Homo Economicus: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update) |
(LinkTitles.) |
||
| Linia 17: | Linia 17: | ||
'''Homo Economicus''' (''homo oeconomicus'', człowiek ekonomiczny) - termin określający racjonalną istotę ludzką. Teza o racjonalność człowieka jest powszechnie przyjęta przez współczesnych ekonomistów do celów budowania teorii i modelów ekonomicznych oraz wyjaśniania zachowań rynkowych ludzi i grup. | '''Homo Economicus''' (''homo oeconomicus'', człowiek ekonomiczny) - termin określający racjonalną istotę ludzką. Teza o racjonalność człowieka jest powszechnie przyjęta przez współczesnych ekonomistów do celów budowania teorii i modelów ekonomicznych oraz wyjaśniania zachowań rynkowych ludzi i grup. | ||
Problemem racjonalności człowieka pierwszy zainteresował się Adam Smith, ojciec ekonomii, jednak autorem, który szczególnie przyczynił się do rozwoju tego pojęcia uznaje się Johna Stuarta Milla. Główne założenie homo economicusa polega na tym, że człowiek jest egoistyczny i w pogoni za bogactwem kieruje się wyłącznie interesem własnym. <ref> Michalski M.A. (2011), [http://www.annalesonline.uni.lodz.pl/archiwum/2011/2011_01_michalski_141_156.pdf '' Kim jest postmodernistyczny homo oeconomicus, czyli pytanie o współczesne relacje pomiędzy rodziną a rynkiem''], s. 141 </ref> <ref> Wojcieska L. [https://www.ue.katowice.pl/fileadmin/_migrated/content_uploads/23_L.Wojcieska_Wspolczesna_koncepcja....pdf ''Współczesna koncepcja Homo Socio-oeconomicus''], s. 241 </ref> | Problemem racjonalności człowieka pierwszy zainteresował się [[Adam Smith]], ojciec ekonomii, jednak autorem, który szczególnie przyczynił się do rozwoju tego pojęcia uznaje się Johna Stuarta Milla. Główne [[założenie]] homo economicusa polega na tym, że człowiek jest egoistyczny i w pogoni za bogactwem kieruje się wyłącznie interesem własnym. <ref> Michalski M.A. (2011), [http://www.annalesonline.uni.lodz.pl/archiwum/2011/2011_01_michalski_141_156.pdf '' Kim jest postmodernistyczny homo oeconomicus, czyli pytanie o współczesne relacje pomiędzy rodziną a rynkiem''], s. 141 </ref> <ref> Wojcieska L. [https://www.ue.katowice.pl/fileadmin/_migrated/content_uploads/23_L.Wojcieska_Wspolczesna_koncepcja....pdf ''Współczesna koncepcja Homo Socio-oeconomicus''], s. 241 </ref> | ||
<google>t</google> | <google>t</google> | ||
==Socio-economicus== | ==Socio-economicus== | ||
Jednak człowiek z reguły funkcjonuje w społeczeństwie, jest to naturalne. Człowiek wykorzystując koncepcję "człowieka ekonomicznego”, a także współistnienie w społeczeństwie może odwołać się do egoizmu drugiego człowieka. Przykładem może być zawarcie najprostszej umowy: ja dam ci to, jeśli ty dasz mi to. Często też człowiek realizując swoje cele realizuje jednocześnie cele całej społeczności, w której żyje. <ref> Grzesiuk K. (2014), [https://www.kul.pl/files/433/roczniki_2015_nr_2/12-grzesiuk_corr.pdf ''Powstanie i ewolucja modelu Homo Economicus''] "Roczniki ekonomii i zarządzania Tom 6(42), nr 2, s. 256 </ref> | Jednak człowiek z reguły funkcjonuje w społeczeństwie, jest to naturalne. Człowiek wykorzystując koncepcję "człowieka ekonomicznego”, a także współistnienie w społeczeństwie może odwołać się do egoizmu drugiego człowieka. Przykładem może być zawarcie najprostszej umowy: ja dam ci to, jeśli ty dasz mi to. Często też człowiek realizując swoje [[cele]] realizuje jednocześnie cele całej społeczności, w której żyje. <ref> Grzesiuk K. (2014), [https://www.kul.pl/files/433/roczniki_2015_nr_2/12-grzesiuk_corr.pdf ''Powstanie i ewolucja modelu Homo Economicus''] "Roczniki ekonomii i zarządzania Tom 6(42), nr 2, s. 256 </ref> | ||
Niestety model homo economicus jest zbyt uproszony, by mógł odwzorowywać prawdziwie żyjącego człowieka. Złożona natura ludzka i psychika człowieka powoduje, że ludzie nie zawsze podejmują decyzje, które nie są stricte ekonomiczne. W ten sposób, w związku z rozwojem mediów i środków masowego przekazu, powstał homo socio-economicus. <ref> Wojcieska L. [https://www.ue.katowice.pl/fileadmin/_migrated/content_uploads/23_L.Wojcieska_Wspolczesna_koncepcja....pdf ''Współczesna koncepcja Homo Socio-oeconomicus''], s. 245 </ref> | Niestety [[model]] homo economicus jest [[zbyt]] uproszony, by mógł odwzorowywać prawdziwie żyjącego człowieka. Złożona natura ludzka i psychika człowieka powoduje, że ludzie nie zawsze podejmują decyzje, które nie są stricte ekonomiczne. W ten sposób, w związku z rozwojem mediów i środków masowego przekazu, powstał homo socio-economicus. <ref> Wojcieska L. [https://www.ue.katowice.pl/fileadmin/_migrated/content_uploads/23_L.Wojcieska_Wspolczesna_koncepcja....pdf ''Współczesna koncepcja Homo Socio-oeconomicus''], s. 245 </ref> | ||
==Klasyfikacja== | ==Klasyfikacja== | ||
Racjonalność człowieka dzieli się na racjonalność względną i bezwzględną. | Racjonalność człowieka dzieli się na racjonalność względną i bezwzględną. | ||
* Racjonalność względna występuje, gdy posiadamy dane i informacje i są one ograniczone, ale staramy się je wykorzystać. W ten sposób wykorzystane dane przy wykonywaniu pewnych działań sprawiają, iż te działania są całkowicie racjonalne. Racjonalność względna dzieli się także na ograniczoną i pełną. | * Racjonalność względna występuje, gdy posiadamy [[dane]] i [[informacje]] i są one ograniczone, ale staramy się je wykorzystać. W ten sposób wykorzystane dane przy wykonywaniu pewnych działań sprawiają, iż te działania są całkowicie racjonalne. Racjonalność względna dzieli się także na ograniczoną i pełną. | ||
* Racjonalność bezwzględna ocenia racjonalność innych wykonanych działań. <ref> Jurek M., Rybacki R. [https://www.ue.katowice.pl/fileadmin/_migrated/content_uploads/6_M.Jurek_R.Rybacki_Model_homo_oeconomicus....pdf '' Model Homo Oeconomicus i jego dostosowanie do współczesnych uwarunkowań''], s. 70 </ref> | * Racjonalność bezwzględna ocenia racjonalność innych wykonanych działań. <ref> Jurek M., Rybacki R. [https://www.ue.katowice.pl/fileadmin/_migrated/content_uploads/6_M.Jurek_R.Rybacki_Model_homo_oeconomicus....pdf '' Model Homo Oeconomicus i jego dostosowanie do współczesnych uwarunkowań''], s. 70 </ref> | ||
| Linia 35: | Linia 35: | ||
* <math> r_{x_t} </math> to racjonalność bezwględna | * <math> r_{x_t} </math> to racjonalność bezwględna | ||
* <math> {I_{x_t}} </math> dane informacje | * <math> {I_{x_t}} </math> dane informacje | ||
* <math> {w_{x_t}} </math> wykorzystana wiedza przez podmiot <math> {x} </math> w czasie <math> {t} </math> | * <math> {w_{x_t}} </math> wykorzystana [[wiedza]] przez podmiot <math> {x} </math> w czasie <math> {t} </math> | ||
* <math> h</math> funkcja informacji od wiedzy | * <math> h</math> [[funkcja]] informacji od wiedzy | ||
Wzór na racjonalność względną przedstawia się w sposób następujący: | Wzór na racjonalność względną przedstawia się w sposób następujący: | ||
<math> S_x=\frac{h (I_{x_t}, w_{x_t})}{h (I_{max_t}, w_{max_t})} </math> | <math> S_x=\frac{h (I_{x_t}, w_{x_t})}{h (I_{max_t}, w_{max_t})} </math> | ||
Wersja z 23:08, 19 maj 2020
| Homo Economicus |
|---|
| Polecane artykuły |
Homo Economicus (homo oeconomicus, człowiek ekonomiczny) - termin określający racjonalną istotę ludzką. Teza o racjonalność człowieka jest powszechnie przyjęta przez współczesnych ekonomistów do celów budowania teorii i modelów ekonomicznych oraz wyjaśniania zachowań rynkowych ludzi i grup. Problemem racjonalności człowieka pierwszy zainteresował się Adam Smith, ojciec ekonomii, jednak autorem, który szczególnie przyczynił się do rozwoju tego pojęcia uznaje się Johna Stuarta Milla. Główne założenie homo economicusa polega na tym, że człowiek jest egoistyczny i w pogoni za bogactwem kieruje się wyłącznie interesem własnym. [1] [2]
Socio-economicus
Jednak człowiek z reguły funkcjonuje w społeczeństwie, jest to naturalne. Człowiek wykorzystując koncepcję "człowieka ekonomicznego”, a także współistnienie w społeczeństwie może odwołać się do egoizmu drugiego człowieka. Przykładem może być zawarcie najprostszej umowy: ja dam ci to, jeśli ty dasz mi to. Często też człowiek realizując swoje cele realizuje jednocześnie cele całej społeczności, w której żyje. [3] Niestety model homo economicus jest zbyt uproszony, by mógł odwzorowywać prawdziwie żyjącego człowieka. Złożona natura ludzka i psychika człowieka powoduje, że ludzie nie zawsze podejmują decyzje, które nie są stricte ekonomiczne. W ten sposób, w związku z rozwojem mediów i środków masowego przekazu, powstał homo socio-economicus. [4]
Klasyfikacja
Racjonalność człowieka dzieli się na racjonalność względną i bezwzględną.
- Racjonalność względna występuje, gdy posiadamy dane i informacje i są one ograniczone, ale staramy się je wykorzystać. W ten sposób wykorzystane dane przy wykonywaniu pewnych działań sprawiają, iż te działania są całkowicie racjonalne. Racjonalność względna dzieli się także na ograniczoną i pełną.
- Racjonalność bezwzględna ocenia racjonalność innych wykonanych działań. [5]
Wzory
Wzór na racjonalność bezwzględną jest określony:
- oznacza dany podmiot
- moment w czasie
- to racjonalność bezwględna
- dane informacje
- wykorzystana wiedza przez podmiot w czasie
- funkcja informacji od wiedzy
Wzór na racjonalność względną przedstawia się w sposób następujący:
- oznacza dany podmiot
- moment w czasie
- dane informacje
- wykorzystana wiedza przez podmiot w czasie
- funkcja informacji od wiedzy [6]
Bibliografia
- Grzesiuk K. (2014), Powstanie i ewolucja modelu Homo Economicus "Roczniki ekonomii i zarządzania Tom 6(42), nr 2
- Jurek M., Rybacki R. Model Homo Oeconomicus i jego dostosowanie do współczesnych uwarunkowań
- Michalski M.A. (2011), Kim jest postmodernistyczny homo oeconomicus, czyli pytanie o współczesne relacje pomiędzy rodziną a rynkiem
- Rowley Ch. K. (1993), Public choice theory. Vol. 1, Homo economicus in the political market place, Aldershot: E. Elgar
- Wojcieska L. Współczesna koncepcja Homo Socio-oeconomicus
Przypisy
- ↑ Michalski M.A. (2011), Kim jest postmodernistyczny homo oeconomicus, czyli pytanie o współczesne relacje pomiędzy rodziną a rynkiem, s. 141
- ↑ Wojcieska L. Współczesna koncepcja Homo Socio-oeconomicus, s. 241
- ↑ Grzesiuk K. (2014), Powstanie i ewolucja modelu Homo Economicus "Roczniki ekonomii i zarządzania Tom 6(42), nr 2, s. 256
- ↑ Wojcieska L. Współczesna koncepcja Homo Socio-oeconomicus, s. 245
- ↑ Jurek M., Rybacki R. Model Homo Oeconomicus i jego dostosowanie do współczesnych uwarunkowań, s. 70
- ↑ Jurek M., Rybacki R. Model Homo Oeconomicus i jego dostosowanie do współczesnych uwarunkowań, s. 71
Autor: Anna Ludwiszewska
