Obowiązki informacyjne względem GUS

Obowiązki informacyjne względem GUS
Polecane artykuły
Ustawa o rachunkowości Rachunkowość budżetowa System finansów publicznych Rachunkowość finansowa Rachunkowość podatkowa Finanse publiczne Księgowość Obowiązek badania sprawozdań finansowych Główny księgowy

Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. Nr 88, poz. 439 z późniejszymi zmianami) w art. 30 zobowiązuje podmioty gospodarki narodowej do:

• posiadania numeru identyfikacyjnego krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej i posługiwania się nim przy przekazywaniu informacji wykorzystywanych dla celów statystycznych, tzn. numeru regon,
• stosowania w prowadzonej ewidencji i dokumentacji oraz rachunkowości standardów klasyfikacyjnych, które wprowadza Rada Ministrów w drodze rozporządzenia (Prezes Głównego Urzędu Statystycznego, w porozumieniu z właściwymi naczelnymi organami administracji państwowej, opracowuje podstawowe do określenia przebiegu i opisu procesów gospodarczych i społecznych standardowe klasyfikacje i nomenklatury, wzajemne relacje między nimi oraz ich interpretacje),
• przekazania jednorazowo, przekazywania systematycznie lub okresowo, nieodpłatnie informacji i danych statystycznych dotyczących prowadzonej działalności i jej wyników w formach i terminach oraz według zasad metodologicznych określonych szczegółowo w programie badań statystycznych statystyki publicznej.

Standardy klasyfikacyjne

Standardami klasyfikacyjnymi w rozumieniu ustawy są:

• Europejska Klasyfikacja Działalności (EKD),
• Polska Scalona Nomenklatura Towarowa Handlu Zagranicznego (PCN),
• Systematyczny Wykaz Wyrobów (SWW),
• Klasyfikacja Wyrobów i Usług (KWiU),
• Klasyfikacja Rodzajowa Środków Trwałych (KRŚT),
• Klasyfikacja Obiektów Budowlanych (KOB),
• Klasyfikacja Zawodów (KZ),
• Systematyka Form Prawno-Organizacyjnych (SFPO).

Sprawozdania

Ustawa o rachunkowości nakłada na podmioty gospodarcze obowiązek sporządzania sprawozdań finansowych obejmujących bilans, rachunek strat i zysków oraz informacje dodatkowe, które obejmują wprowadzenie do sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje i objaśnienia.

Do wymienionego sprawozdania, o ile tak stanowi ustawa lub odrębne przepisy dołącza się sprawozdanie z działalności jednostki.

Niektóre podmioty, takie jak banki, zakłady ubezpieczeń społecznych, jednostki działające na podstawie przepisów o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych, inwestycyjnych organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, spółki akcyjne i inne są zobowiązane do badania i ogłaszania rocznych sprawozdań finansowych.

Większość podmiotów gospodarczych jest zobowiązana do sporządzania rocznych sprawozdań o ruchu środków trwałych, umorzeniach (amortyzacji), inwestycjach, zatrudnieniu i wynagrodzeniach, wykonywanych zawodach, wielkości sprzedaży itp.. Każdy podmiot jest obowiązany udzielać informacji w badaniach statystycznych prowadzonych przez GUS.

Rachunkowość budżetowa

Szczególnym rodzajem rachunkowości jest rachunkowość budżetowa, stosowana w jednostkach zaliczanych do sfery finansów publicznych. Podstawową regulację rachunkowości budżetowej stanowi ustawa o finansach publicznych i inne. Jednostki sektora finansów publicznych sporządzają sprawozdania z wykonania następujących procesów:

• gromadzenia dochodów i przychodów publicznych,
• wydatkowania środków publicznych,
• finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa,
• finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu jednostki samorządu terytorialnego,
• zaciągania zobowiązań angażujących środki publiczne,
• zarządzania środkami publicznymi,
• zarządzania długiem publicznym,
• rozliczenia z budżetem Unii Europejskiej.

Rodzaje, formy, terminy i sposoby sporządzania sprawozdań, o których mowa powyżej określa Minister Finansów, po zasięgnięciu opinii Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Określa także jednostki obowiązane do ich sporządzania oraz odbiorców tych sprawozdań.

Do sporządzenia powyższych sprawozdań są zobowiązane jednostki samorządu terytorialnego, jednostki budżetowe, zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych oraz fundusze celowe.

Ponadto Minister Finansów, po zasięgnięciu opinii Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego

określa rodzaje, formy, terminy i sposoby sporządzania przez jednostki sektora finansów publicznych posiadające osobowość prawną - Narodowy Fundusz Zdrowia, Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, sprawozdań w zakresie ogółu operacji finansowych, zwłaszcza w zakresie należności i zobowiązań, w tym długu publicznego, oraz udzielonych poręczeń i gwarancji oraz określa ich odbiorców.

Prezes Głównego Urzędu Statystycznego gromadzi i przetwarza dane oraz sporządza zbiorcze sprawozdania w zakresie sprawozdań budżetowych.

Bibliografia

• Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. - o statystyce państwowej (Dz.U. nr 88, poz. 439 ze zmianami),
• Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. - o finansach publicznych (Dz.U. nr 149, poz. 2104),
• Ustawa z dnia 29 września 1994 r. - o rachunkowości (tekst jednolity Dz.U. Dz 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zmianami),
• K. Winiarska, A. J. Wołoszyn, Rachunkowość budżetowa, Dom Wydawniczy ABC Odział Polskich Wydawnictw profesjonalnych Sp. z o.o. Warszawa, rok 2002, s. 309-328,
• A. Zysnarska, Rachunkowość finansowa sektora budżetowego, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk -Oliwa, rok 1999, s. 101-125.

Autor: Agnieszka Owsianka

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.