Porównanie informatycznych systemów zarządzania
Przedmiotem porównań są najważniejsze kategorie systemów informatycznych wykorzystywanych w praktyce zarządzania przedsiębiorstwami. Są to systemy ekspertowe, systemy informowania kierownictwa i systemy sztucznej inteligencji. Kryteriami porównań są: główne zastosowania, cel stosowania, wykorzystywane bazy danych, zakres wspomagania decyzyjnego, możliwości automatycznego wnioskowania, kierunek konwersacji z użytkownikiem, charakter i typ danych i informacji, wspierany szczebel zarządzania.
Porównanie
| Kryterium | Systemy ekspertowe | Systemy sztucznej inteligencji | Systemy informowania kierownictwa |
|---|---|---|---|
| Zastosowanie | planowanie strategiczne, analizy i diagnozy, weryfikacje i założenia koncepcji wariantowania decyzji strategicznych, systemy wąsko-specjalizowane | decyzje strategiczne (inwestycje) i lokalizacyjne, identyfikacja odchyleń i zaburzeń, alokacja zasobów, systemy wąsko specjalizowane | wybór strategicznych decyzji ze zbioru decyzji dopuszczalnych, systemy rachunkowości zarządczej i controllingu |
| Cel | wnioskowanie, transfer wiedzy, wzrost wydajności i wygody podejmowania decyzji | wnioskowanie, zdobywanie doświadczenia, pomoc dla decydenta, usprawnienie procesu zdobywania informacji | śledzenie, kontrola, planowanie ścieżek dojścia do celu, oszczędność czasu, zwiększenie sprawności |
| Baza danych | proceduralna i naturalna wiedza, baza wiedzy - procedur, algorytmów | wiedza wzorowana na naturalnej, nabywana drogą zdobywania doświadczenia drogą uczenia, baza wiedzy | dostęp do zewnętrznych baz danych i przekrojowych baz w trybie on-line |
| Podejmowanie decyzji | system użyty bywa w rozwiązywaniu kompleksowych decyzji nieustrukturalizowanych | używany w podejmowaniu decyzji w środowisku cząstkowej, niekompletnej lub nieścisłej informacji | brak, decyzję podejmuje kierownik wspomagany przez system |
| Możliwości wnioskowania | Tak, w ograniczonym stopniu. Możliwość uzyskania wyjaśnienia w zakresie podjętej decyzji. | Tak. Uzyskiwanie wyjaśnienia decyzji jest trudne. | Nie. Wnioski są wyciągane przez kierownika z informacji dostarczonych przez system. |
| Kierunek konwersacji | System zadaje pytania człowiekowi | Człowiek uzyskuje gotowe wnioski | Człowiek zadaje pytania systemowi |
| Typ danych | numeryczne, alfanumeryczne, symboliczne | numeryczne | numeryczne, alfanumeryczne, symboliczne |
| Rodzaj informacji | plany, diagnozy, porady, wyjaśnienia | skojarzenia, diagnozy, porady, wyjaśnienia | dostęp do informacji w dowolnym przekroju, raporty wyjątków, kluczowe wskaźniki rozwojowe |
| Wspierany poziom organizacji | poziom kierowniczy i specjaliści | poziom kierowniczy i specjaliści | tylko najwyższy poziom kadry kierowniczej |
Źródło: opracowanie własne na podstawie: (A. Sopińska 2001, s. 169, J.A. O'Brien 1990, s. 365)
Wpływ systemów zarządzania na efektywność organizacji
Systemy informatyczne odgrywają kluczową rolę w poprawie jakości zarządzania w organizacji. Dzięki nim możliwe jest efektywne gromadzenie, analiza i wykorzystywanie danych, co przekłada się na lepsze podejmowanie decyzji. Automatyzacja procesów oraz dostęp do aktualnych informacji z różnych obszarów działalności organizacji umożliwiają skuteczne zarządzanie zasobami, optymalizację działań i zwiększenie efektywności operacyjnej.
Wdrożenie systemów zarządzania przynosi wiele korzyści związanych z efektywnością operacyjną organizacji. Dzięki lepszej organizacji pracy, automatyzacji procesów oraz doskonaleniu przepływu informacji możliwe jest skrócenie czasu realizacji zadań, redukcja kosztów operacyjnych oraz zwiększenie wydajności pracowników. Systemy zarządzania umożliwiają także monitorowanie i kontrolę procesów, co pozwala na szybką reakcję na ewentualne problemy i optymalizację działań.
Systemy zarządzania mają istotny wpływ na procesy podejmowania decyzji w organizacji. Dzięki dostępowi do bieżących danych, analizie informacji oraz generowaniu raportów i wskaźników możliwe jest podejmowanie lepiej uzasadnionych i bardziej skutecznych decyzji. Systemy zarządzania dostarczają również narzędzi do prognozowania i symulacji, co umożliwia lepsze planowanie i przewidywanie skutków podejmowanych działań.
Integracja systemów zarządzania jest kluczowa dla osiągnięcia optymalnych wyników w organizacji. Dzięki integracji różnych modułów, takich jak finanse, produkcja, sprzedaż czy logistyka, możliwe jest pełne wykorzystanie synergii między nimi oraz uniknięcie redundancji i niezgodności danych. Integracja systemów zarządzania pozwala także na lepszą koordynację i współpracę między różnymi działami organizacji, co przekłada się na lepszą wydajność i osiąganie celów strategicznych.
Wybór odpowiedniego systemu zarządzania dla organizacji
Przy wyborze systemu zarządzania należy uwzględnić specyfikę organizacji, taką jak branża, wielkość i cel zarządzania. W zależności od rodzaju działalności organizacji, mogą być wymagane różne funkcjonalności, takie jak zarządzanie projektami, obsługa klienta czy kontrola jakości. Istotne jest także dopasowanie systemu zarządzania do skali organizacji, tak aby zapewnić odpowiednie zasoby i wydajność. Wreszcie, cel zarządzania, czyli to, co organizacja chce osiągnąć poprzez wdrożenie systemu zarządzania, powinien być również uwzględniony przy wyborze.
Przed podjęciem decyzji o wdrożeniu systemu zarządzania, organizacja powinna przeprowadzić analizę korzyści i kosztów związanych z tym procesem. Wartością dodaną systemu zarządzania są korzyści takie jak poprawa efektywności operacyjnej, zwiększenie wydajności pracowników, lepsza kontrola nad procesami czy poprawa obsługi klienta. Jednak należy także wziąć pod uwagę koszty związane z zakupem, wdrożeniem, szkoleniami oraz utrzymaniem systemu zarządzania.
Aby wybór i wdrożenie systemu zarządzania było skuteczne, należy uwzględnić kilka kluczowych czynników sukcesu. Zaangażowanie zarządu jest niezbędne, ponieważ to oni są odpowiedzialni za strategię organizacji i powinni aktywnie wspierać wdrożenie systemu zarządzania. Ważne jest także wsparcie pracowników, którzy będą korzystać z systemu i powinni być odpowiednio przeszkoleni. Dostępność wsparcia technicznego, zarówno podczas wdrożenia, jak i później, jest również istotna dla sukcesu.
Przy wyborze systemu zarządzania istnieje wiele metod oceny, które organizacja może wykorzystać. Analiza porównawcza, czyli porównanie różnych systemów pod kątem ich funkcjonalności, kosztów i opinii innych użytkowników, może być przydatna w procesie wyboru. Testowanie prototypów, czyli uruchomienie systemu na małą skalę w organizacji, pozwala na ocenę jego funkcjonalności i dopasowanie do rzeczywistych potrzeb. Konsultacje z dostawcami systemów zarządzania również mogą dostarczyć cennych informacji i porad.
| Porównanie informatycznych systemów zarządzania — artykuły polecane |
| System informacyjny — Korporacyjna deska rozdzielcza — System wspomagania decyzji — Systemy ekspertowe — Struktura informatycznego systemu zarządzania strategicznego — Systemy informowania kierownictwa — Zarządzanie informacją — System informacji menedżerskiej — Portal informacyjny |
Bibliografia
- O'Brien J. (1990), Management Information Systems, A Managerial End User Perspective, Irwin, Homewood Ill, Boston
- Sopińska A. (2001), Rola systemu informacyjnego w procesie zarządzania strategicznego, w: System Informacji strategicznej. Wywiad gospodarczy, a konkurencyjność przedsiębiorstwa, pod red. M. Romanowskiej, R. Borowieckiego, Difin, Warszawa 2001
- Woźniak K. (2005), System informacji menedżerskiej jako instrument zarządzania strategicznego w firmie, praca doktorska, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków
Autor: Krzysztof Woźniak
