Równowaga rynkowa: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update)
 
(LinkTitles.)
Linia 23: Linia 23:
==Stany nierównowagi==
==Stany nierównowagi==
* [[Nadwyżka]] rynkowa - to taka sytuacja na rynku, gdy cena danego dobra przewyższa cenę równowagi rynkowej, a wielkość podaży tego dobra jest większa od wielkości popytu.
* [[Nadwyżka]] rynkowa - to taka sytuacja na rynku, gdy cena danego dobra przewyższa cenę równowagi rynkowej, a wielkość podaży tego dobra jest większa od wielkości popytu.
Nadwyżka rynkowa prowadzi do konkurencji wśród sprzedawców oraz do obniżenia ceny danego produktu. Spadająca cena powoduje zwiększenie popytu na to dobro, a także ogranicza wielkość podaży ze strony producentów.
Nadwyżka rynkowa prowadzi do konkurencji wśród sprzedawców oraz do obniżenia ceny danego produktu. Spadająca cena powoduje zwiększenie popytu na to [[dobro]], a także ogranicza wielkość podaży ze strony producentów.
* Niedobór rynkowy - to sytuacja, w której cena danego dobra jest niższa od ceny równowagi rynkowej, a wielkość popytu przewyższa wielkość podaży.  
* Niedobór rynkowy - to sytuacja, w której cena danego dobra jest niższa od ceny równowagi rynkowej, a wielkość popytu przewyższa wielkość podaży.  
Niedobór rynkowy prowadzi to wzrostu cen, przez co wielkość popytu maleje, a producenci zwiększają wielkość podaży na dane dobro.
Niedobór rynkowy prowadzi to wzrostu cen, przez co wielkość popytu maleje, a producenci zwiększają wielkość podaży na [[dane]] dobro.
   
   
<google>ban728t</google>
<google>ban728t</google>
Linia 31: Linia 31:
==Zmiana równowagi rynkowej==
==Zmiana równowagi rynkowej==
Zarówno po stronie popytu, jak i podaży następują zmiany, które są spowodowane przez różne czynniki (zakładając, że cena jest ta sama).
Zarówno po stronie popytu, jak i podaży następują zmiany, które są spowodowane przez różne czynniki (zakładając, że cena jest ta sama).
Mogą to być: zmiany w liczbie ludności i jej dochodów, warunków produkcji, struktury popytu. W tej sytuacji cenom odpowiadają inne ilości oferowanych i nabywanych dóbr, co powoduje przesuwanie się krzywych podaży i popytu na prawo lub na lewo.  
Mogą to być: zmiany w liczbie ludności i jej dochodów, warunków produkcji, struktury popytu. W tej sytuacji cenom odpowiadają inne ilości oferowanych i nabywanych dóbr, co powoduje przesuwanie się krzywych podaży i popytu na [[prawo]] lub na lewo.  


[[Plik:cena równowagi a popyt.png|300px|right|thumb|Rys. 2 Cena równowagi krótkookresowej a zmiana stanu popytu]]
[[Plik:cena równowagi a popyt.png|300px|right|thumb|Rys. 2 Cena równowagi krótkookresowej a zmiana stanu popytu]]
Linia 52: Linia 52:
==Ceny maksymalne i minimalne==
==Ceny maksymalne i minimalne==


Cena maksymalna jest niższa od ceny równowagi rynkowej i jest wprowadzana tylko w nielicznych przypadkach (ceny mieszkań komunalnych dla biedniejszych rodzin). Cenie maksymalnej regulowanej przez państwo towarzyszy nadwyżka wielkości popytu nad wielkością podaży.
[[Cena maksymalna]] jest niższa od ceny równowagi rynkowej i jest wprowadzana tylko w nielicznych przypadkach (ceny mieszkań komunalnych dla biedniejszych rodzin). Cenie maksymalnej regulowanej przez państwo towarzyszy nadwyżka wielkości popytu nad wielkością podaży.


Cena minimalna to taka cena, poniżej której nie wolno sprzedawać danego dobra. [[Cena]] ta znajduje się zawsze powyżej ceny równowagi rynkowej. Wprowadzenie cen minimalnych prowadzi do zmniejszenia wielkości popytu oraz wzrostu rozmiarów podaży, co dla konsumentów jest niekorzystne.  
Cena minimalna to taka cena, poniżej której nie wolno sprzedawać danego dobra. [[Cena]] ta znajduje się zawsze powyżej ceny równowagi rynkowej. Wprowadzenie cen minimalnych prowadzi do zmniejszenia wielkości popytu oraz wzrostu rozmiarów podaży, co dla konsumentów jest niekorzystne.  
Linia 59: Linia 59:


==Bibliografia==
==Bibliografia==
* Begg D., (1999), ''Mikroekonomia'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa  
* Begg D., (1999), ''[[Mikroekonomia]]'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa  
* Bełej M. (2016), [http://inepan.pl/wp-content/uploads/2016/08/SE_2016_3_Belej.pdf Ekonomia złożoności w badaniach rynku nieruchomości], Studia ekonomiczne, nr 3, s. 462
* Bełej M. (2016), [http://inepan.pl/wp-content/uploads/2016/08/SE_2016_3_Belej.pdf Ekonomia złożoności w badaniach rynku nieruchomości], Studia ekonomiczne, nr 3, s. 462
* Dach Z., (2012), ''Mikroekonomia'', Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków, s. 70
* Dach Z., (2012), ''Mikroekonomia'', Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków, s. 70
* Korczbuch-Wcisło J., (2014), [http://bazhum.muzhp.pl/media/files/Rynek_Spoleczenstwo_Kultura/Rynek_Spoleczenstwo_Kultura-r2014-t-n1_(9)/Rynek_Spoleczenstwo_Kultura-r2014-t-n1_(9)-s32-37/Rynek_Spoleczenstwo_Kultura-r2014-t-n1_(9)-s32-37.pdf Ocena podaży i popytu na obiekty wielkopowierzchniowe w regionie łódzkim], ''Rynek - Społeczeństwo - Kultura'', nr 1
* Korczbuch-Wcisło J., (2014), [http://bazhum.muzhp.pl/media/files/Rynek_Spoleczenstwo_Kultura/Rynek_Spoleczenstwo_Kultura-r2014-t-n1_(9)/Rynek_Spoleczenstwo_Kultura-r2014-t-n1_(9)-s32-37/Rynek_Spoleczenstwo_Kultura-r2014-t-n1_(9)-s32-37.pdf Ocena podaży i popytu na obiekty wielkopowierzchniowe w regionie łódzkim], ''Rynek - [[Społeczeństwo]] - Kultura'', nr 1
* Księżyk M.,(2002), ''Podstawowe zagadnienia ekonomii'', Zakamycze  
* Księżyk M.,(2002), ''Podstawowe zagadnienia ekonomii'', Zakamycze  
* Skawińska E., Tkocz J., (2012), [http://www.wydawnictwo.wsb.pl/sites/www.wydawnictwo.wsb.pl/files/czasopisma-tresc/zn_wz_chorzow_14.pdf#page=149 Klastry w rozwoju trwałym i zrównoważonym podmiotów w kontekście teorii społecznej gospodarki rynkowej] Zeszyty naukowe WSB Poznań, nr 14, s. 149
* Skawińska E., Tkocz J., (2012), [http://www.wydawnictwo.wsb.pl/sites/www.wydawnictwo.wsb.pl/files/czasopisma-tresc/zn_wz_chorzow_14.pdf#page=149 Klastry w rozwoju trwałym i zrównoważonym podmiotów w kontekście teorii społecznej gospodarki rynkowej] Zeszyty naukowe WSB Poznań, nr 14, s. 149

Wersja z 23:11, 21 maj 2020

Równowaga rynkowa
Polecane artykuły


Równowaga rynkowa jest to taka sytuacja na rynku danego dobra, w której wielkość popytu równa jest wielkości podaży. Rynek na którym występuje stan równowagi jest rynkiem stabilnym. W przeciwnym wypadku mówimy o rynku niestabilnym.

Rys. 1 Równowaga rynkowa

Punkt E nazywany jest punktem równowagi rynkowej, a cena, przy której wielkość popytu równa się z wielkością podaży to cena równowagi rynkowej. Cena równowagi rynkowej zadowala zarówno producenta, jak i konsumenta, ponieważ sprzedawcy mogą sprzedać wszystkie wytworzone produkty, a konsumenci mogą kupić wszystko co chcieli.

Stany nierównowagi

  • Nadwyżka rynkowa - to taka sytuacja na rynku, gdy cena danego dobra przewyższa cenę równowagi rynkowej, a wielkość podaży tego dobra jest większa od wielkości popytu.

Nadwyżka rynkowa prowadzi do konkurencji wśród sprzedawców oraz do obniżenia ceny danego produktu. Spadająca cena powoduje zwiększenie popytu na to dobro, a także ogranicza wielkość podaży ze strony producentów.

  • Niedobór rynkowy - to sytuacja, w której cena danego dobra jest niższa od ceny równowagi rynkowej, a wielkość popytu przewyższa wielkość podaży.

Niedobór rynkowy prowadzi to wzrostu cen, przez co wielkość popytu maleje, a producenci zwiększają wielkość podaży na dane dobro.

Zmiana równowagi rynkowej

Zarówno po stronie popytu, jak i podaży następują zmiany, które są spowodowane przez różne czynniki (zakładając, że cena jest ta sama). Mogą to być: zmiany w liczbie ludności i jej dochodów, warunków produkcji, struktury popytu. W tej sytuacji cenom odpowiadają inne ilości oferowanych i nabywanych dóbr, co powoduje przesuwanie się krzywych podaży i popytu na prawo lub na lewo.

Rys. 2 Cena równowagi krótkookresowej a zmiana stanu popytu

Następstwa wywołane przez zmianę stanu popytu, zakładając, że stan podaży pozostaje bez zmian (rys. 2):

  • wzrost popytu powoduje przesunięcie się krzywej popytu w prawo (od D do D1), oznacza to, że przy takiej samej cenie popyt będzie większy niż poprzednio a cena równowagi rynkowej będzie wynosić 0p1,
  • spadek popytu prowadzi do przesunięcia się krzywej podaży w lewo (od D do D2); cena równowagi rynkowej będzie wynosić 0p2.

Następstwa wywołane przez zmianę stanu podaży, przy założeniu, że stan popytu pozostaje bez zmian (rys. 3):

  • wzrost podaży powoduje przesunięcie się krzywej podaży w prawo (od S do S1), w tej sytuacji, cena będzie spadać i ustali się na poziomie 0p1,
  • spadek podaży prowadzi do przesunięcia się krzywej podaży w lewo (od S do S2) oraz do wzrostu ceny (0p2).
Rys. 3 Cena równowagi krótkookresowej a zmiana stanu podaży

Przeanalizowane powyżej zależności pomiędzy popytem, podażą i ceną nazywamy mechanizmem rynkowym. Mechanizm ten odpowiada na trzy fundamentalne pytania gospodarki rynkowej:

  • co produkować (ilość produkowanych dóbr oraz ich struktura),
  • jak produkować (techniki i metody produkcji),
  • dla kogo produkować (kto będzie konsumentem wyprodukowanych dóbr).

Ceny maksymalne i minimalne

Cena maksymalna jest niższa od ceny równowagi rynkowej i jest wprowadzana tylko w nielicznych przypadkach (ceny mieszkań komunalnych dla biedniejszych rodzin). Cenie maksymalnej regulowanej przez państwo towarzyszy nadwyżka wielkości popytu nad wielkością podaży.

Cena minimalna to taka cena, poniżej której nie wolno sprzedawać danego dobra. Cena ta znajduje się zawsze powyżej ceny równowagi rynkowej. Wprowadzenie cen minimalnych prowadzi do zmniejszenia wielkości popytu oraz wzrostu rozmiarów podaży, co dla konsumentów jest niekorzystne.

Patrz także: Mechanizm rynkowy

Bibliografia

Autor: Paweł Oracz, Katarzyna Waliczek