Nakłady: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update)
 
(LinkTitles.)
Linia 30: Linia 30:
* ze względu na ''rodzaj'':
* ze względu na ''rodzaj'':
# materiałowe (zużycie materiałów w m, szt, kg)
# materiałowe (zużycie materiałów w m, szt, kg)
# środków pracy (czas pracy maszyn w maszynogodzinach)
# środków pracy ([[czas pracy]] maszyn w maszynogodzinach)
# pracy żywej (wyrażone w roboczogodzinach)
# pracy żywej (wyrażone w roboczogodzinach)
# pieniężne (zużycie zasobów majątkowych ujmowanych w jednostkach pieniężnych)
# pieniężne (zużycie zasobów majątkowych ujmowanych w jednostkach pieniężnych)
Linia 36: Linia 36:
===Nakłady na innowacje===
===Nakłady na innowacje===


Dużą grupę stanowią nakłady na innowacje. Możemy do nich zaliczyć:
Dużą grupę stanowią nakłady na [[innowacje]]. Możemy do nich zaliczyć:
* [[prace rozwojowe|prace badawcze i rozwojowe]] (B+R) związane z opracowywaniem nowych i ulepszonych [[produkt]]ów (innowacji produktowych) i [[proces]]ów (innowacji procesowych), wykonane przez własne zaplecze rozwojowe (tzw. nakłady wewnętrzne) lub nabyte od innych jednostek (tzw. nakłady zewnętrzne),
* [[prace rozwojowe|prace badawcze i rozwojowe]] (B+R) związane z opracowywaniem nowych i ulepszonych [[produkt]]ów (innowacji produktowych) i [[proces]]ów (innowacji procesowych), wykonane przez własne zaplecze rozwojowe (tzw. nakłady wewnętrzne) lub nabyte od innych jednostek (tzw. nakłady zewnętrzne),
* zakup gotowej [[technologia|technologii]] w postaci dokumentacji i praw ([[licencja|licencji]], [[patent|praw patentowych]], ujawnień [[know-how]] itp.),
* zakup gotowej [[technologia|technologii]] w postaci dokumentacji i praw ([[licencja|licencji]], [[patent|praw patentowych]], ujawnień [[know-how]] itp.),
* oprogramowanie [koszty zakupu, opracowania (doskonalenia) i [[proces adaptacji|adaptacji]] (aktualizacji)],
* oprogramowanie [koszty zakupu, opracowania (doskonalenia) i [[proces adaptacji|adaptacji]] (aktualizacji)],
* zakup i montaż maszyn i urządzeń oraz budowę, rozbudowę i modernizację budynków służących wdrażaniu [[innowacja|innowacji]],
* zakup i montaż maszyn i urządzeń oraz budowę, rozbudowę i modernizację budynków służących wdrażaniu [[innowacja|innowacji]],
* szkolenie personelu związane z działalnością innowacyjną, począwszy od etapu projektowania aż do fazy marketingu;  
* [[szkolenie personelu]] związane z działalnością innowacyjną, począwszy od etapu projektowania aż do fazy marketingu;  
* obejmują one zarówno nakłady na nabycie zewnętrznych usług szkoleniowych, jak i nakłady na szkolenie wewnątrzzakładowe, mogą to być np. koszty kształcenia personelu w zakresie obsługi komputerów związanych z wprowadzanymi innowacjami itp.,
* obejmują one zarówno nakłady na nabycie zewnętrznych usług szkoleniowych, jak i nakłady na szkolenie wewnątrzzakładowe, mogą to być np. koszty kształcenia personelu w zakresie obsługi komputerów związanych z wprowadzanymi innowacjami itp.,
* [[marketing]] dotyczący nowych i ulepszonych produktów, czyli wydatki na wstępne badania rynku, testy rynkowe, przystosowanie produktów do wymogów różnych rynków, reklamę, itp., z wyłączeniem nakładów na organizację sieci dystrybucyjnych dla nowych produktów,
* [[marketing]] dotyczący nowych i ulepszonych produktów, czyli wydatki na wstępne [[badania rynku]], testy rynkowe, przystosowanie produktów do wymogów różnych rynków, reklamę, itp., z wyłączeniem nakładów na organizację sieci dystrybucyjnych dla nowych produktów,
* pozostałe przygotowania do wprowadzenia innowacji technicznych, obejmujące w szczególności opracowywanie procedur (w tym kontroli jakości), norm, dokumentacji technicznej (specyfikacji), łącznie z testami końcowymi.
* pozostałe przygotowania do wprowadzenia innowacji technicznych, obejmujące w szczególności opracowywanie procedur (w tym kontroli jakości), norm, dokumentacji technicznej (specyfikacji), łącznie z testami końcowymi.


==Nakład a koszt==
==Nakład a koszt==
Tak, jak zostało wcześniej wspomniane, nakład może być wyrażony w jednostkach pieniężnych. Istnieją nakłady, których naturalnym miernikiem jest pieniądz, więc od razu można je nazwać kosztami. Są to np.:
Tak, jak zostało wcześniej wspomniane, nakład może być wyrażony w jednostkach pieniężnych. Istnieją nakłady, których naturalnym miernikiem jest [[pieniądz]], więc od razu można je nazwać kosztami. Są to np.:
* podatki kosztowe
* podatki kosztowe
* składki ubezpieczeń społecznych
* składki ubezpieczeń społecznych
* ubezpieczenia majątku
* ubezpieczenia majątku


Nakład przekształca się w koszt także wtedy, gdy w wyniku zużycia nakładu powstanie efekt użyteczny, czyli [[produkt]] spełniający określone warunki (posiadający wartość użytkową dla nabywcy). Koszt ten stanowi miarę wartości produktu. Możemy tu mówić o wycenie produktu. Jeżeli w danych warunkach techniczno-organizacyjnych zużycie przekroczy niezbędny poziom, staje się [[strata|stratą]], którą trzeba będzie pokryć.
Nakład przekształca się w koszt także wtedy, gdy w wyniku zużycia nakładu powstanie efekt użyteczny, czyli [[produkt]] spełniający określone warunki (posiadający [[wartość]] użytkową dla nabywcy). Koszt ten stanowi miarę wartości produktu. Możemy tu mówić o wycenie produktu. Jeżeli w danych warunkach techniczno-organizacyjnych zużycie przekroczy niezbędny poziom, staje się [[strata|stratą]], którą trzeba będzie pokryć.


Kosztem jest tylko ta część nakładu, która celowo została poniesiona na konkretną działalność gospodarczą.  
Kosztem jest tylko ta część nakładu, która celowo została poniesiona na konkretną działalność gospodarczą.  
Linia 60: Linia 60:
==Nakład a wydatek==
==Nakład a wydatek==
Powstawanie nakładów jest uwarunkowane ponoszeniem wydatków pieniężnych przez jednostkę gospodarczą. Co do zasady:
Powstawanie nakładów jest uwarunkowane ponoszeniem wydatków pieniężnych przez jednostkę gospodarczą. Co do zasady:
* nie każdy wydatek jest równoznaczny z nakładem
* nie każdy [[wydatek]] jest równoznaczny z nakładem
* nie każdy nakład wymaga poniesienia wydatku
* nie każdy nakład wymaga poniesienia wydatku
* nakłady będące odpowiednikiem poniesionych wydatków pieniężnych w krótkim okresie nie są jednakowe zarówno pod względem kwoty jak i czasu; im przedział czasowy jest dłuższy, tym różnice między nakładami, kosztami i wydatkami podmiotu są mniejsze
* nakłady będące odpowiednikiem poniesionych wydatków pieniężnych w krótkim okresie nie są jednakowe zarówno pod względem kwoty jak i czasu; im przedział czasowy jest dłuższy, tym różnice między nakładami, kosztami i wydatkami podmiotu są mniejsze
Linia 71: Linia 71:
Nakłady mogą być wykorzystywane w stałych proporcjach lub mogą być względem siebie [[substytut|substytucyjne]]. W drugiej sytuacji, zgodnie z zasadą maksymalizacji [[zysk]]u, należy użyć najtańszej kombinacji nakładów w celu uzyskania określonej wielkości produkcji.
Nakłady mogą być wykorzystywane w stałych proporcjach lub mogą być względem siebie [[substytut|substytucyjne]]. W drugiej sytuacji, zgodnie z zasadą maksymalizacji [[zysk]]u, należy użyć najtańszej kombinacji nakładów w celu uzyskania określonej wielkości produkcji.
==Bibliografia==
==Bibliografia==
* Dobija D., Kucharczyk M. (2014). ''Rachunkowość zarządcza. Analiza i interpretacja'', Wolters Kluwer, Warszawa
* Dobija D., Kucharczyk M. (2014). ''[[Rachunkowość]] zarządcza. Analiza i [[interpretacja]]'', Wolters Kluwer, Warszawa
* Encyklopedia Popularna PWN (1982). Wydanie XI, Warszawa
* Encyklopedia Popularna PWN (1982). Wydanie XI, Warszawa
* Kiziukiewicz T. (2012). ''Rachunkowość zarządcza'', Ekspert, Wrocław
* Kiziukiewicz T. (2012). ''[[Rachunkowość zarządcza]]'', Ekspert, Wrocław
* Kocira S., Malaga-Toboła U. (2012). [http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.baztech-article-BAR0-0066-0039 Zasoby i nakłady pracy ludzkiej w gospodarstwach o różnym kierunku produkcji]. Problemy Inżynierii Rolniczej, 20  
* Kocira S., Malaga-Toboła U. (2012). [http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.baztech-article-BAR0-0066-0039 Zasoby i nakłady pracy ludzkiej w gospodarstwach o różnym kierunku produkcji]. Problemy Inżynierii Rolniczej, 20  
* Pawlik A. (2010). ''Słownik wiedzy ekonomicznej'', Wydawnictwo Uniwersytetu J. Kochanowskiego, Kielce
* Pawlik A. (2010). ''Słownik wiedzy ekonomicznej'', Wydawnictwo Uniwersytetu J. Kochanowskiego, Kielce

Wersja z 21:33, 20 maj 2020

Nakłady
Polecane artykuły


Nakład to celowe zużycie czynników produkcji w danym procesie produkcyjnym, w związku z prowadzoną działalnością przedsiębiorstwa. Dotyczą one całego podmiotu gospodarczego. Nakłady mogą być wyrażone w jednostkach naturalnych, co sprawia, że nie podlegają agregacji, a także pieniężnych, o czym za chwilę.

Podział nakładów

  • ze względu na czas zużycia:
  1. bieżące – zużywane w przyjętej jednostce czasu (np. 1 cykl produkcyjny, 1 rok)
  2. inwestycyjne – zużywane i przynoszące efekty produkcyjne po upływie dłuższego czasu
  • ze względu na przeznaczenie:
  1. kapitałowe – nakłady o wysokiej wartości przeznaczane na zakup lub ulepszenie składnika majątku trwałego (grunty i budynki, maszyny i urządzenia, inwestycje w spółki zależne)
  2. na środki trwałe – głównie inwestycje w przemyśle i budownictwie

Inwestycje kapitałowe brutto odpowiadają całej sumie inwestycji w danym okresie, natomiast inwestycje netto zawierają przewidywane zmniejszenie wartości kapitału.

  • ze względu na rodzaj:
  1. materiałowe (zużycie materiałów w m, szt, kg)
  2. środków pracy (czas pracy maszyn w maszynogodzinach)
  3. pracy żywej (wyrażone w roboczogodzinach)
  4. pieniężne (zużycie zasobów majątkowych ujmowanych w jednostkach pieniężnych)

Nakłady na innowacje

Dużą grupę stanowią nakłady na innowacje. Możemy do nich zaliczyć:

  • prace badawcze i rozwojowe (B+R) związane z opracowywaniem nowych i ulepszonych produktów (innowacji produktowych) i procesów (innowacji procesowych), wykonane przez własne zaplecze rozwojowe (tzw. nakłady wewnętrzne) lub nabyte od innych jednostek (tzw. nakłady zewnętrzne),
  • zakup gotowej technologii w postaci dokumentacji i praw (licencji, praw patentowych, ujawnień know-how itp.),
  • oprogramowanie [koszty zakupu, opracowania (doskonalenia) i adaptacji (aktualizacji)],
  • zakup i montaż maszyn i urządzeń oraz budowę, rozbudowę i modernizację budynków służących wdrażaniu innowacji,
  • szkolenie personelu związane z działalnością innowacyjną, począwszy od etapu projektowania aż do fazy marketingu;
  • obejmują one zarówno nakłady na nabycie zewnętrznych usług szkoleniowych, jak i nakłady na szkolenie wewnątrzzakładowe, mogą to być np. koszty kształcenia personelu w zakresie obsługi komputerów związanych z wprowadzanymi innowacjami itp.,
  • marketing dotyczący nowych i ulepszonych produktów, czyli wydatki na wstępne badania rynku, testy rynkowe, przystosowanie produktów do wymogów różnych rynków, reklamę, itp., z wyłączeniem nakładów na organizację sieci dystrybucyjnych dla nowych produktów,
  • pozostałe przygotowania do wprowadzenia innowacji technicznych, obejmujące w szczególności opracowywanie procedur (w tym kontroli jakości), norm, dokumentacji technicznej (specyfikacji), łącznie z testami końcowymi.

Nakład a koszt

Tak, jak zostało wcześniej wspomniane, nakład może być wyrażony w jednostkach pieniężnych. Istnieją nakłady, których naturalnym miernikiem jest pieniądz, więc od razu można je nazwać kosztami. Są to np.:

  • podatki kosztowe
  • składki ubezpieczeń społecznych
  • ubezpieczenia majątku

Nakład przekształca się w koszt także wtedy, gdy w wyniku zużycia nakładu powstanie efekt użyteczny, czyli produkt spełniający określone warunki (posiadający wartość użytkową dla nabywcy). Koszt ten stanowi miarę wartości produktu. Możemy tu mówić o wycenie produktu. Jeżeli w danych warunkach techniczno-organizacyjnych zużycie przekroczy niezbędny poziom, staje się stratą, którą trzeba będzie pokryć.

Kosztem jest tylko ta część nakładu, która celowo została poniesiona na konkretną działalność gospodarczą.

Możemy zatem stwierdzić, że nakład jest szerszym pojęciem niż koszt.

Nakład a wydatek

Powstawanie nakładów jest uwarunkowane ponoszeniem wydatków pieniężnych przez jednostkę gospodarczą. Co do zasady:

  • nie każdy wydatek jest równoznaczny z nakładem
  • nie każdy nakład wymaga poniesienia wydatku
  • nakłady będące odpowiednikiem poniesionych wydatków pieniężnych w krótkim okresie nie są jednakowe zarówno pod względem kwoty jak i czasu; im przedział czasowy jest dłuższy, tym różnice między nakładami, kosztami i wydatkami podmiotu są mniejsze

Z definicji, w długim okresie wszystkie nakłady są zmienne.

Funkcja produkcji

Analizując pojęcie nakładów, można je trochę poszerzyć i odnieść się także do funkcji produkcji. Pokazuje ona maksymalną wielkość produkcji, jaką można otrzymać z danych nakładów.

Nakłady mogą być wykorzystywane w stałych proporcjach lub mogą być względem siebie substytucyjne. W drugiej sytuacji, zgodnie z zasadą maksymalizacji zysku, należy użyć najtańszej kombinacji nakładów w celu uzyskania określonej wielkości produkcji.

Bibliografia

Autor: Edyta Gwóźdź, Gabriela Wróbel