Menedżer jakości: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update)
 
(LinkTitles.)
Linia 16: Linia 16:




'''Menadżer jakości''' to stanowisko kierownicze, które wiąże się przede wszystkim z zarządzaniem. Według normy ISO 9001 z 2015 roku nie ma wymogu powoływania menedżera jakości. Jego obowiązki przejęło najwyższe kierownictwo firmy, które może, ale nie ma obowiązku, powołać menedżera jakości.  
'''[[Menadżer]] jakości''' to stanowisko kierownicze, które wiąże się przede wszystkim z zarządzaniem. Według [[normy]] [[ISO 9001]] z 2015 roku nie ma wymogu powoływania menedżera jakości. Jego obowiązki przejęło najwyższe kierownictwo firmy, które może, ale nie ma obowiązku, powołać menedżera jakości.  


Podejście wielu przedsiębiorstw nie zmieniło jednak swojego podejścia i dalej najczęściej spotykanym działaniem jest powołanie konkretnej osoby na stanowisko menedżera jakości. Osobie takiej powierzone są zadania:
Podejście wielu przedsiębiorstw nie zmieniło jednak swojego podejścia i dalej najczęściej spotykanym działaniem jest [[powołanie]] konkretnej osoby na stanowisko menedżera jakości. Osobie takiej powierzone są zadania:


a) zapewniania, aby procesy niezbędne w systemie zarządzania jakością były ustanowione, wdrożone i utrzymywane,
a) zapewniania, aby procesy niezbędne w systemie zarządzania jakością były ustanowione, wdrożone i utrzymywane,
Linia 26: Linia 26:
c) zapewniania, aby w całej organizacji rozpowszechniona była [[strategia projakościowa|świadomość]] w kwestiach dotyczących wymagań [[klient]]a.
c) zapewniania, aby w całej organizacji rozpowszechniona była [[strategia projakościowa|świadomość]] w kwestiach dotyczących wymagań [[klient]]a.


UWAGA: Odpowiedzialność przedstawiciela kierownictwa może obejmować kontakty ze stronami zewnętrznymi w sprawach związanych z systemem zarządzania jakością.''
UWAGA: [[Odpowiedzialność]] przedstawiciela kierownictwa może obejmować kontakty ze stronami zewnętrznymi w sprawach związanych z systemem zarządzania jakością.''


Przedstawiciel kierownictwa, nazywany zwykle w firmach pełnomocnikiem ds. jakości lub menedżerem jakości, jest drugą osobą po prezesie w zakresie spraw związanych z [[:Kategoria:Zarządzanie jakością|systemem zarządzania jakością]]. Jego zadania są związane z wdrożeniem systemu oraz opieką nad nim, a także jego rozwojem. Dla właściwego opisania zadań przedstawiciela kierownictwa należy opisać je chronologicznie od momentu powołania na to [[stanowisko pracy|stanowisko]].
Przedstawiciel kierownictwa, nazywany zwykle w firmach pełnomocnikiem ds. jakości lub menedżerem jakości, jest drugą osobą po prezesie w zakresie spraw związanych z [[:Kategoria:Zarządzanie jakością|systemem zarządzania jakością]]. Jego zadania są związane z wdrożeniem systemu oraz opieką nad nim, a także jego rozwojem. Dla właściwego opisania zadań przedstawiciela kierownictwa należy opisać je chronologicznie od momentu powołania na to [[stanowisko pracy|stanowisko]].
Linia 35: Linia 35:


==Wymagane predyspozycje==
==Wymagane predyspozycje==
Cechy, które powinien spełniać menedżer jakości:
Cechy, które powinien spełniać [[menedżer]] jakości:
* chęć objęcia stanowiska i pracy na nim,
* chęć objęcia stanowiska i pracy na nim,
* [[identyfikacja]] z przedsiębiorstwem i jego celami,
* [[identyfikacja]] z przedsiębiorstwem i jego celami,
Linia 44: Linia 44:
* znajomość dziedziny jakości oraz stałe podnoszenie kwalifikacji,
* znajomość dziedziny jakości oraz stałe podnoszenie kwalifikacji,
* przekonanie o potrzebie wdrożenia systemu.
* przekonanie o potrzebie wdrożenia systemu.
* duża wiedza na temat zarządzania zasobami ludzkimi i umiejętność pracy z ludźmi (kierowanie ludźmi)
* duża [[wiedza]] na temat zarządzania zasobami ludzkimi i umiejętność pracy z ludźmi ([[kierowanie]] ludźmi)
* wewnętrzne poczucie kontroli
* wewnętrzne poczucie kontroli
* kreatywność
* [[kreatywność]]
* zdolność do samodzielnego podejmowania decyzji
* [[zdolność]] do samodzielnego podejmowania decyzji


Powyższy zestaw cech rzadko udaje się znaleźć u pracownika. Można wówczas zatrudnić osobę doświadczoną z zewnątrz albo wskazać podwładnego, który spełnia w największym stopniu wymagania (szczególnie pierwszych pięć cech), a następnie go doszkolić. Menedżerem jakości musi być osoba zdolna do podejmowania decyzji. Niezdecydowany przedstawiciel kierownictwa oznacza fiasko projektu już na samym początku. Wynika to z konieczności narzucenia wielu pracownikom zmian, które są konieczne, a nie zawsze spotykają się z aprobatą. Niezbędne jest także poparcie kierownictwa firmy.  
Powyższy zestaw cech rzadko udaje się znaleźć u pracownika. Można wówczas zatrudnić osobę doświadczoną z zewnątrz albo wskazać podwładnego, który spełnia w największym stopniu wymagania (szczególnie pierwszych pięć cech), a następnie go doszkolić. Menedżerem jakości musi być osoba zdolna do podejmowania decyzji. Niezdecydowany przedstawiciel kierownictwa oznacza fiasko projektu już na samym początku. Wynika to z konieczności narzucenia wielu pracownikom zmian, które są konieczne, a nie zawsze spotykają się z aprobatą. Niezbędne jest także poparcie kierownictwa firmy.  
Linia 54: Linia 54:


==Zadania w trakcie wdrożenia systemu==
==Zadania w trakcie wdrożenia systemu==
Kolejny etap pracy menedżera to nadzór nad projektem dokumentacji systemu. Powoduje on wiele [[konflikt]]ów w przedsiębiorstwie ze względu na konieczność pogodzenia różnych grup interesów pracowniczych (patrz także: [[związki zawodowe]]). Menedżer jakości powinien uczestniczyć w miarę możliwości w pracach grup roboczych. Dzięki temu będzie mógł sygnalizować powstające problemy, wskazywać możliwości powiązań pomiędzy procesami, motywować uczestników grup roboczych, ograniczać nadinterpretacje i nadmierną biurokrację. Po opracowaniu dokumentacji rolą menedżera jest przeanalizowanie procedur oraz usunięcie błędów i niezgodności.
Kolejny etap pracy menedżera to [[nadzór]] nad projektem dokumentacji systemu. Powoduje on wiele [[konflikt]]ów w przedsiębiorstwie ze względu na konieczność pogodzenia różnych grup interesów pracowniczych (patrz także: [[związki zawodowe]]). Menedżer jakości powinien uczestniczyć w miarę możliwości w pracach grup roboczych. Dzięki temu będzie mógł sygnalizować powstające problemy, wskazywać możliwości powiązań pomiędzy procesami, motywować uczestników grup roboczych, ograniczać nadinterpretacje i nadmierną biurokrację. Po opracowaniu dokumentacji rolą menedżera jest przeanalizowanie procedur oraz usunięcie błędów i niezgodności.


Menedżer jakości zwykle bierze udział w szkoleniach [[audyt wewnętrzny|audytorów wewnętrznych]], a także reprezentuje firmę podczas audytu certyfikacyjnego.
Menedżer jakości zwykle bierze [[udział]] w szkoleniach [[audyt wewnętrzny|audytorów wewnętrznych]], a także reprezentuje firmę podczas audytu certyfikacyjnego.


(K. Perechuda 2000, s. 256)
(K. Perechuda 2000, s. 256)


==Zadania menedżera po uzyskaniu certyfikatu==
==Zadania menedżera po uzyskaniu certyfikatu==
Zakres omówionych powyżej zadań dotyczy czasu wdrożenia systemu jakości. Po uzyskaniu certyfikatu głównymi zadaniami przedstawiciela kierownictwa są:
[[Zakres]] omówionych powyżej zadań dotyczy czasu wdrożenia systemu jakości. Po uzyskaniu certyfikatu głównymi zadaniami przedstawiciela kierownictwa są:
* nadzorowanie działania systemu zarządzania jakością,
* nadzorowanie działania systemu zarządzania jakością,
* [[plan]]owanie audytów i [[organizowanie]] pracy [[audytor]]ów,
* [[plan]]owanie audytów i [[organizowanie]] pracy [[audytor]]ów,
* prowadzenie części audytów,
* prowadzenie części audytów,
* monitorowanie stwierdzanych niezgodności,
* [[monitorowanie]] stwierdzanych niezgodności,
* nadzór nad realizacją [[działania doskonalące|działań korygujących i zapobiegawczych]],
* nadzór nad realizacją [[działania doskonalące|działań korygujących i zapobiegawczych]],
* współpraca z firmami konsultingowymi, szkoleniowymi i certyfikującymi.
* [[współpraca]] z firmami konsultingowymi, szkoleniowymi i certyfikującymi.


Jego zadania wynikają głównie z przypisanych w procedurach odpowiedzialności i uprawnień.
Jego zadania wynikają głównie z przypisanych w procedurach odpowiedzialności i uprawnień.
Linia 78: Linia 78:
Pojęcie jakości jest pojęciem bardzo szeroko rozumianym i zależy od kontekstu w jakim jest rozpatrywana.
Pojęcie jakości jest pojęciem bardzo szeroko rozumianym i zależy od kontekstu w jakim jest rozpatrywana.
* Ujęcie humanistyczne - tworzenie odpowiedniej jakości życia i pracy podnoszące poziom kultury w społeczeństwie
* Ujęcie humanistyczne - tworzenie odpowiedniej jakości życia i pracy podnoszące poziom kultury w społeczeństwie
* Ujęcie techniczne - wzorcem jest norma, standard, projekt. Jest to preferowane konkretnych cech, które powinno się nadać produktom, aby spełniały oczekiwania użytkowników
* Ujęcie techniczne - wzorcem jest [[norma]], standard, projekt. Jest to preferowane konkretnych cech, które powinno się nadać produktom, aby spełniały oczekiwania użytkowników
* Ujęcie ekonomiczne - jest to stopień zgodności produktów z oczekiwaniami konsumentów, które wynikają między innymi z ich potrzeb, dochodów i cen.
* Ujęcie ekonomiczne - jest to stopień zgodności produktów z oczekiwaniami konsumentów, które wynikają między innymi z ich potrzeb, dochodów i cen.
* Ujęcie marketingowe - poziom usatysfakcjonowani odbiorcy produktu
* Ujęcie marketingowe - poziom usatysfakcjonowani odbiorcy produktu
Linia 84: Linia 84:


==Ujęcie jakości w oparciu o cykl życia produktu==
==Ujęcie jakości w oparciu o cykl życia produktu==
* Jakość projektowa produktu to dążenie do spełnienia wymagań i oczekiwań nie tylko użytkowników, ale również pracowników, handlowców, producentów, itd.
* [[Jakość]] projektowa produktu to dążenie do spełnienia wymagań i oczekiwań nie tylko użytkowników, ale również pracowników, handlowców, producentów, itd.
* Jakość projektowa procesów realizacji to skuteczność zrealizowania wymagań jakości projektowej.
* Jakość projektowa procesów realizacji to [[skuteczność]] zrealizowania wymagań jakości projektowej.
* Jakość wykonania (określana również często jako jakość uzyskania) to porównanie gotowego nowopowstałego produktu z wzorcem, czyli z wcześniej zaplanowanym i ustalonymi normami, specyfikacją.  
* Jakość wykonania (określana również często jako jakość uzyskania) to porównanie gotowego nowopowstałego produktu z wzorcem, czyli z wcześniej zaplanowanym i ustalonymi normami, specyfikacją.  
* Jakość eksploatacyjne (nazywana również jakością użytkową produktu) to miara satysfakcji/zadowolenia użytkownika związanego z posiadaniem i użytkowaniem produktu.
* Jakość eksploatacyjne (nazywana również jakością użytkową produktu) to miara satysfakcji/zadowolenia użytkownika związanego z posiadaniem i użytkowaniem produktu.
Linia 91: Linia 91:
(Z.Zymonik 2012, rozdział 2.)
(Z.Zymonik 2012, rozdział 2.)
==Bibliografia==
==Bibliografia==
* Blikle J. (2012) ''Doktryna jakości''  
* Blikle J. (2012) ''[[Doktryna]] jakości''  
* Hamrol A. (2017) ''Zarządzanie i inżynieria jakości'' Wyd. naukowe PWN
* Hamrol A. (2017) ''[[Zarządzanie]] i inżynieria jakości'' Wyd. naukowe PWN
* Jasieński M. (2012). ''[http://www.dspace.wsb-nlu.edu.pl/bitstream/handle/11199/7860/Jasie%C5%84ski%20Micha%C5%82,%20Edukacja%20mened%C5%BCer%C3%B3w%20w%20Polsce%20wi%C4%99cej%20heurystyki%20i%20jako%C5%9Bci..pdf?sequence=1 Edukacja menedżerów w Polsce: więcej heurystyki i jakości]''.
* Jasieński M. (2012). ''[http://www.dspace.wsb-nlu.edu.pl/bitstream/handle/11199/7860/Jasie%C5%84ski%20Micha%C5%82,%20Edukacja%20mened%C5%BCer%C3%B3w%20w%20Polsce%20wi%C4%99cej%20heurystyki%20i%20jako%C5%9Bci..pdf?sequence=1 Edukacja menedżerów w Polsce: więcej heurystyki i jakości]''.
* Kosiorek D. ''[http://zif.wzr.pl/pim/2013_1_1_24.pdf Jakość w teorii i praktyce zarządzania organizacjami]''
* Kosiorek D. ''[http://zif.wzr.pl/pim/2013_1_1_24.pdf Jakość w teorii i praktyce zarządzania organizacjami]''
* Łunarski J. (2012) ''Zarządzanie jakością. Standardy i zasady'' Wydawnictwo Naukowo-techniczne
* Łunarski J. (2012) ''[[Zarządzanie jakością]]. Standardy i zasady'' Wydawnictwo Naukowo-techniczne
* Perechuda K. (2000) ''Zarządzanie przedsiębiorstwem pzyszłości'' Placet
* Perechuda K. (2000) ''[[Zarządzanie przedsiębiorstwem]] pzyszłości'' Placet
* Piskorz Z. (2010) ''Przedsiębiorcy i kierownicy - podobni czy różni?'' Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu  
* Piskorz Z. (2010) ''Przedsiębiorcy i kierownicy - podobni czy różni?'' Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu  
* Wawak S. (2004) ''Zarządzanie jakością - teoria i praktyka'', wyd.2, Onepress
* Wawak S. (2004) ''Zarządzanie jakością - teoria i praktyka'', wyd.2, Onepress

Wersja z 05:50, 20 maj 2020

Menedżer jakości
Polecane artykuły


Menadżer jakości to stanowisko kierownicze, które wiąże się przede wszystkim z zarządzaniem. Według normy ISO 9001 z 2015 roku nie ma wymogu powoływania menedżera jakości. Jego obowiązki przejęło najwyższe kierownictwo firmy, które może, ale nie ma obowiązku, powołać menedżera jakości.

Podejście wielu przedsiębiorstw nie zmieniło jednak swojego podejścia i dalej najczęściej spotykanym działaniem jest powołanie konkretnej osoby na stanowisko menedżera jakości. Osobie takiej powierzone są zadania:

a) zapewniania, aby procesy niezbędne w systemie zarządzania jakością były ustanowione, wdrożone i utrzymywane,

b) przedstawiania kierownictwu najwyższego szczebla sprawozdań dotyczących działania systemu zarządzania jakością oraz potrzeb związanych z jego doskonaleniem,

c) zapewniania, aby w całej organizacji rozpowszechniona była świadomość w kwestiach dotyczących wymagań klienta.

UWAGA: Odpowiedzialność przedstawiciela kierownictwa może obejmować kontakty ze stronami zewnętrznymi w sprawach związanych z systemem zarządzania jakością.

Przedstawiciel kierownictwa, nazywany zwykle w firmach pełnomocnikiem ds. jakości lub menedżerem jakości, jest drugą osobą po prezesie w zakresie spraw związanych z systemem zarządzania jakością. Jego zadania są związane z wdrożeniem systemu oraz opieką nad nim, a także jego rozwojem. Dla właściwego opisania zadań przedstawiciela kierownictwa należy opisać je chronologicznie od momentu powołania na to stanowisko.

Powołanie na stanowisko

{{#ev:youtube|h00KXOgKosM|480|right|Czy menedżer jakości jest potrzebny? (Sławomir Wawak)|frame}} Na stanowisko menedżera może (ale nie musi) zostać powołana osoba spośród najwyższego kierownictwa. Oznacz to, że przedstawiciel kierownictwa powinien podlegać bezpośrednio pod prezesa. Nie musi być w zarządzie, jednak jego ranga jest porównywalna z rangą członka zarządu.

Wymagane predyspozycje

Cechy, które powinien spełniać menedżer jakości:

  • chęć objęcia stanowiska i pracy na nim,
  • identyfikacja z przedsiębiorstwem i jego celami,
  • umiejętność organizowania pracy innym,
  • dobra współpraca z zarządem oraz konsultantem,
  • co najmniej kilkuletnie doświadczenie w pracy,
  • umiejętność zarządzania dużym projektem, obejmującym całą firmę,
  • znajomość dziedziny jakości oraz stałe podnoszenie kwalifikacji,
  • przekonanie o potrzebie wdrożenia systemu.
  • duża wiedza na temat zarządzania zasobami ludzkimi i umiejętność pracy z ludźmi (kierowanie ludźmi)
  • wewnętrzne poczucie kontroli
  • kreatywność
  • zdolność do samodzielnego podejmowania decyzji

Powyższy zestaw cech rzadko udaje się znaleźć u pracownika. Można wówczas zatrudnić osobę doświadczoną z zewnątrz albo wskazać podwładnego, który spełnia w największym stopniu wymagania (szczególnie pierwszych pięć cech), a następnie go doszkolić. Menedżerem jakości musi być osoba zdolna do podejmowania decyzji. Niezdecydowany przedstawiciel kierownictwa oznacza fiasko projektu już na samym początku. Wynika to z konieczności narzucenia wielu pracownikom zmian, które są konieczne, a nie zawsze spotykają się z aprobatą. Niezbędne jest także poparcie kierownictwa firmy.

(Z.Piskorz 2010, s. 597-598)

Zadania w trakcie wdrożenia systemu

Kolejny etap pracy menedżera to nadzór nad projektem dokumentacji systemu. Powoduje on wiele konfliktów w przedsiębiorstwie ze względu na konieczność pogodzenia różnych grup interesów pracowniczych (patrz także: związki zawodowe). Menedżer jakości powinien uczestniczyć w miarę możliwości w pracach grup roboczych. Dzięki temu będzie mógł sygnalizować powstające problemy, wskazywać możliwości powiązań pomiędzy procesami, motywować uczestników grup roboczych, ograniczać nadinterpretacje i nadmierną biurokrację. Po opracowaniu dokumentacji rolą menedżera jest przeanalizowanie procedur oraz usunięcie błędów i niezgodności.

Menedżer jakości zwykle bierze udział w szkoleniach audytorów wewnętrznych, a także reprezentuje firmę podczas audytu certyfikacyjnego.

(K. Perechuda 2000, s. 256)

Zadania menedżera po uzyskaniu certyfikatu

Zakres omówionych powyżej zadań dotyczy czasu wdrożenia systemu jakości. Po uzyskaniu certyfikatu głównymi zadaniami przedstawiciela kierownictwa są:

Jego zadania wynikają głównie z przypisanych w procedurach odpowiedzialności i uprawnień.

Praca menedżera jakości w praktyce

Osoba powołana na stanowisko menedżera jakości nie musi porzucać swoich dotychczasowych zadań i obowiązków. Bierze udział między innymi w opracowywaniu i wdrażaniu dokumentacji systemu zarządzania jakością, nadzorowaniu i doskonaleniu tego systemu - w tym na przykład szkolenia nowych pracowników w tym zakresie. Menedżer powinien posiadać profesjonalną wiedzę, a najlepiej również doświadczenie, aby mógł na odpowiednim poziomie wykonać wszystkie powierzone mu zadania. Musi umieć współpracować zarówno z pojedynczym pracownikiem jak i z grupami/zespołami. Jego działania mają bezpośredni wpływ na sytuację organizacji w dziedzinie jakości, jednak o pełnym sukcesie decyduje zaangażowanie również zarządu i pozostałych zatrudnionych osób.

Jakość

Pojęcie jakości jest pojęciem bardzo szeroko rozumianym i zależy od kontekstu w jakim jest rozpatrywana.

  • Ujęcie humanistyczne - tworzenie odpowiedniej jakości życia i pracy podnoszące poziom kultury w społeczeństwie
  • Ujęcie techniczne - wzorcem jest norma, standard, projekt. Jest to preferowane konkretnych cech, które powinno się nadać produktom, aby spełniały oczekiwania użytkowników
  • Ujęcie ekonomiczne - jest to stopień zgodności produktów z oczekiwaniami konsumentów, które wynikają między innymi z ich potrzeb, dochodów i cen.
  • Ujęcie marketingowe - poziom usatysfakcjonowani odbiorcy produktu

(J. Blikle 2012, s. 27, 259)

Ujęcie jakości w oparciu o cykl życia produktu

  • Jakość projektowa produktu to dążenie do spełnienia wymagań i oczekiwań nie tylko użytkowników, ale również pracowników, handlowców, producentów, itd.
  • Jakość projektowa procesów realizacji to skuteczność zrealizowania wymagań jakości projektowej.
  • Jakość wykonania (określana również często jako jakość uzyskania) to porównanie gotowego nowopowstałego produktu z wzorcem, czyli z wcześniej zaplanowanym i ustalonymi normami, specyfikacją.
  • Jakość eksploatacyjne (nazywana również jakością użytkową produktu) to miara satysfakcji/zadowolenia użytkownika związanego z posiadaniem i użytkowaniem produktu.
  • Jakość serwisowa to zachowanie wszystkich cech produktu w stanie, który zapewni pełną możliwość korzystania z tego produktu w dłuższym czasie.

(Z.Zymonik 2012, rozdział 2.)

Bibliografia

Autor: Sławomir Wawak, Joanna Dąbrowska