Przedstawiciel ustawowy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update)
 
(LinkTitles.)
Linia 13: Linia 13:
</ul>
</ul>
}}
}}
'''Przedstawiciel ustawowy''' – według Kodeksu cywilnego jest to osoba fizyczna, która na mocy ustawy dokonuje czynności prawnych w cudzym imieniu. Takie czynności mają bezpośredni wpływ na osobę reprezentowaną<ref name="p1">''Kodeks cywilny'' (1964), Art.95-96.</ref>.
'''Przedstawiciel ustawowy''' – według Kodeksu cywilnego jest to [[osoba fizyczna]], która na mocy ustawy dokonuje czynności prawnych w cudzym imieniu. Takie czynności mają bezpośredni wpływ na osobę reprezentowaną<ref name="p1">''[[Kodeks]] cywilny'' (1964), Art.95-96.</ref>.


Według przepisów prawa '''za przedstawicieli ustawowych uznaje się''':
Według przepisów prawa '''za przedstawicieli ustawowych uznaje się''':
Linia 20: Linia 20:
* '''kuratora''' – którego ustanowił sąd opiekuńczy, dla dziecko w przypadku gdy żaden z rodziców nie może występować w jego imieniu lub w innych przypadkach zapisanych w ustawie, o czym stanowią artykuły 99, 145 i 178 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego<ref name="p4"/><ref name="p6">''Kodeks rodzinny i opiekuńczy'' (1964), Art.99. ust.1.</ref><ref name="p7">''Kodeks rodzinny i opiekuńczy'' (1964), Art.178. ust.1.</ref>;
* '''kuratora''' – którego ustanowił sąd opiekuńczy, dla dziecko w przypadku gdy żaden z rodziców nie może występować w jego imieniu lub w innych przypadkach zapisanych w ustawie, o czym stanowią artykuły 99, 145 i 178 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego<ref name="p4"/><ref name="p6">''Kodeks rodzinny i opiekuńczy'' (1964), Art.99. ust.1.</ref><ref name="p7">''Kodeks rodzinny i opiekuńczy'' (1964), Art.178. ust.1.</ref>;
* '''współmałżonka''' – w sprawach związanych ze zwykłym zarządem majątkiem osobistym jednego z małżonków w przypadku jego przemijającej przeszkody pod warunkiem przebywania wciąż we wspólnym pożyciu, o czym stanowi artykuł 29 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego<ref name="p8">''Kodeks rodzinny i opiekuńczy'' (1964), Art.29.</ref>;
* '''współmałżonka''' – w sprawach związanych ze zwykłym zarządem majątkiem osobistym jednego z małżonków w przypadku jego przemijającej przeszkody pod warunkiem przebywania wciąż we wspólnym pożyciu, o czym stanowi artykuł 29 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego<ref name="p8">''Kodeks rodzinny i opiekuńczy'' (1964), Art.29.</ref>;
* '''wspólnika spółki cywilnej''' – każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę, a tym samym jej wspólników, o czym stanowi artykuł 866 Kodeksu cywilnego<ref name="p9">''Kodeks cywilny'' (1964), Art.866.</ref>;
* '''wspólnika spółki cywilnej''' – każdy wspólnik ma [[prawo]] reprezentować spółkę, a tym samym jej wspólników, o czym stanowi artykuł 866 Kodeksu cywilnego<ref name="p9">''[[Kodeks cywilny]]'' (1964), Art.866.</ref>;
* '''"osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym do obsługiwania publiczności"''' – według artykułu 97 Kodeksy cywilnego taka osoba ma możliwość wykonywać czynności prawne przeważnie z osobami, które korzystają z usług tego przedsiębiorstwa<ref name="p11">''Kodeks cywilny'' (1964), Art.97.</ref>.
* '''"osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym do obsługiwania publiczności"''' – według artykułu 97 Kodeksy cywilnego taka osoba ma możliwość wykonywać czynności prawne przeważnie z osobami, które korzystają z usług tego przedsiębiorstwa<ref name="p11">''Kodeks cywilny'' (1964), Art.97.</ref>.
<google>t</google>
<google>t</google>


Warto zaznaczyć, że przedstawiciela ustawowego nie należy mylić z '''pełnomocnikiem'''. Jakkolwiek obie funkcje posiadają bardzo podobne cechy z perspektywy stron czynności prawnych, tak istnieje pomiędzy nimi jedna zasadnicza różnica - umocowaniem do działania przedstawiciela ustawowego jest ustawa lub orzeczenie organu, a w przypadku pełnomocnika jest to oświadczenie osoby reprezentowanej<ref name="p11"/>.  
Warto zaznaczyć, że przedstawiciela ustawowego nie należy mylić z '''pełnomocnikiem'''. Jakkolwiek obie funkcje posiadają bardzo podobne cechy z perspektywy stron czynności prawnych, tak istnieje pomiędzy nimi jedna zasadnicza różnica - umocowaniem do działania przedstawiciela ustawowego jest [[ustawa]] lub orzeczenie organu, a w przypadku pełnomocnika jest to oświadczenie osoby reprezentowanej<ref name="p11"/>.  


==Przedstawicielstwo względem nieletniego==
==Przedstawicielstwo względem nieletniego==
Niewątpliwie najbardziej powszechnym przedstawicielstwem ustawowym jest to sprawowane względem dziecka i nie ma tutaj większego znaczenia czy mówimy o rodzicu, opiekunie, czy kuratorze, ponieważ mechanizm działania po uzyskaniu przedstawicielstwa jest dokładnie ten sam. Ze względu na to, że dzieci do 13 roku życia nie posiadają zdolności do czynności prawnych, a te po ukończeniu 13 roku życia posiadają ograniczoną zdolności do czynności prawnych<ref name="p12">''Kodeks cywilny'' (1964), Art.12,15.</ref>, to ich przedstawiciele mają bardzo szerokie pole działania.  
Niewątpliwie najbardziej powszechnym przedstawicielstwem ustawowym jest to sprawowane względem dziecka i nie ma tutaj większego znaczenia czy mówimy o rodzicu, opiekunie, czy kuratorze, ponieważ mechanizm działania po uzyskaniu przedstawicielstwa jest dokładnie ten sam. Ze względu na to, że dzieci do 13 roku życia nie posiadają [[zdolności]] do czynności prawnych, a te po ukończeniu 13 roku życia posiadają ograniczoną zdolności do czynności prawnych<ref name="p12">''Kodeks cywilny'' (1964), Art.12,15.</ref>, to ich przedstawiciele mają bardzo szerokie pole działania.  


W zasadzie w przypadku nieletnich do 13 roku życia przedstawiciel powinien wyrażać zgodę nawet na tak błahe czynności jak zakup przysłowiowego soczku w sklepie, ponieważ każda umowa sprzedaży jest czynnością prawną, a czynność wykonana w przypadku, gdy nie ma się do niej uprawnień jest nieważna<ref name="p13">''Kodeks cywilny'' (1964), Art.14. Par. 1</ref>. W przepisach istnieje jednak furtka, by uniknąć tego typu absurdów i jeżeli zawierana jest umowa należącą do „umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego”, to staje się ona ważna w chwili jej wykonania, jeżeli nie doszło do rażącego pokrzywdzenia osoby niezdolnej do czynności prawnych<ref name="p14">''Kodeks cywilny'' (1964), Art.14. Par. 2</ref>.
W zasadzie w przypadku nieletnich do 13 roku życia przedstawiciel powinien wyrażać zgodę nawet na tak błahe czynności jak zakup przysłowiowego soczku w sklepie, ponieważ każda [[umowa]] sprzedaży jest czynnością prawną, a czynność wykonana w przypadku, gdy nie ma się do niej uprawnień jest nieważna<ref name="p13">''Kodeks cywilny'' (1964), Art.14. Par. 1</ref>. W przepisach istnieje jednak furtka, by uniknąć tego typu absurdów i jeżeli zawierana jest umowa należącą do „umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego”, to staje się ona ważna w chwili jej wykonania, jeżeli nie doszło do rażącego pokrzywdzenia osoby niezdolnej do czynności prawnych<ref name="p14">''Kodeks cywilny'' (1964), Art.14. Par. 2</ref>.


Nieletni po 13 roku życia posiada już zagwarantowaną przepisami zdolność do takich czynności jak również dysponowania własnym zarobkiem oraz oddanymi przez przedstawiciela przedmiotami<ref name="p16">''Kodeks cywilny'' (1964), Art.20-22.</ref>, zatem dysponowanie kieszonkowym oraz drobny handel samodzielnie nabytymi lub otrzymanymi przedmiotami zaczynają być możliwe również z perspektywy formalnej. W przypadku zaciągania zobowiązań pozostaje jednak ograniczenie do drobnych spraw, więc nieletni może mieć problem z zaciągnięciem większych zobowiązań (np. zakupem laptopa czy telefonu), ponieważ ma do niego prawo tylko w związku z dysponowaniem własnym zarobkiem, a więc sprzedający mógłby poprosić o przedstawienie dowodu na to, że dysponuje samodzielnie zarobionymi pieniędzmi. Co istotne, nawet w przypadku rozporządzania własnym dochodem, sąd opiekuńczy może ograniczyć nieletniemu to prawo z ważnych powodów, zatem wciąż będzie wymagana zgoda przedstawiciela ustawowego.
Nieletni po 13 roku życia posiada już zagwarantowaną przepisami [[zdolność]] do takich czynności jak również dysponowania własnym zarobkiem oraz oddanymi przez przedstawiciela przedmiotami<ref name="p16">''Kodeks cywilny'' (1964), Art.20-22.</ref>, zatem dysponowanie kieszonkowym oraz drobny [[handel]] samodzielnie nabytymi lub otrzymanymi przedmiotami zaczynają być możliwe również z perspektywy formalnej. W przypadku zaciągania zobowiązań pozostaje jednak ograniczenie do drobnych spraw, więc nieletni może mieć problem z zaciągnięciem większych zobowiązań (np. zakupem laptopa czy telefonu), ponieważ ma do niego prawo tylko w związku z dysponowaniem własnym zarobkiem, a więc sprzedający mógłby poprosić o przedstawienie dowodu na to, że dysponuje samodzielnie zarobionymi pieniędzmi. Co istotne, nawet w przypadku rozporządzania własnym dochodem, sąd opiekuńczy może ograniczyć nieletniemu to prawo z ważnych powodów, zatem wciąż będzie wymagana zgoda przedstawiciela ustawowego.


Warto zwrócić uwagę na to, że do ww. drobnych czynności życia codziennego można też zaliczyć różne powszechne działania w Internecie, stąd wiele popularnych serwisów wymaga od zarejestrowanych użytkowników ukończenia 13 roku życia – szczególnie jeżeli korzystanie z nich może ingerować w jakiś sposób w wizerunek użytkownika, który jest prawnie chroniony<ref name="p17">''Kodeks cywilny'' (1964), Art.23.</ref>.
Warto zwrócić uwagę na to, że do ww. drobnych czynności życia codziennego można też zaliczyć różne powszechne działania w Internecie, stąd wiele popularnych serwisów wymaga od zarejestrowanych użytkowników ukończenia 13 roku życia – szczególnie jeżeli korzystanie z nich może ingerować w jakiś sposób w [[wizerunek]] użytkownika, który jest prawnie chroniony<ref name="p17">''Kodeks cywilny'' (1964), Art.23.</ref>.


Wszelkie większe zobowiązania (np. umowa o pracę, umowa najmu, umowa o dostęp do usług abonamentowych) muszą być realizowane za pośrednictwem lub za zgodą przedstawiciela – w przeciwnym razie są nieważne. Podobnie, przedstawiciele reprezentują nieletnich przed sądami, organami państwowymi i instytucjami ochrony zdrowia.
Wszelkie większe [[zobowiązania]] (np. [[umowa o pracę]], [[umowa najmu]], umowa o dostęp do usług abonamentowych) muszą być realizowane za pośrednictwem lub za zgodą przedstawiciela – w przeciwnym razie są nieważne. Podobnie, przedstawiciele reprezentują nieletnich przed sądami, organami państwowymi i instytucjami ochrony zdrowia.


==Przypisy==
==Przypisy==

Wersja z 06:15, 21 maj 2020

Przedstawiciel ustawowy
Polecane artykuły

Przedstawiciel ustawowy – według Kodeksu cywilnego jest to osoba fizyczna, która na mocy ustawy dokonuje czynności prawnych w cudzym imieniu. Takie czynności mają bezpośredni wpływ na osobę reprezentowaną[1].

Według przepisów prawa za przedstawicieli ustawowych uznaje się:

  • rodziców – pod których władzą rodzicielską pozostaje dziecko, o czym stanowi artykuł 98 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego[2];
  • opiekuna – którego ustanowił sąd opiekuńczy dla osoby małoletniej lub ubezwłasnowolnionej całkowicie, o czym stanowią artykuły 145, 155 i 175 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego[3][4][5];
  • kuratora – którego ustanowił sąd opiekuńczy, dla dziecko w przypadku gdy żaden z rodziców nie może występować w jego imieniu lub w innych przypadkach zapisanych w ustawie, o czym stanowią artykuły 99, 145 i 178 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego[4][6][7];
  • współmałżonka – w sprawach związanych ze zwykłym zarządem majątkiem osobistym jednego z małżonków w przypadku jego przemijającej przeszkody pod warunkiem przebywania wciąż we wspólnym pożyciu, o czym stanowi artykuł 29 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego[8];
  • wspólnika spółki cywilnej – każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę, a tym samym jej wspólników, o czym stanowi artykuł 866 Kodeksu cywilnego[9];
  • "osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym do obsługiwania publiczności" – według artykułu 97 Kodeksy cywilnego taka osoba ma możliwość wykonywać czynności prawne przeważnie z osobami, które korzystają z usług tego przedsiębiorstwa[10].

Warto zaznaczyć, że przedstawiciela ustawowego nie należy mylić z pełnomocnikiem. Jakkolwiek obie funkcje posiadają bardzo podobne cechy z perspektywy stron czynności prawnych, tak istnieje pomiędzy nimi jedna zasadnicza różnica - umocowaniem do działania przedstawiciela ustawowego jest ustawa lub orzeczenie organu, a w przypadku pełnomocnika jest to oświadczenie osoby reprezentowanej[10].

Przedstawicielstwo względem nieletniego

Niewątpliwie najbardziej powszechnym przedstawicielstwem ustawowym jest to sprawowane względem dziecka i nie ma tutaj większego znaczenia czy mówimy o rodzicu, opiekunie, czy kuratorze, ponieważ mechanizm działania po uzyskaniu przedstawicielstwa jest dokładnie ten sam. Ze względu na to, że dzieci do 13 roku życia nie posiadają zdolności do czynności prawnych, a te po ukończeniu 13 roku życia posiadają ograniczoną zdolności do czynności prawnych[11], to ich przedstawiciele mają bardzo szerokie pole działania.

W zasadzie w przypadku nieletnich do 13 roku życia przedstawiciel powinien wyrażać zgodę nawet na tak błahe czynności jak zakup przysłowiowego soczku w sklepie, ponieważ każda umowa sprzedaży jest czynnością prawną, a czynność wykonana w przypadku, gdy nie ma się do niej uprawnień jest nieważna[12]. W przepisach istnieje jednak furtka, by uniknąć tego typu absurdów i jeżeli zawierana jest umowa należącą do „umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego”, to staje się ona ważna w chwili jej wykonania, jeżeli nie doszło do rażącego pokrzywdzenia osoby niezdolnej do czynności prawnych[13].

Nieletni po 13 roku życia posiada już zagwarantowaną przepisami zdolność do takich czynności jak również dysponowania własnym zarobkiem oraz oddanymi przez przedstawiciela przedmiotami[14], zatem dysponowanie kieszonkowym oraz drobny handel samodzielnie nabytymi lub otrzymanymi przedmiotami zaczynają być możliwe również z perspektywy formalnej. W przypadku zaciągania zobowiązań pozostaje jednak ograniczenie do drobnych spraw, więc nieletni może mieć problem z zaciągnięciem większych zobowiązań (np. zakupem laptopa czy telefonu), ponieważ ma do niego prawo tylko w związku z dysponowaniem własnym zarobkiem, a więc sprzedający mógłby poprosić o przedstawienie dowodu na to, że dysponuje samodzielnie zarobionymi pieniędzmi. Co istotne, nawet w przypadku rozporządzania własnym dochodem, sąd opiekuńczy może ograniczyć nieletniemu to prawo z ważnych powodów, zatem wciąż będzie wymagana zgoda przedstawiciela ustawowego.

Warto zwrócić uwagę na to, że do ww. drobnych czynności życia codziennego można też zaliczyć różne powszechne działania w Internecie, stąd wiele popularnych serwisów wymaga od zarejestrowanych użytkowników ukończenia 13 roku życia – szczególnie jeżeli korzystanie z nich może ingerować w jakiś sposób w wizerunek użytkownika, który jest prawnie chroniony[15].

Wszelkie większe zobowiązania (np. umowa o pracę, umowa najmu, umowa o dostęp do usług abonamentowych) muszą być realizowane za pośrednictwem lub za zgodą przedstawiciela – w przeciwnym razie są nieważne. Podobnie, przedstawiciele reprezentują nieletnich przed sądami, organami państwowymi i instytucjami ochrony zdrowia.

Przypisy

  1. Kodeks cywilny (1964), Art.95-96.
  2. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (1964), Art.98. ust.1.
  3. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (1964), Art.145. ust.2.
  4. 4,0 4,1 Kodeks rodzinny i opiekuńczy (1964), Art.155. ust.2.
  5. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (1964), Art.175.
  6. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (1964), Art.99. ust.1.
  7. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (1964), Art.178. ust.1.
  8. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (1964), Art.29.
  9. Kodeks cywilny (1964), Art.866.
  10. 10,0 10,1 Kodeks cywilny (1964), Art.97.
  11. Kodeks cywilny (1964), Art.12,15.
  12. Kodeks cywilny (1964), Art.14. Par. 1
  13. Kodeks cywilny (1964), Art.14. Par. 2
  14. Kodeks cywilny (1964), Art.20-22.
  15. Kodeks cywilny (1964), Art.23.

Bibliografia

Autor: Paulina Małocha

Uwaga.png

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych.

Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.