Kopia zapasowa

Z Encyklopedia Zarządzania
Wersja do druku nie jest już wspierana i może powodować błędy w wyświetlaniu. Zaktualizuj swoje zakładki i zamiast funkcji strony do druku użyj domyślnej funkcji drukowania w swojej przeglądarce.

Kopia zapasowa (ang. backup) jest to podstawowa metoda zabezpieczenia informacji przed utratą, zniszczeniem, celowym lub przypadkowym usunięciem. Najczęściej związana jest z powszechnym wykorzystaniem technologii informatycznych w firmie. Zalecane jest tworzenie kopii zapasowej po każdej zmianie danych, konfiguracji, w celu jej zabezpieczenia przed utratą.

Kopie zapasowe chronią dane w przypadku awarii dysku lub fizycznego zniszczenia, umożliwia odtworzyć ostatnią wersję niedawno zmodyfikowanych danych. W przypadku odtwarzania kopii zapasowej istotną rolę odgrywa strategia zarządzania danymi jaką obierze przedsiębiorstwo, aby móc szybko i sprawnie odzyskać swoje dane, zwłaszcza że niektóre firmy nie mogą dopuścić do przerwy w archiwizacji plików, może się to wiązać z dużymi stratami finansowymi. Można utworzyć kopię zapasową danych (pojedynczych lub kilku plików), systemu, bądź struktur (partycji). Najlepiej utworzyć ją na zewnętrznym nośniku danych[1] W ostatnim czasie dużą popularnością cieszy się również przechowywanie kopii w chmurze jest to tańszy i bardziej niezawodny sposób. Wybór nośnika jest bardzo istotny[2]

Cele tworzenia kopii zapasowych

  • zabezpieczenie na wypadek awarii urządzeń
  • zachowanie ciągłości finansowej
  • utrzymanie przewagi konkurencyjnej
  • utrzymanie kluczowych informacji w firmie

Rodzaje kopii zapasowych

  • Pełna-całkowita kopia plików z nośnika danych, zajmuje dużo miejsca i czasochłonna w utworzeniu
  • Przyrostowa-zapisuje dane, które zostały dodane lub zmodyfikowane od czasu wykonania ostatniej pełnej kopii zapasowej plików, zwiększa bezpieczeństwo danych, krótszy czas wykonania samej kopii jednak dużo więcej czasu zajmuje jej przywrócenie
  • Różnicowa - zapisuje dane, które zostały dodane lub zmodyfikowane od czasu wykonania ostatniej pełnej kopii zapasowej plików i umożliwia dostęp do wszystkich danych zapisanych do czasu jej odtworzenie, potrzebuje dużej ilości miejsca, szybka w utworzeniu
  • Manualna - wykonywana na żądanie administratora, on decyduje jakie treści, pliki mają zostać zarchiwizowane
  • Dzienna - archiwizowane są pliki z określonego dnia, szybka w wykonaniu

Zasady archiwizacji danych

  • określenie obszaru archiwizacji (dokumenty, dyski, partycje)
  • odstępów czasowych (nie musi być regularna)
  • wybór nośnika danych

Kopię zapasową możemy utworzyć za pomocą programów, jak i systemów. Przy tworzeniu kopi zapasowych wykorzystuje się kompresje danych, aby zaoszczędzić miejsce na nośniku oraz szyfrowanie danych w celu ich zabezpieczenia. Jednym z programów do tworzenia kopii zapasowych jest min. Veeam Backup & Replication który może nam zaproponować sprawdzenie poprawności zapisu danych dzięki czemu wiemy jaka jest szansa na ich odtworzenie w późniejszym terminie, funkcja ta nosi nazwę SureBackup.

Bezpieczeństwo kopii zapasowych

Bezpieczeństwo kopii zapasowych jest kluczowe dla utrzymania integralności i poufności danych. Istnieje wiele metod ochrony kopii zapasowych przed dostępem nieautoryzowanym. Jedną z najważniejszych jest zastosowanie mechanizmów uwierzytelniania i autoryzacji, które kontrolują dostęp do kopii zapasowych tylko dla uprawnionych użytkowników. Wykorzystanie silnych haseł oraz dwuskładnikowej autoryzacji może również zwiększyć bezpieczeństwo kopii zapasowych.

Szyfrowanie danych jest niezwykle istotne w kontekście bezpieczeństwa kopii zapasowych. Zapewnia ono poufność informacji przechowywanych w kopii zapasowej i minimalizuje ryzyko dostępu nieautoryzowanego. Ważne jest, aby korzystać z algorytmów szyfrowania, które są uznawane za bezpieczne i nie podatne na ataki.

Integralność kopii zapasowych jest równie ważna jak ich poufność. Dlatego istotne jest, aby skorzystać z mechanizmów kontroli integralności, takich jak sumy kontrolne lub funkcje skrótu. Dzięki nim można sprawdzić, czy dane w kopii zapasowej nie zostały zmodyfikowane nieuprawnionie.

Najważniejsze zagrożenia dla kopii zapasowych obejmują ataki cybernetyczne, błędy ludzkie, awarie sprzętu czy katastrofy naturalne. Aby zapobiec tym zagrożeniom, warto stosować praktyki zarządzania bezpieczeństwem kopii zapasowych. Należy przeprowadzać regularne audyty dostępu, aby upewnić się, że tylko uprawnione osoby mają możliwość zarządzania kopiami zapasowymi. Dodatkowo, archiwizacja kopii zapasowych, czyli przenoszenie ich na odrębne nośniki i przechowywanie w bezpiecznym miejscu, może chronić je przed utratą w wyniku awarii sprzętu czy katastrof naturalnych.

Przywracanie kopii zapasowych

Proces przywracania kopii zapasowych ma kluczowe znaczenie w przypadku utraty danych. Przebiega on zazwyczaj w kilku etapach. Najpierw należy zidentyfikować dane, które mają zostać przywrócone, a następnie wybrać odpowiednią kopię zapasową do przywrócenia. Kolejnym etapem jest przywrócenie kopii zapasowej na odpowiednie miejsce, takie jak serwer czy komputer. Wreszcie, należy zweryfikować, czy dane zostały pomyślnie przywrócone i czy nie występują żadne błędy.

Istnieją różne rodzaje przywracania kopii zapasowych, takie jak przywracanie pełne, przyrostowe i selektywne. Przywracanie pełne polega na przywróceniu wszystkich danych z kopii zapasowej. Przywracanie przyrostowe obejmuje przywracanie tylko tych danych, które uległy zmianie od ostatniego wykonania kopii zapasowej. Przywracanie selektywne pozwala na wybór konkretnych plików lub folderów do przywrócenia.

Aby skutecznie przywrócić kopie zapasowe, warto stosować najlepsze praktyki i wykorzystywać odpowiednie narzędzia. Należy regularnie tworzyć kopie zapasowe i przechowywać je w bezpiecznym miejscu. W przypadku dużych ilości danych warto rozważyć wykorzystanie dedykowanych rozwiązań do tworzenia i przywracania kopii zapasowych, które zapewniają wysoką wydajność i niezawodność.

Testowanie i weryfikacja przywracania kopii zapasowych są niezwykle istotne. Pozwalają one na sprawdzenie, czy dane zostały pomyślnie przywrócone i czy nie występują żadne problemy. Warto regularnie przeprowadzać takie testy, aby mieć pewność, że w razie potrzeby można skutecznie przywrócić kopie zapasowe.

Podczas procesu przywracania kopii zapasowych mogą wystąpić różne błędy lub pułapki. Przykładowo, nieprawidłowe wybory kopii zapasowych, uszkodzenie nośników czy błędy w procesie przywracania mogą spowodować utratę danych lub ich uszkodzenie. Dlatego ważne jest, aby być ostrożnym i dobrze zrozumieć proces przywracania, aby uniknąć tych pułapek.

Zarządzanie cyklem życia kopii zapasowych

Zarządzanie cyklem życia kopii zapasowych jest istotne dla efektywnego i zorganizowanego przechowywania danych. Proces ten obejmuje kilka etapów. Najpierw konieczne jest określenie, jak długo przechowywać kopie zapasowe. Wybór strategii przechowywania kopii zapasowych jest również ważny. Można zdecydować się na przechowywanie ich lokalnie, w chmurze lub na zewnętrznych nośnikach.

Wiele czynników może wpływać na okres przechowywania kopii zapasowych. Należą do nich m.in. wymagania prawne, polityki firmy, higiena danych czy koszty przechowywania. Warto zidentyfikować te czynniki i dostosować cykl życia kopii zapasowych do indywidualnych potrzeb i wymagań.

W przypadku przechowywania kopii zapasowych istnieją również wymagania prawne, które należy spełnić. Przykładowo, przepisy dotyczące ochrony danych osobowych mogą nakładać obowiązek przechowywania kopii zapasowych przez określony czas. Dlatego ważne jest, aby być świadomym takich wymagań i działać zgodnie z prawem.

Koszty przechowywania danych mogą być znaczące, zwłaszcza w przypadku dużych ilości danych. Dlatego warto rozważyć różne strategie minimalizacji tych kosztów. Można np. skorzystać z kompresji danych, aby zmniejszyć ich rozmiar, lub zautomatyzować proces przechowywania i zarządzania kopiami zapasowymi.

W przypadku zarządzania cyklem życia kopii zapasowych ważne jest, aby być elastycznym i dostosować strategie przechowywania do zmieniających się potrzeb i technologii. Regularne przeglądy i aktualizacje cyklu życia kopii zapasowych mogą pomóc w utrzymaniu efektywnego zarządzania danymi.


Kopia zapasowaartykuły polecane
Aplikacje mobilneBaza danychArchiwumSystem operacyjnyAktualizacja oprogramowaniaOdzyskiwanie danychProgram antywirusowyWebmasterWyszukiwarka internetowa

Przypisy

  1. Józefiok A., (2012). Backup i zarządzanie danymi w Windows 7. Praktyczny podręcznik, Wydawnictwo Helion, Gliwice s. 67
  2. Nelson S., (2012). Profesjonalne tworzenie kopii zapasowych i odzyskiwanie, Wydawnictwo Helion, Gliwice, s. 131

Bibliografia

  • Curtis P. (2008), Archiwizacja i odzyskiwanie danych, Wydawnictwo Helion, Gliwice
  • Józefiok A. (2012), Backup i zarządzanie danymi w Windows 7. Praktyczny podręcznik, Wydawnictwo Helion, Gliwice
  • Leśnik M., Dobrowolski D. (2018), Zarządzanie wiedzą jako proces, Lublin
  • Nelson S. (2012), Profesjonalne tworzenie kopii zapasowych i odzyskiwanie, Wydawnictwo Helion, Gliwice
  • Polaczek T. (2006), Audyt bezpieczeństwa informacji w praktyce, Helion, Gliwice
  • Rot A., Pękała M. (2016), Tworzenie kopii zapasowych i odzyskiwanie danych jako element systemu zarządzania ciągłością działania organizacji, Informatyka ekonomiczna 2(40)
  • Siergiejczyk M., Rosiński A. (2018), Bezpieczeństwo danych w systemach informatycznych baz logistycznych, Logistyka-nauka, nr 4

Autor: Sylwia Tokarz