Produkcja niepotokowa

Z Encyklopedia Zarządzania
Produkcja niepotokowa
Polecane artykuły

Produkcja niepotokowa (gniazdowa) to system produkcji, w którym kierunek przebiegu przedmiotów pracy między stanowiskami jest zmienny, każde stanowisko pracy może współpracować z różnymi stanowiskami i kolejność operacji technologicznych może być zmienna.

W warunkach produkcji niepotokowej na stanowiskach roboczych wykonywane są różne, przypadkowo przydzielone operacje. Przebieg tych operacji w czasie nie jest regulowany cyklicznie powtarzalnymi harmonogramami, a więc jest również w znacznym stopniu przypadkowy. Dlatego też można uznać, że w warunkach braku cyklicznie powtarzalnego harmonogramu stanowiska robocze są powiązane ze sobą w stopniu minimalnym.

Celami form produkcji niepotokowej jest:

  • skoncentrować kwalifikacje
  • osiągnąć wysokie wykorzystanie maszyn i urządzeń

Produkcja niepotokowa może przebiegać:

  • w komórkach o strukturze technologicznej
  • w komórkach o strukturze podmiotowej
  • w liniach produkcyjnych

Cechy charakterystyczne produkcji niepotokowej

  • długi okres oczekiwania na następną operację
  • trudność organizacyjna
  • możliwość niesprawnego przepływu prac
  • powolny przyrost wartości dodanej

Przykłady produkcji niepotokowej

Przykłady produkcji niepotokowej to:

  • Produkcja mebli na zamówienie, gdzie kolejność operacji i rodzaj stosowanych materiałów może się różnić w zależności od projektu
  • Produkcja samochodów na specjalne zamówienie, gdzie klient może zamówić indywidualnie skonfigurowany samochód
  • Produkcja maszyn i urządzeń specjalistycznych, gdzie każdy produkt jest dostosowywany do indywidualnych potrzeb klienta.
  • Produkcja seryjna prototypów.
  • Produkcja odzieży na zamówienie.

Wady i zalety produkcji niepotokowej

Wady produkcji niepotokowej to:

  • Wysoki koszt produkcji ze względu na konieczność dostosowywania maszyn i procesów do każdego indywidualnego zamówienia
  • Trudności w planowaniu i koordynacji pracy różnych stanowisk, ze względu na brak jednolitej kolejności operacji
  • Większe ryzyko błędów i problemów z jakością ze względu na brak standardowych procesów
  • Potrzeba większej elastyczności i zaangażowania pracowników, którzy muszą dostosowywać się do różnych sytuacji i zamówień
  • Trudności w automatyzacji i optymalizacji procesów produkcyjnych
  • Niższa efektywność wykorzystania maszyn i urządzeń niż w przypadku produkcji potokowej.

Zalety produkcji niepotokowej to:

  • Możliwość dostosowywania produktów do indywidualnych potrzeb i oczekiwań klientów
  • Wysoka jakość i niepowtarzalność produktów
  • Możliwość produkcji małych serii lub pojedynczych egzemplarzy
  • Możliwość produkcji unikatowych, specjalistycznych produktów
  • Większa swoboda twórcza i innowacyjność w projektowaniu i produkcji
  • Możliwość szybkiego reagowania na zmieniające się trendy rynkowe i potrzeby klientów.

Bibliografia

  • Błaszczyk W., Metody organizacji i zarządzania, PWN, Warszawa 2002
  • Munhlemann A.P., Oakland J.S., Lockyer K.G., Zarządzanie produkcją i usługami, PWN, Warszawa 2001
  • Pasternak K., Zarys zarządzania produkcją, PWE Warszawa 2005

Autor: Małgorzata Madyda