Komunikacja niewerbalna: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update)
 
(LinkTitles.)
Linia 24: Linia 24:
=Badania naukowe dotyczące komunikacji niewerbalnej=
=Badania naukowe dotyczące komunikacji niewerbalnej=
<google>ban728t</google>
<google>ban728t</google>
Antropolog Albert Mehrabian odkrył, że w procesie komunikacji interpersonalnej 7% to informacje przekazywane za pomocą słów, 38% to brzmienie głosu, a aż 55% to zachowania niewerbalne.  
Antropolog Albert Mehrabian odkrył, że w procesie komunikacji interpersonalnej 7% to [[informacje]] przekazywane za pomocą słów, 38% to brzmienie głosu, a aż 55% to zachowania niewerbalne.  
Wyniki amerykańskiego psychologa Roy'a Birdwhistella potwierdzają wyżej wymienioną tezę. Według niego 35% jest to informacja słowna, a 65% to ekspresja niewerbalna.  
Wyniki amerykańskiego psychologa Roy'a Birdwhistella potwierdzają wyżej wymienioną tezę. Według niego 35% jest to [[informacja]] słowna, a 65% to ekspresja niewerbalna.  
Na podstawie tych danych opracowana została zasada skutecznego przekazu 10/30/60:
Na podstawie tych danych opracowana została [[zasada]] skutecznego przekazu 10/30/60:
* w 10% skuteczny przekaz zależy od tego co mówimy,
* w 10% skuteczny przekaz zależy od tego co mówimy,
* w 30% skuteczny przekaz jest konsekwencją tego jak mówimy,
* w 30% skuteczny przekaz jest konsekwencją tego jak mówimy,
* w 60% skuteczny przekaz zależy od mowy ciała.
* w 60% skuteczny przekaz zależy od mowy ciała.
Dane te świadczą o tym, że mówimy dzięki organom mowy, ale rozmawiamy całym ciałem. Komunikacja niewerbalna kreuje pierwsze wrażenie o człowieku, ponieważ 99% opinii o ludziach powstaje w pierwszych 90 sekundach kontaktu. Ponadto komunikacja ta wywiera pięciokrotnie większy wpływ niż słowa.
[[Dane]] te świadczą o tym, że mówimy dzięki organom mowy, ale rozmawiamy całym ciałem. Komunikacja niewerbalna kreuje pierwsze wrażenie o człowieku, ponieważ 99% opinii o ludziach powstaje w pierwszych 90 sekundach kontaktu. Ponadto komunikacja ta wywiera pięciokrotnie większy wpływ niż słowa.
{{#ev:youtube|hsffrCkaMcc|480|right|Jak działa kanał komunikacji? (Sławomir Wawak)|frame}}
{{#ev:youtube|hsffrCkaMcc|480|right|Jak działa kanał komunikacji? (Sławomir Wawak)|frame}}


=Funkcje komunikatów niewerbalnych=
=Funkcje komunikatów niewerbalnych=
Niewerbalne aspekty porozumiewania się pełnią istotne funkcję komunikacyjne. Istnieje wiele klasyfikacji komunikatów niewerbalnych np. klasyfikacja Knappa i klasyfikacja Argyle'a.
Niewerbalne aspekty porozumiewania się pełnią istotne funkcję komunikacyjne. Istnieje wiele klasyfikacji komunikatów niewerbalnych np. [[klasyfikacja]] Knappa i klasyfikacja Argyle'a.
* Funkcja semantyczna - zachowania mające samodzielne znaczenie lub powodujące zmianę znaczeń zawartych w kanale werbalnym. Podfunkcje: akcentowanie, zaprzeczanie, rozszerzanie znaczenia.
* [[Funkcja]] semantyczna - zachowania mające samodzielne znaczenie lub powodujące zmianę znaczeń zawartych w kanale werbalnym. Podfunkcje: akcentowanie, zaprzeczanie, rozszerzanie znaczenia.
* Funkcja syntaktyczna - dzieląca się na: organizacja sekwencji wypowiedzi i segmentacja procesu konwersacji oraz synchronizację zachowań rozmówców.
* Funkcja syntaktyczna - dzieląca się na: [[organizacja]] sekwencji wypowiedzi i segmentacja procesu konwersacji oraz synchronizację zachowań rozmówców.
* Funkcja pragmatyczna - polega na zastosowaniu komunikacji niewerbalnej do oddziaływania na zachowania partnera.
* Funkcja pragmatyczna - polega na zastosowaniu komunikacji niewerbalnej do oddziaływania na zachowania partnera.
* Funkcja regulacji konwersacji - wiąże się z organizacją konwersacji.
* Funkcja regulacji konwersacji - wiąże się z organizacją konwersacji.
Linia 59: Linia 59:
* Zasada 4 - należy wszystkie gesty poddawać interpretacji. Zespoły gestów dają nam lepszy obraz drugiej osoby.
* Zasada 4 - należy wszystkie gesty poddawać interpretacji. Zespoły gestów dają nam lepszy obraz drugiej osoby.
* Zasada 5 - należy zwracać uwagę na spójność słów z gestami. Jeśli gesty przeczą słowom, ludzie częściej wierzą zachowaniom niewerbalnym.  
* Zasada 5 - należy zwracać uwagę na spójność słów z gestami. Jeśli gesty przeczą słowom, ludzie częściej wierzą zachowaniom niewerbalnym.  
* Zasada 6 - nie ma uniwersalnego słownika gestów. Nie można jednoznacznie przypisać gestom określonego znaczenia. Ważne jest by uwzględniać różnice kulturowe i różnice indywidualne.
* Zasada 6 - nie ma uniwersalnego słownika gestów. Nie można jednoznacznie przypisać gestom określonego znaczenia. Ważne jest by uwzględniać [[różnice kulturowe]] i różnice indywidualne.
* Zasada 7 - należy mieć na uwadze wpływ sytuacji na zachowanie.
* Zasada 7 - należy mieć na uwadze wpływ sytuacji na zachowanie.
* Zasada 8 - interpretując zachowania niewerbalne należy zadawać pytania kontrolne. Konfrontujemy wtedy uzyskane odpowiedzi z zaobserwowanymi zachowaniami.
* Zasada 8 - interpretując zachowania niewerbalne należy zadawać pytania kontrolne. Konfrontujemy wtedy uzyskane odpowiedzi z zaobserwowanymi zachowaniami.
Linia 66: Linia 66:


=Style komunikacji niewerbalnej=
=Style komunikacji niewerbalnej=
* tendencja afiliatywna - bliski dystans, dotyk, kontakt wzrokowy, uśmiech
* [[tendencja]] afiliatywna - bliski dystans, dotyk, kontakt wzrokowy, uśmiech
* tendencja nominatywna - wyprostowana postawa, uniesiona głowa, szybka mowa, jednostronna komunikacja werbalna
* tendencja nominatywna - wyprostowana postawa, uniesiona głowa, szybka mowa, jednostronna [[komunikacja werbalna]]


=Kryteria interpretacji komunikacji niewerbalnej=
=Kryteria interpretacji komunikacji niewerbalnej=
Linia 74: Linia 74:
* proksemika (relacje przestrzenne) - jest to wytwór kultury człowieka, dotyczącej przestrzeni społecznej, indywidualnej i planowania jej przez człowieka. Istotną sprawą jest relacja przestrzenna zachodząca pomiędzy jednostką lub grupą, a przestrzenią. Kulturę tą możemy podzielić na: infrakulturę, prekulturę i mikrokulturę.  
* proksemika (relacje przestrzenne) - jest to wytwór kultury człowieka, dotyczącej przestrzeni społecznej, indywidualnej i planowania jej przez człowieka. Istotną sprawą jest relacja przestrzenna zachodząca pomiędzy jednostką lub grupą, a przestrzenią. Kulturę tą możemy podzielić na: infrakulturę, prekulturę i mikrokulturę.  
* czynniki paralingwistyczne - ton głosu, tempo mowy, intonacja, dźwięki nieartykułowane  
* czynniki paralingwistyczne - ton głosu, tempo mowy, intonacja, dźwięki nieartykułowane  
* czynniki społeczno - personalne - społeczne: status społeczny, wykształcenie, zawód; personalne: wygląd zewnętrzny, zapach.
* czynniki społeczno - personalne - społeczne: [[status społeczny]], [[wykształcenie]], [[zawód]]; personalne: wygląd zewnętrzny, zapach.


==Bibliografia==
==Bibliografia==
Linia 80: Linia 80:
* Griffin Ricky W. (1996), ''Podstawy Zarządzania Organizacjami'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa  
* Griffin Ricky W. (1996), ''Podstawy Zarządzania Organizacjami'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa  
* Jarmołowicz E. (2003), ''Komunikacja niewerbalna:rola gestów ilustrujących w komunikacji'', Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań
* Jarmołowicz E. (2003), ''Komunikacja niewerbalna:rola gestów ilustrujących w komunikacji'', Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań
* Morreale S.P., Spitzberg B.H., Barge J.K. (2003), ''Komunikacja między ludźmi- [[motywacja]], [[wiedza]] i umiejętności'', Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa  
* Morreale S.P., Spitzberg B.H., Barge J.K. (2003), ''Komunikacja między ludźmi- [[motywacja]], [[wiedza]] i [[umiejętności]]'', Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa  
* Potocki A., Winkler R., Żbikowska A. (2003), ''[[Technika]] komunikacji w organizacjach gospodarczych'', Wydawnictwo Difin, Warszawa  
* Potocki A., Winkler R., Żbikowska A. (2003), ''[[Technika]] komunikacji w organizacjach gospodarczych'', Wydawnictwo Difin, Warszawa  
* Sobczak B. (2009), ''Retoryka a niejęzykowe środki komunikacji'', Poznańskie Studia Polonistyczne Seria Językoznawcza, nr 15, Poznań
* Sobczak B. (2009), ''Retoryka a niejęzykowe środki komunikacji'', Poznańskie Studia Polonistyczne Seria Językoznawcza, nr 15, Poznań
* Stoner James A.F., Freeman R. Edward, Gilbert Daniel R. (2001), 'Kierowanie', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa  
* Stoner James A.F., Freeman R. Edward, Gilbert Daniel R. (2001), '[[Kierowanie]]', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa  
* Załazińska A. (2006), ''Niewerbalna struktura dialogu'', Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków
* Załazińska A. (2006), ''Niewerbalna struktura dialogu'', Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków



Wersja z 01:43, 20 maj 2020

Komunikacja niewerbalna
Polecane artykuły


Komunikacja niewerbalna (ang. nonverbal communication) jest to sposób komunikacji bez słów. Ten rodzaj komunikacji istnieje od ponad miliona lat, a więc jest straszy niż mowa. O istotnym znaczeniu sygnałów niewerbalnych świadczy fakt istnienia ponad miliona świadomych i nieświadomych gestów. Komunikacja niewerbalna dotyczy wszystkich ludzkich zachowań, postaw i obiektów, innych niż słowa, które komunikują wiadomości i posiadają wspólne społeczne znaczenie. Obejmują wygląd fizyczny, ruchy ciała, gesty, wyraz twarzy, ruchy oczu, dotyk, głos, oraz sposób wykorzystywania czasu i miejsca w komunikowaniu się. Nie zawiera jednak gestów, które oznaczają słowa, takich jak w języku migowym, ani słów napisanych lub przekazywanych elektronicznie.

Podział bezsłownej komunikacji

  • sygnały wrodzone - stanowią część dziedzictwa biologicznego,
  • sygnały dziedziczone - stanowią część dziedzictwa genetycznego,
  • sygnały wyuczone - stanowią część dziedzictwa kulturowego.

Badania naukowe dotyczące komunikacji niewerbalnej

Antropolog Albert Mehrabian odkrył, że w procesie komunikacji interpersonalnej 7% to informacje przekazywane za pomocą słów, 38% to brzmienie głosu, a aż 55% to zachowania niewerbalne. Wyniki amerykańskiego psychologa Roy'a Birdwhistella potwierdzają wyżej wymienioną tezę. Według niego 35% jest to informacja słowna, a 65% to ekspresja niewerbalna. Na podstawie tych danych opracowana została zasada skutecznego przekazu 10/30/60:

  • w 10% skuteczny przekaz zależy od tego co mówimy,
  • w 30% skuteczny przekaz jest konsekwencją tego jak mówimy,
  • w 60% skuteczny przekaz zależy od mowy ciała.

Dane te świadczą o tym, że mówimy dzięki organom mowy, ale rozmawiamy całym ciałem. Komunikacja niewerbalna kreuje pierwsze wrażenie o człowieku, ponieważ 99% opinii o ludziach powstaje w pierwszych 90 sekundach kontaktu. Ponadto komunikacja ta wywiera pięciokrotnie większy wpływ niż słowa. {{#ev:youtube|hsffrCkaMcc|480|right|Jak działa kanał komunikacji? (Sławomir Wawak)|frame}}

Funkcje komunikatów niewerbalnych

Niewerbalne aspekty porozumiewania się pełnią istotne funkcję komunikacyjne. Istnieje wiele klasyfikacji komunikatów niewerbalnych np. klasyfikacja Knappa i klasyfikacja Argyle'a.

  • Funkcja semantyczna - zachowania mające samodzielne znaczenie lub powodujące zmianę znaczeń zawartych w kanale werbalnym. Podfunkcje: akcentowanie, zaprzeczanie, rozszerzanie znaczenia.
  • Funkcja syntaktyczna - dzieląca się na: organizacja sekwencji wypowiedzi i segmentacja procesu konwersacji oraz synchronizację zachowań rozmówców.
  • Funkcja pragmatyczna - polega na zastosowaniu komunikacji niewerbalnej do oddziaływania na zachowania partnera.
  • Funkcja regulacji konwersacji - wiąże się z organizacją konwersacji.

Klasyfikacja Knappa - analiza relacji między zachowaniami niewerbalnymi i werbalnymi:

  • Powtarzanie - kanałem niewerbalnym przekazujemy jednocześnie informacje zawarte w wypowiedzi słownej,
  • Zastąpienie - zamiast słów przekazujemy informacje za pomocą mowy ciała, która oznacza to samo,
  • Regulacja konwersacji - ustalanie kolejności wypowiedzi,
  • Akcentowanie tekstu mówionego - ruchy głowy, rąk, mogą podkreślać znaczenie wypowiadanych słów przez obrazowanie,
  • Maskowanie - mowa niewerbalna mająca na celu ukrycie prawdziwych uczuć, przekonań czy myśli.

Klasyfikacja Argyle'a:

  • Komunikowanie interpersonalnych postaw i emocji - mowa niewerbalna służy odzwierciedleniu stosunku człowieka do otoczenia. Przejawia się to poprzez wyraz twarzy, ton głosu, spojrzenia, przyjmowanie odległości. Komunikacja niewerbalna wiąże się więc przede wszystkim z komunikacją emocjonalną.
  • Samoprezentacja - poprze ubiór, fryzurę, rekwizyty, sposób wypowiadania się, czy też styl zachowania ludzie wysyłają komunikaty informujące o statusie społecznym, ekonomicznym, o osobowości, itd.
  • Rytuał - pewne zachowania mowy niewerbalnej służą podtrzymywaniu dobrych relacji z innymi. Może to być rytuał powitania lub pożegnania. Do rytuałów zaliczymy także promocje, immatrykulacje, czy też honorowe wręczenie nagród, wiążące się z konkretnymi normami dotyczącymi ubioru i zachowania się.
  • Podtrzymywanie komunikacji werbalnej - wypowiedź zależy od takich czynników jak: akcent, ton głosu, szybkość i płynność mówienia. Dzięki temu wypowiedź staje się kompletna i łatwiejsza do zrozumienia.

Zasady interpretacji komuników niewerbalnych

  • Zasada 1 - istnieje pięć ogólnych kryteriów, które interpretują komunikaty niewerbalne. Są to: postawa, mimika, gesty, dystans i ton.
  • Zasada 2 - większość zachowań niewerbalnych interpretujemy nieświadomie. Niezarejestrowane świadomie informacje wzbudzą określoną reakcję emocjonalną.
  • Zasada 3 - istotnym elementem jest werbalizacja tego co zostanie zauważone. W głowie ubieramy więc swoje spostrzeżenia w słowa. Dzięki temu możemy sobie uświadomić jak zachowania pewnej osoby wpływają na naszą ocenę.
  • Zasada 4 - należy wszystkie gesty poddawać interpretacji. Zespoły gestów dają nam lepszy obraz drugiej osoby.
  • Zasada 5 - należy zwracać uwagę na spójność słów z gestami. Jeśli gesty przeczą słowom, ludzie częściej wierzą zachowaniom niewerbalnym.
  • Zasada 6 - nie ma uniwersalnego słownika gestów. Nie można jednoznacznie przypisać gestom określonego znaczenia. Ważne jest by uwzględniać różnice kulturowe i różnice indywidualne.
  • Zasada 7 - należy mieć na uwadze wpływ sytuacji na zachowanie.
  • Zasada 8 - interpretując zachowania niewerbalne należy zadawać pytania kontrolne. Konfrontujemy wtedy uzyskane odpowiedzi z zaobserwowanymi zachowaniami.
  • Zasada 9 - należy wziąć pod uwagę wpływ naszych zachować niewerbalnych na zachowania innych osób.
  • Zasada 10 - należy w pierwszej kolejności mieć świadomość własnych zachowań niewerbalnych i trafnie je interpretować.

Style komunikacji niewerbalnej

  • tendencja afiliatywna - bliski dystans, dotyk, kontakt wzrokowy, uśmiech
  • tendencja nominatywna - wyprostowana postawa, uniesiona głowa, szybka mowa, jednostronna komunikacja werbalna

Kryteria interpretacji komunikacji niewerbalnej

  • mimika - kontakt wzrokowy, usta, uszy, nos. Mimika jest kanałem przekazu informacji na który zwraca się największą uwagę. Ten rodzaj komunikacji najłatwiej zaobserwować. Twarz jest głównym źródłem informacji o emocjach. Dzięki stosowaniu technik kierowania mimiką można otrzymać następujące efekty: intensyfikować emocje, deintensyfikować emocje, neutralizować emocje, maskować emocje.
  • pantomimika (gestykulacja) - ruchy skoordynowane są z mową i stają się częścią procesu komunikowania się.
  • proksemika (relacje przestrzenne) - jest to wytwór kultury człowieka, dotyczącej przestrzeni społecznej, indywidualnej i planowania jej przez człowieka. Istotną sprawą jest relacja przestrzenna zachodząca pomiędzy jednostką lub grupą, a przestrzenią. Kulturę tą możemy podzielić na: infrakulturę, prekulturę i mikrokulturę.
  • czynniki paralingwistyczne - ton głosu, tempo mowy, intonacja, dźwięki nieartykułowane
  • czynniki społeczno - personalne - społeczne: status społeczny, wykształcenie, zawód; personalne: wygląd zewnętrzny, zapach.

Bibliografia

  • Dobek-Ostrowska B. (1998), Współczesne systemy komunikowania, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław
  • Griffin Ricky W. (1996), Podstawy Zarządzania Organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
  • Jarmołowicz E. (2003), Komunikacja niewerbalna:rola gestów ilustrujących w komunikacji, Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań
  • Morreale S.P., Spitzberg B.H., Barge J.K. (2003), Komunikacja między ludźmi- motywacja, wiedza i umiejętności, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa
  • Potocki A., Winkler R., Żbikowska A. (2003), Technika komunikacji w organizacjach gospodarczych, Wydawnictwo Difin, Warszawa
  • Sobczak B. (2009), Retoryka a niejęzykowe środki komunikacji, Poznańskie Studia Polonistyczne Seria Językoznawcza, nr 15, Poznań
  • Stoner James A.F., Freeman R. Edward, Gilbert Daniel R. (2001), 'Kierowanie', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
  • Załazińska A. (2006), Niewerbalna struktura dialogu, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków

Autor: Katarzyna Batko, Aleksandra Wrona, Karolina Nenko