Gospodarka narodowa: Różnice pomiędzy wersjami
m (Infobox update) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
| (Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Gospodarka Narodowa''' - wraz z Instytucją Państwa składa się na [[Rola państwa w gospodarce|Państwo]] w rozumieniu jednego z tradycyjnych podmiotów gospodarki światowej. Jest to wyodrębniony granicami polityczno-ekonomicznymi organizm gospodarczy, w ramach którego działają [[Podmiot gospodarczy|podmioty gospodarcze]] niższego szczebla podlegające [[Władza|władzy]] państwa, rozumianego jako centralny ośrodek regulacyjny. | |||
Stanowi strukturę, w której to sumuje się działalność gospodarczą [[Przedsiębiorstwo|przedsiębiorstw]] krajowych. Obejmuje łącznie wszystkie gospodarstwa indywidualne i zespołowe w sferze [[Produkcja|produkcji]], [[Usługa|usług]], podziału, [[Obrót|obrotu]] oraz [[Konsumpcja|konsumpcji]] na terenie państwa. Instytucja państwa natomiast spełnia określone funkcje organizacyjno-regulacyjne. | |||
Gospodarka narodowa jest [[Działalność gospodarcza|działalności gospodarczą]] prowadzona na terytorium danego państw. Używa się też terminu: gospodarka krajowa, gospodarstwo krajowe. Czasem także określa się gospodarkę mianem wielkiego [[System|systemu]] społecznego. Podkreśla się przez to, że gospodarka narodowa jest pewną całością, na która składają się sprzężone ze sobą elementy, które służą wspólnemu [[Klasyfikacja celów i funkcji|celowi]]. Tym celem jest zaspokojenie [[Wymaganie, potrzeba, oczekiwanie|potrzeb]] ludzi żyjących w społeczeństwie poprzez produkcję dóbr i usług oraz ich podział między członków społeczeństwa. | |||
Gospodarka narodowa | ==TL;DR== | ||
Gospodarka narodowa to struktura gospodarcza państwa, która obejmuje wszystkie podmioty gospodarcze działające na jego terenie. Składa się z sektorów: przemysłowego, rolniczego i usługowego. Globalizacja gospodarek narodowych polega na coraz większej integracji i wzroście obrotów handlowych między państwami. Może prowadzić do wyrównywania różnic rozwojowych, ale także naraża gospodarki narodowe na zagrożenia związane z kryzysami na rynkach światowych. | |||
==Organizacja gospodarki narodowej== | ==Organizacja gospodarki narodowej== | ||
Gospodarka narodowa jako złożony podmiot państwa został podzielony na sektory, działy, gałęzie i [[Branża|branże]]. | Gospodarka narodowa jako złożony podmiot państwa został podzielony na sektory, działy, gałęzie i [[Branża|branże]]. | ||
Wyróżniamy 3 podstawowe sektory: | Wyróżniamy 3 podstawowe sektory: | ||
* '''Przemysłowy''' - w skład którego zaliczamy górnictwo, przemysł wydobywczy i przetwórczy oraz budownictwo | * '''Przemysłowy''' - w skład którego zaliczamy górnictwo, [[przemysł]] wydobywczy i przetwórczy oraz budownictwo | ||
* '''Rolniczy''' - obejmujący rolnictwo, rybołówstwo i leśnictwo | * '''Rolniczy''' - obejmujący rolnictwo, rybołówstwo i leśnictwo | ||
* '''Usługowy''' - obejmujący handel szeroko rozumianymi usługami (np. finansowymi, [[Transport|transportowymi]], [[Ubezpieczenie|ubezpieczeniowymi]], zdrowotnymi, [[Marketing|marketingowymi]] czy [[Przemysł turystyczny|turystycznymi]]). | * '''Usługowy''' - obejmujący [[handel]] szeroko rozumianymi usługami (np. finansowymi, [[Transport|transportowymi]], [[Ubezpieczenie|ubezpieczeniowymi]], zdrowotnymi, [[Marketing|marketingowymi]] czy [[Przemysł turystyczny|turystycznymi]]). | ||
W ramach tych podstawowych sektorów wyróżniamy działy które ponownie dzielą się na gałęzie i dalej na branże. Liczba tych specjalistycznych podmiotów sukcesywnie się zwiększa i jest to związane z coraz dalej idącą specjalizacją poszczególnych gałęzi gospodarki. | W ramach tych podstawowych sektorów wyróżniamy działy które ponownie dzielą się na gałęzie i dalej na [[branże]]. Liczba tych specjalistycznych podmiotów sukcesywnie się zwiększa i jest to związane z coraz dalej idącą specjalizacją poszczególnych gałęzi gospodarki. | ||
Gospodarki narodowe są traktowane jako podstawowe podmioty gospodarki światowej. Poszczególne gospodarki narodowe mogą także wchodzić w skład międzynarodowych wspólnot tworzących przez państwa zainteresowane bliższą wzajemną współpracę. | Gospodarki narodowe są traktowane jako podstawowe podmioty gospodarki światowej. Poszczególne gospodarki narodowe mogą także wchodzić w skład międzynarodowych wspólnot tworzących przez państwa zainteresowane bliższą wzajemną współpracę. | ||
Na przestrzeni ostatnich lat poszczególne gospodarki narodowe stają się coraz bardziej podobne do siebie w wyniku procesu globalizacji oraz integracji gospodarczej w ramach przynależności do różnych [[Organizacja międzynarodowa|organizacji międzynarodowych]] (na przykład członkostwo w [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]]). | Na przestrzeni ostatnich lat poszczególne gospodarki narodowe stają się coraz bardziej podobne do siebie w wyniku procesu globalizacji oraz integracji gospodarczej w ramach przynależności do różnych [[Organizacja międzynarodowa|organizacji międzynarodowych]] (na przykład członkostwo w [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]]). | ||
<google>n</google> | |||
==Globalizacja== | ==Globalizacja== | ||
Proces coraz bliższego i realnego scalania gospodarek narodowych różnych państw świata, przewijający się w dynamicznym wzroście obrotów handlowych oraz międzynarodowych przepływów usługowych i kapitałowych. Jest to efektem rosnącej tendencji do traktowania, przez coraz większą liczbę przedsiębiorstw wchodzących w skład poszczególnych gospodarek narodowych, całego świata jako rynku zbytu. [[Globalizacja]] gospodarek jest wynikiem działalności [[Światowa Organizacja Handlu|Światowej Organizacji Handlu]](WTO) która wprowadziła ujednolicone standardy międzynarodowej wymiany [[Handel międzynarodowy|handlowej]]. | Proces coraz bliższego i realnego scalania gospodarek narodowych różnych państw świata, przewijający się w dynamicznym wzroście obrotów handlowych oraz międzynarodowych przepływów usługowych i kapitałowych. Jest to efektem rosnącej tendencji do traktowania, przez coraz większą liczbę przedsiębiorstw wchodzących w skład poszczególnych gospodarek narodowych, całego świata jako rynku zbytu. [[Globalizacja]] gospodarek jest wynikiem działalności [[Światowa Organizacja Handlu|Światowej Organizacji Handlu]](WTO) która wprowadziła ujednolicone standardy międzynarodowej wymiany [[Handel międzynarodowy|handlowej]]. | ||
Większa otwartość poszczególnych gospodarek narodowych na globalizację powadzić może do wyrównywania różnic rozwojowych poprzez [[handel zagraniczny]], jednakże stanowi też zagrożenie spowodowane wrażliwością gospodarek narodowych na poszczególne kryzysy na [[Rynek|rynkach]] światowych. Międzynarodowe stosunki gospodarcze poszczególnych gospodarek narodowych są rozwinięte w bardzo niejednorodny sposób co też w różnej mierze czyni je od siebie zależne w dziedzinach produkcji i konsumpcji oraz kredytu. | Większa otwartość poszczególnych gospodarek narodowych na globalizację powadzić może do wyrównywania różnic rozwojowych poprzez [[handel zagraniczny]], jednakże stanowi też [[zagrożenie]] spowodowane wrażliwością gospodarek narodowych na poszczególne kryzysy na [[Rynek|rynkach]] światowych. Międzynarodowe stosunki gospodarcze poszczególnych gospodarek narodowych są rozwinięte w bardzo niejednorodny sposób co też w różnej mierze czyni je od siebie zależne w dziedzinach produkcji i konsumpcji oraz kredytu. | ||
Ze względu na ożywione stosunki gospodarcze między państwami świata, ekonomiści już od dawna wyróżniają takie terminy jak [[gospodarka otwarta]], czyli prowadząca handel zagraniczny, oraz '''gospodarka światowa''', będąca systemem gospodarczym łączącym gospodarki narodowe całego świata poprzez wspólne stosunki handlowe. | Ze względu na ożywione stosunki gospodarcze między państwami świata, ekonomiści już od dawna wyróżniają takie terminy jak [[gospodarka otwarta]], czyli prowadząca handel zagraniczny, oraz '''[[gospodarka światowa]]''', będąca systemem gospodarczym łączącym gospodarki narodowe całego świata poprzez wspólne stosunki handlowe. | ||
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Międzynarodowy podział pracy]]}} — {{i5link|a=[[Agrobiznes]]}} — {{i5link|a=[[Korporacja międzynarodowa]]}} — {{i5link|a=[[Gospodarka mieszana]]}} — {{i5link|a=[[Handel zagraniczny]]}} — {{i5link|a=[[System bankowy]]}} — {{i5link|a=[[Gospodarstwo domowe]]}} — {{i5link|a=[[Czynniki wpływające na rozwój wymiany międzynarodowej]]}} — {{i5link|a=[[Autarkia]]}} }} | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
* Budnikowski A. (2006), ''Międzynarodowe | <noautolinks> | ||
* Głąbiński S. (1927), ''Teoria Ekonomiki Narodowej'', Ateneum, Lwów | * Budnikowski A. (2006), ''Międzynarodowe stosunki gospodarcze'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa | ||
* Kisiel-Łowczyc A. | * Głąbiński S. (1927), ''Teoria Ekonomiki Narodowej'', Ateneum, Lwów | ||
* Okoń-Horodyńska E.(2000), ''Państwo | * Kisiel-Łowczyc A. (red.) (1999), ''Współczesna gospodarka światowa'', Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk | ||
* Świerkocki J. (2011), ''Zarys Ekonomii Międzynarodowej'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa | * Okoń-Horodyńska E. (red.) (2000), ''Państwo Narodowe a proces globalizacji'', Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego, Katowice | ||
* Świerkocki J. (2011), ''Zarys Ekonomii Międzynarodowej'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa | |||
</noautolinks> | |||
{{a|Joanna Sokołowska, Katarzyna Cudek}} | {{a|Joanna Sokołowska, Katarzyna Cudek}} | ||
[[Kategoria: | [[Kategoria:Systemy gospodarcze]] | ||
{{#metamaster:description|Jest to wyodrębniony granicami polityczno-ekonomicznymi organizm gospodarczy, w ramach którego działają podmioty gospodarcze niższego szczebla podlegające władzy państwa, rozumianego jako centralny ośrodek regulacyjny.}} | |||
Aktualna wersja na dzień 00:47, 29 lis 2023
Gospodarka Narodowa - wraz z Instytucją Państwa składa się na Państwo w rozumieniu jednego z tradycyjnych podmiotów gospodarki światowej. Jest to wyodrębniony granicami polityczno-ekonomicznymi organizm gospodarczy, w ramach którego działają podmioty gospodarcze niższego szczebla podlegające władzy państwa, rozumianego jako centralny ośrodek regulacyjny. Stanowi strukturę, w której to sumuje się działalność gospodarczą przedsiębiorstw krajowych. Obejmuje łącznie wszystkie gospodarstwa indywidualne i zespołowe w sferze produkcji, usług, podziału, obrotu oraz konsumpcji na terenie państwa. Instytucja państwa natomiast spełnia określone funkcje organizacyjno-regulacyjne.
Gospodarka narodowa jest działalności gospodarczą prowadzona na terytorium danego państw. Używa się też terminu: gospodarka krajowa, gospodarstwo krajowe. Czasem także określa się gospodarkę mianem wielkiego systemu społecznego. Podkreśla się przez to, że gospodarka narodowa jest pewną całością, na która składają się sprzężone ze sobą elementy, które służą wspólnemu celowi. Tym celem jest zaspokojenie potrzeb ludzi żyjących w społeczeństwie poprzez produkcję dóbr i usług oraz ich podział między członków społeczeństwa.
TL;DR
Gospodarka narodowa to struktura gospodarcza państwa, która obejmuje wszystkie podmioty gospodarcze działające na jego terenie. Składa się z sektorów: przemysłowego, rolniczego i usługowego. Globalizacja gospodarek narodowych polega na coraz większej integracji i wzroście obrotów handlowych między państwami. Może prowadzić do wyrównywania różnic rozwojowych, ale także naraża gospodarki narodowe na zagrożenia związane z kryzysami na rynkach światowych.
Organizacja gospodarki narodowej
Gospodarka narodowa jako złożony podmiot państwa został podzielony na sektory, działy, gałęzie i branże.
Wyróżniamy 3 podstawowe sektory:
- Przemysłowy - w skład którego zaliczamy górnictwo, przemysł wydobywczy i przetwórczy oraz budownictwo
- Rolniczy - obejmujący rolnictwo, rybołówstwo i leśnictwo
- Usługowy - obejmujący handel szeroko rozumianymi usługami (np. finansowymi, transportowymi, ubezpieczeniowymi, zdrowotnymi, marketingowymi czy turystycznymi).
W ramach tych podstawowych sektorów wyróżniamy działy które ponownie dzielą się na gałęzie i dalej na branże. Liczba tych specjalistycznych podmiotów sukcesywnie się zwiększa i jest to związane z coraz dalej idącą specjalizacją poszczególnych gałęzi gospodarki.
Gospodarki narodowe są traktowane jako podstawowe podmioty gospodarki światowej. Poszczególne gospodarki narodowe mogą także wchodzić w skład międzynarodowych wspólnot tworzących przez państwa zainteresowane bliższą wzajemną współpracę.
Na przestrzeni ostatnich lat poszczególne gospodarki narodowe stają się coraz bardziej podobne do siebie w wyniku procesu globalizacji oraz integracji gospodarczej w ramach przynależności do różnych organizacji międzynarodowych (na przykład członkostwo w Unii Europejskiej).
Globalizacja
Proces coraz bliższego i realnego scalania gospodarek narodowych różnych państw świata, przewijający się w dynamicznym wzroście obrotów handlowych oraz międzynarodowych przepływów usługowych i kapitałowych. Jest to efektem rosnącej tendencji do traktowania, przez coraz większą liczbę przedsiębiorstw wchodzących w skład poszczególnych gospodarek narodowych, całego świata jako rynku zbytu. Globalizacja gospodarek jest wynikiem działalności Światowej Organizacji Handlu(WTO) która wprowadziła ujednolicone standardy międzynarodowej wymiany handlowej.
Większa otwartość poszczególnych gospodarek narodowych na globalizację powadzić może do wyrównywania różnic rozwojowych poprzez handel zagraniczny, jednakże stanowi też zagrożenie spowodowane wrażliwością gospodarek narodowych na poszczególne kryzysy na rynkach światowych. Międzynarodowe stosunki gospodarcze poszczególnych gospodarek narodowych są rozwinięte w bardzo niejednorodny sposób co też w różnej mierze czyni je od siebie zależne w dziedzinach produkcji i konsumpcji oraz kredytu.
Ze względu na ożywione stosunki gospodarcze między państwami świata, ekonomiści już od dawna wyróżniają takie terminy jak gospodarka otwarta, czyli prowadząca handel zagraniczny, oraz gospodarka światowa, będąca systemem gospodarczym łączącym gospodarki narodowe całego świata poprzez wspólne stosunki handlowe.
| Gospodarka narodowa — artykuły polecane |
| Międzynarodowy podział pracy — Agrobiznes — Korporacja międzynarodowa — Gospodarka mieszana — Handel zagraniczny — System bankowy — Gospodarstwo domowe — Czynniki wpływające na rozwój wymiany międzynarodowej — Autarkia |
Bibliografia
- Budnikowski A. (2006), Międzynarodowe stosunki gospodarcze, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
- Głąbiński S. (1927), Teoria Ekonomiki Narodowej, Ateneum, Lwów
- Kisiel-Łowczyc A. (red.) (1999), Współczesna gospodarka światowa, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk
- Okoń-Horodyńska E. (red.) (2000), Państwo Narodowe a proces globalizacji, Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego, Katowice
- Świerkocki J. (2011), Zarys Ekonomii Międzynarodowej, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
Autor: Joanna Sokołowska, Katarzyna Cudek
