Kanban

Z Encyklopedia Zarządzania
The printable version is no longer supported and may have rendering errors. Please update your browser bookmarks and please use the default browser print function instead.
Kanban
Polecane artykuły


Kanban jest to opracowana w Japonii w latach 50 ubiegłego stulecia metoda zarządzania produkcją. Słowo Kanban pochodzi z języka japońskiego i oznacza kartkę papieru. W wolnym tłumaczeniu znaczy "widoczny opis" (z jęz. jap. Kan - widoczny, Ban - kartka papieru).

W metodzie kanban najlepiej wygląda wizualizacja procesu. Najpopularniejszym narzędziem, które ułatwia pokazanie najważniejszych etapów pracy, jest fizyczna albo wirtualna tablica kanbanowa. W najprostszej postaci sprowadza się ona do trzech kolumn: Do zrobienia, W trakcie, Zrobione.. Stopień szczegółowości informacji widocznych na tablicy zależy od tego, na jakie potrzeby taka tablica ma odpowiadać. Za jej pomocą można pokazać zarówno prosty proces, w jakim pracuje jeden zespół, jak i bardzo skomplikowany, wymagający zaangażowania wielu zespołów czy niezależnych specjalistów. Tablica pozwala obsługiwać różnego typu zadania realizowane na potrzeby jednego lub wielu produktów w dowolnych konfiguracjach osobowych. Pełni funkcję punktu informacyjnego i często staje się ogniwem spajającym ludzi połączonych przez wspólny cel i proces.

Kanban to narzędzie, które ułatwia optymalizację procesu. Umiejętnie stosowany podnosi produktywność i przewidywalność pracowników oraz skraca czas dostarczania produktów do klienta (ang. lead time).

Cele

Kanban w zarządzaniu projektami (Sławomir Wawak)

Cele systemu Kanban można przedstawić za pomocą hasła "7 x żadnych":

  1. żadnych braków,
  2. żadnych opóźnień,
  3. żadnych zapasów,
  4. żadnych kolejek - gdziekolwiek i po cokolwiek,
  5. żadnych bezczynności,
  6. żadnych zbędnych operacji technologicznych i kontrolnych,
  7. żadnych przemieszczeń.

Rodzaje

  • Kanban produkcyjny – co i ile ma być wytworzone
  • Kanban transportowy – co, ile, dla kogo, od kogo ma być przetransportowane
  • Karty jednorazowego użytku
  • Karty wielokrotnego użytku

Karty Kanban, nie możemy nazywać tylko kawałkiem papieru, było by to zbyt uproszczone. Karty składają się w pewien system, który służy do sterowania produkcją, odpowiedniego planowania oraz do dostarczania danych podczas produkcji.

Karty mogą różnie wyglądać w różnych przedsiębiorstwach. Karta pokazana na rys 2 jest kartą zaawansowaną. Przedstawia kod kreskowy który śledzi i zapisuje informacje o każdej partii. Jest to istotne w przypadku produktów które są objęte ścisłymi przepisami wytwarzania w tym jakości i kontroli, w szczególności w farmacji. Kody kreskowe pozwalają zidentyfikować poszczególne partie produkcji.

Karta Kanban
Rys. 2. Karta Kanban

Systemy Kanban we współczesnych przedsiębiorstwach, to systemy zinformatyzowane. Możliwa jest pełna identyfikacja i identyfikowalność produktu, gromadzenia danych na ogromną skalę, dokładne odtworzenie przebiegu procesu produkcji na każdym stanowisku, utrzymanie pełnej zgodności z FIFO (ang. First In First Out - np. materiał który jako pierwszy przybył do magazynu, jako pierwszy go opuszcza), etc. Integracja systemu Kanban z systemem informatycznym znacznie przyspiesza przepływ informacji. System Kanban doskonale uzupełnia informatyczne systemem zarządzania produkcją typu MRP II pozwalając na skuteczne sterowanie produkcją z uwzględnieniem wielu aspektów.

Wieloelementowe karty które zawierają kody kreskowe i obejmują między innymi dostawców są wykorzystywane w dużych przedsiębiorstwach co jednak można śmiało powiedzieć, że przynosi korzyści nawet w przypadku uproszczonego stosowania na małą skalę.

Karty wielokrotnego użytku

Karty wielokrotnego użytku były stosowane w początkowych okresach stosowania tej metody. Karta znajduje się na pojemniku z wyrobami i opisuje to co się w nich znajduje. Pracownik, który wykorzysta ostatnią sztukę danego wyrobu, odkleja kartę od pojemnika i wiesza ją na tablicy kart, skąd ściąga ją inny pracownik, odpowiedzialny za wytwarzanie danego produktu – jest to dla niego sygnał do rozpoczęcia produkcji. [Krasiński 2014, s. 45] Ponieważ jest potrzeba kontroli poszczególnych partii karty wielokrotnego użytku się nie przyjęły.

Efekty wykorzystania metody Kanban w fabrykach Toyoty:

  • 75% redukcjazapasów
  • 95% redukcja braków
  • 25% wzrost produkcji
  • 10% redukcja przestrzeni produkcyjnej
  • Redukcja przestrzeni magazynowych
  • Redukcja pracowników pracujących w magazynach

Bibliografia

Autor: Rafał Tochman, Sławomir Zdżyłowski