe
II. Wydatki
1.Nabycie udziałów (akcji) własnych
2.Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli
3. Inne, niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku
4.Spłaty kredytów i pożyczek
5.Wykup dłużnych papierów wartościowych.
6.Z tytułu innych zobowiązań finansowych
7. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego
8. Odsetki
9. Inne wydatki finansowe
III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)
D. Przepływy pieniężne netto, razem (A.III+/-B.III+/-C.III)
E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym:
-zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych
F. Środki pieniężne na początek okresu
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F+/-D), w tym:
-o ograniczonej możliwości dysponowania

Rachunek przepływów pieniężnych - metoda pośrednia

Metoda pośrednia polega na tym, że wynik finansowy netto koryguje się o pozycje niepowodujące zmiany stanu środków pieniężnych lub ich ekwiwalentów, jak też o wyniki innych działalności niż operacyjna oraz elementy pieniężne wyniku, które zalicza się do działalności inwestycyjnej lub finansowej (KRS 1 art. 4.7). W układzie pośrednim z zysku (straty) netto ustalonego memoriałowo usuwa się zatem wszystkie operacje niegotówkowe i dodaje gotówkowe związane z działalnością operacyjną. Zaletami układu pośredniego są:

  • dostępność informacji o relacji zachodzącej między wynikiem finansowym netto a przepływami pieniężnymi z działalności operacyjnej w celu analizy danych za okresy przeszłe i przyszłe,
  • powiązania pozycji rachunku przepływów pieniężnych z pozycjami bilansu oraz rachunku zysków i strat,
  • możliwość sporządzenia sprawozdania bez znacznej rozbudowy planu kont
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
I. Zysk (strata) netto
II. Korekty razem
1. Amortyzacja
2. Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych
3. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)
4. Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej
5. Zmiana stanu rezerw
6. Zmiana stanu zapasów
7. Zmiana stanu należności
8. Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem pożyczek i kredytów
9. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych
10. Inne korekty
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I+/-II)
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
I. Wpływy
1. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych
2. Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
3. Z aktywów finansowych, w tym:
a) w jednostkach powiązanych
b) w pozostałych jednostkach
-zbycie aktywów finansowych,
-dywidendy i udziały w zyskach
-spłata udzielonych pożyczek długoterminowych
-odsetki
-inne wpływy z aktywów finansowych
4. Inne wpływy inwestycyjne
II. Wydatki
1. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych
2. Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
Na aktywa finansowe, w tym:
a) w jednostkach powiązanych
b) w pozostałych jednostkach
-nabycie aktywów finansowych
-udzielone pożyczki długoterminowe
4. Inne wydatki inwestycyjne
III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-II)
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
I. Wpływy
1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału
2. Kredyty i pożyczki
3. Emisja dłużnych papierów wartościowych
4. Inne wpływy finansowe
II. Wydatki
1. Nabycie udziałów (akcji) własnych
2. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli
3. Inne, niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku
4. Spłaty kredytów i pożyczek
5. Wykup dłużnych papierów wartościowych
6. Z tytułu innych zobowiązań finansowych
7. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego
8. Odsetki
9. Inne wydatki finansowe
III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)
D. Przepływy pieniężne netto razem (A.III+/-B.III+/-C.III)
E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym
-zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych
F. Środki pieniężne na początek okresu
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F+/-D), w tym
-o ograniczonej możliwości dysponowania
Uwaga.png

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych.

Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.

Bibliografia

Autor: Klaudia Chlebda