Przedsiębiorstwo międzynarodowe

Z Encyklopedia Zarządzania
Wersja z dnia 10:44, 19 maj 2020 autorstwa Sw (dyskusja | edycje) (Infobox update)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Przedsiębiorstwo międzynarodowe
Polecane artykuły


Przedsiębiorstwo międzynarodowe jest to przedsiębiorstwo, które swą siedzibę ma głównie w kraju macierzystym, lecz znaczną część swoich dochodów pozyskuje z innych krajów poprzez rozszerzenie swoich struktur organizacyjnych.

Główne cechy charakteryzujące przedsiębiorstwo międzynarodowe:

  • przedsiębiorstwo dokładnie wybiera kraj, w który inwestuje (gdzie ryzyko niestabilności politycznej jest małe oraz przewidywania co do przyszłego zysku są pozytywne)
  • prowadzenie działalności poza granicami kraju pochodzenia
  • międzynarodowy charakter

Rodzaje

Podział przedsiębiorstw międzynarodowych: (Jarczewska - Romaniuk A. 2004)

  • Ze względu na zasięg działania:
    • lokalno - sąsiedzkie (pomiędzy krajem macierzystym a sąsiadującymi z nim)
    • regionalne (ograniczające się do danego regionu, np. tylko w ramach UE)
    • globalne (działające prawie we wszystkich krajach na świecie)
  • Ze względu na przedmiotowy charakter prowadzonej działalności:
  • Ze względu na stopień umiędzynarodowienia działalności:
    • o wysokim wskaźniku umiędzynarodowienia działalności (przedsiębiorstwa, które większą część swoich działań prowadzą w innym kraju niż macierzysty)
    • o niskim wskaźniku umiędzynarodowienia (działalność skupiona głównie w kraju macierzystym)
  • Ze względu na formy własności kapitałowej:
    • o charakterze prywatnym
    • o charakterze państwowym
    • mieszane
  • Ze względu na strukturę własności aktywów spółek zależnych:
    • o strukturze jednorodnej (aktywa spółki należą wyłącznie do przedsiębiorstwa macierzystego)
    • o strukturze mieszanej (tzw. joint - ventures)
  • Ze względu na zróżnicowanie form prawnych zagranicznej struktury przedsiębiorstw:
    • przedsiębiorstwa, których zagraniczne jednostki zorganizowane są w formie jednostek stowarzyszonych (10 - 50% akcji lub zasobów pod kontrolą przedsiębiorstwa macierzystego
    • przedsiębiorstwa, których zagraniczne jednostki zorganizowane są w formie jednostek zależnych (ponad 50% w rękach p.macierzystego)
    • przedsiębiorstwa, których zagraniczne jednostki zorganizowane są w formie oddziałów lub filii (pod całkowitą kontrolą p.macierzystego)
    • formy mieszane
  • Ze względu na strukturę organizacyjną i modele zarządzania:
    • przedsiębiorstwa, w których dominuje przedsiębiorstwo macierzyste
    • przedsiębiorstwa, w których istotna jest rola i autonomia poszczególnych filii (holding międzynarodowy)
    • przedsiębiorstwa stosujące model zintegrowanego przedsiębiorstwa międzynarodowego

Funkcje przedsiębiorstwa międzynarodowego

  • funkcje ekonomiczne (rozwój gospodarczy państw i gospodarki światowej)
  • funkcje społeczne (próba likwidacji różnic społecznych oraz integracja społeczeństw)
  • funkcje polityczne (umacnianie pozycji państw i stabilizacja środowiska międzynarodowego)

Największe przedsiębiorstwa międzynarodowe na świecie – Global 500

"Global 500” to coroczny, najbardziej prestiżowy ranking w jakim może znaleźć się przedsiębiorstwo, publikowany przez amerykański magazyn "Fortune”, w którym znajduje się 500 największych przedsiębiorstw na świecie pod względem przychodów.

Ich przychody w sumie wyniosły w 2016 roku 27,7 bilionów dolarów. Zatrudniają one blisko w sumie 67 milionów ludzi na całym świecie, a ich placówki są zlokalizowane w 34 różnych krajach. Wszystkie przedsiębiorstwa brane pod uwagę do rankingu, muszą publikować pełne sprawozdania finansowe, które później zostają przeanalizowane przez zespół ekspertów.

Pierwsza 10 największych przedsiębiorstw międzynarodowych w rankingu 2017:
  1. Walmart (485,8 mld dol.) – branża handlowa
  2. State Grid (315,2 mld dol.) – branża energetyczna
  3. Sinopec Group (267,5 mld dol.) – branża petrochemiczna
  4. China National Petroleum (262,5 mld dol.)
  5. Toyota (254,6 mld dol.) – branża motoryzacyjna
  6. Volkswagen (240,2 mld dol.) - branża motoryzacyjna
  7. Royal Dutch Shell (240 mld dol.) – branża petrochemiczna
  8. Berkshire Hathaway (223,6 mld dol.) - holding
  9. Apple (215,6 mld dol.) – branża elektroniczna
  10. Exxon Mobil (205 mld dol.) – branża petrochemiczna

Walmart jest jedyną firmą, która w rankingu "Fortune" ma przychody wynoszące ponad 400 mld dolarów rocznie. Co ciekawe, najdłużej zaś na liście - zarówno amerykańskich 500. firm, jak i globalnych - utrzymuje się General Motors, które notowane było już w pierwszej edycji rankingu z 1955 roku. Obecnie znajduje się na 18. pozycji z 9,4 mld dolarów przychodów. Global 500 jest jednym z wielu publikowanych rankingów przez branżowe magazyny. W poszczególnych rankingach, brane są pod uwagę inne wytyczne.

Polskie przedsiębiorstwa w rankingu Global 500

Do światowego rankingu zakwalifikowała się tylko jedna polska firma – PKN Orlen. W 2017 roku przedsiębiorstwo to znalazło się na 454 miejscu (co oznacza spory spadek z rokiem 2016, gdzie była notowana na 353 miejscu).

Bibliografia

Autor: Natalia Obszańska, Alicja Sobczyk