Faktoring wymagalnościowy

Z Encyklopedia Zarządzania
Wersja do druku nie jest już wspierana i może powodować błędy w wyświetlaniu. Zaktualizuj swoje zakładki i zamiast funkcji strony do druku użyj domyślnej funkcji drukowania w swojej przeglądarce.

Faktoring wymagalnościowy - jest to jeden z tradycyjnych i najmniej kosztownych dla faktoranta typów faktoringu. Jego zadaniem nie jest finansowanie działalności gospodarczej faktoranta, tylko ściągnięcie należności od dłużnika faktoringowego. W momencie przelania wierzytelności na faktora, faktorant nie otrzymuje ani kwoty pieniężnej odpowiadającej wierzytelności pomniejszonej o prowizję ani też zaliczki pieniężnej. Do wypłaty kwoty stanowiącej ekwiwalent wierzytelności dochodzi dopiero z chwilą nadejścia określonego w umowie faktoringu terminu płatności, bądź też po zainkasowaniu przez faktora sumy wierzytelności. Jeśli wykupywanych jest kilka wierzytelności w ramach jednej umowy, to praktykuje się przyjmowanie umownego terminu płatności. W takim wypadku faktorant nie płaci faktorowi odsetek, a jedynie prowizję i marżę. Faktorantowi nie zależy na tym, żeby otrzymać środki przed terminem płatności. Jego celem jest pomoc w ściągnięciu należności lub zarzadzanie nimi.

Faktoring wymagalnościowy oferowany jest głównie podmiotom o dobrej sytuacji finansowej, którym nie tyle zależy na finansowaniu wierzytelności, co na dokładnym planowaniu wpływów i wydatków, a także oczekujących stałego monitoringu spłat od kontrahentów.. Zazwyczaj faktoringowi wymagalnościowemu towarzyszą dodatkowe usługi, takie jak: prowadzenie rejestru należności, sprawdzanie wiarygodności kredytowej klientów, prowadzenie księgowości oraz inne usługi finansowe.

TL;DR

Faktoring wymagalnościowy to forma faktoringu, w której faktor nie finansuje działalności faktoranta, ale pomaga mu w ściąganiu należności od dłużników. Faktor płaci faktorantowi pełną kwotę należności dopiero w terminie płatności. Faktoring wymagalnościowy może być odpowiedni dla firm, które mają własne środki finansowe lub łatwy dostęp do kredytów bankowych. Oferuje też dodatkowe usługi, takie jak prowadzenie rejestru należności czy sprawdzanie wiarygodności kredytowej klientów.

Różne ujęcia Faktoringu wymagalnościowego

  • Faktoring wymagalnościowy charakteryzuje się tym, że faktor płaci faktorantowi pełną kwotę należności za sprzedaną wierzytelność dopiero w terminie płatności przez dłużnika. Jeśli wykupuje się kilka wierzytelności w ramach jednej umowy, to praktykuje się przyjmowanie umownego, średniego terminu płatności. Wydawać się może, że ta forma faktoringu jest niekorzystna dla faktoranta, gdyż otrzymuje on dłużną kwotę w tym samym terminie, w jakim otrzymałby ją od dłużnika. Jednakże w tym przypadku faktoring wymagalnościwy nie ma na celu finansowania działalności gospodarczej faktoranta, a jedynie pomaga faktorantowi w zarządzaniu należnościami i ściąganiu należności od dłużnika faktoringowego. W praktyce najczęściej stosowany jest faktoring zaliczkowy - w momencie wykupu wierzytelności faktor płaci zaliczkę na poczet przyszłych płatności stanowiącą do 90% wartości wierzytelności. Faktoring wymagalnościowy odpowiedni jest dla firm, którym zależy na terminowym finansowaniu, a nie na czasie tego finansowania. W tym modelu faktor przejmuje na siebie ryzyko niewypłacalności. Jeżeli faktorant uzyska od dłużnika należność we wcześniej określonym terminie, to może on otrzymać zapłatę w terminie wierzytelności[1]
  • Faktoring wymagalnościowy charakteryzuje się tym, iż faktor reguluje należność w faktycznym terminie zapłaty przez dłużnika. Oznacza to, że w momencie zawarcia umowy faktorant nie dokonuje żadnego przelewu na rachunek faktoranta. W przypadku wierzytelności o różnych terminach płatności faktorant i faktor negocjują jeden średni termin wymagalności tych wierzytelności oraz średni termin zapłaty przez dłużnika. Koszt tej formy faktoringu pomniejszony jest o odsetki, których faktorant nie płaci. Uiszcza tylko prowizję i marżę na rzecz faktora. Forma tego faktoringu stosowana jest głównie po to, aby zmobilizować dłużników do terminowego regulowania płatności i uzyskania skuteczniejszego nadzoru nad należnościami. Z tego typu faktoringu korzystają zazwyczaj firmy posiadające duże zasoby pieniężne chcąc lepiej kontrolować swoich dłużników[2]
  • Faktoring wymagalnościowy polega na tym, że faktor płaci faktorantowi należność za sprzedaną wierzytelność dopiero w terminie płatności przez dłużnika. Jeśli wykupuje się kilka wierzytelności w ramach jednej umowy, to praktykuje się przyjmowanie umownego (średniego) terminu płatności. W tym przypadku faktorant nie płaci faktorowi odsetek, a jedynie prowizję i marżę. Faktorantowi nie zależy na tym, aby środki pieniężne otrzymać wcześniej, czyli przed terminem płatności. Chodzi mu jedynie o pomoc w ściąganiu należności[3]
  • Faktoring wymagalnościowy odpowiedni jest dla przedsiębiorstw, które posiadają własne środki finansowe lub mają łatwy dostęp do kredytów bankowych, a przez to nie potrzebują korzystać z funkcji finansowania przez faktora. Jedynie zainteresowane są, by instytucja faktoringowa przejęła ryzyko niewypłacalności dłużnika, zarządzała wierzytelnościami oraz ściągała należności z tytułu dokonywanych transakcji z dużą liczbą kontrahentów, w szczególności tych, którzy mają problem ze spłatą zobowiązań. W tym przypadku faktor dokonuje zapłaty za nabytą wierzytelność w momencie ustalonym w umowie, np. w dniu wymagalności należności lub po otrzymaniu przez faktora płatności od dłużnika czy w innym ustalonym terminie. Wartość wierzytelności pomniejszona jest jedynie o prowizję dla faktora za czynności usługowe oraz gwarancję zapłaty, nie są naliczane żadne[4]
  • Faktoring wymagalnościowy (płatności) - w tym rodzaju faktoringu nie jest spełniona funkcja finansowania. Dla przedsiębiorcy ważne jest ograniczenie pracochłonności obsługi wierzytelności oraz przeniesienie ryzyka, a nie wcześniejszy wpływ gotówki. Następuje w sytuacji, gdy moment zawarcia umowy nie jednoznaczny z wypłatą zaliczki czy wartości wierzytelności. Faktorant otrzymuje zapłatę za swoją należność dopiero w terminie zapadalności lub w momencie zapłaty dokonanej przez dłużnika. Z uwagi na to, że nie ma miejsca wcześniejsza płatność, faktorant nie płaci odsetek dyskontowych, lecz tylko opłaty i należne prowizje. Gdy umową objęte są faktury o różnych terminach płatności, strony negocjują średni termin wymagalności oraz równocześnie średni termin zapłaty przez dłużnika. Z tego rodzaju faktoringu najczęściej korzystają przedsiębiorstwa posiadające zasoby finansowe, współpracujące z wieloma kontrahentami i narażone na tzw. "złe długi". Dzięki temu należności są skutecznie ściągane, przedsiębiorstwo nie musi zajmować się windykacją i korzysta z licznych dodatkowych usług[5]

PRZYKŁAD 1

FAKTORING WYMAGALNOŚCIOWY

Firma Czekoladka jest producentem słodyczy czekoladowych. Hurtownia Słodkości jest jej kontrahentem. W dniu 1 maja 2009 r. firma Czekoladka sprzedała hurtowni Słodkości słodycze o wartości 50 000 zł i na tq kwotę wystawiła fakturę z terminem płatności 30 dni. Oryginał faktury otrzymała hurtownia Słodkości, a kopię zachowała Czekoladka. Firma Czekoladka podpisała umowę Asystent Należności (faktoringu wymagalnościowego niepełnego) z Raiffeisen Bank Polska SA. Zgodnie z umową Czekoladka zawiadomiła wszystkich kontrahentów włączonych do umowy o nowym numerze rachunku ewidencyjnego do spłat wierzytelności. Od tej pory wszystkie spłaty są dokonywane przez kontrahentów na ten właśnie rachunek.

Firma Czekoladka przedstawia fakturę bankowi przez jej rejestrację (lub import z systemu finansowo-księgowego) w systemie R-Faktor i już tego samego dnia otrzyma informację online w systemie R-Faktor o przyjęciu tej faktury przez bank. Po dokonaniu spłaty przez hurtownię Słodkości bank dokona rozliczenia i przeksięgowania tej kwoty na rachunek Czekoladki. Zgodnie z umową Asystent Należności ryzyko wypłacalności hurtowni po wyznaczonym terminie spłaty leży po stronie Czekoladki.

Firma Czekoladka ma na bieżąco informację w systemie R-Faktor o stanie swoich należności oraz dyscyplinie spłat od kontrahentów wraz z pełnym pakietem raportów, które można importować do systemu finansowo-księgowego. Umowa mogłaby przybrać formę umowy faktoringu wymagalnościowego pełnego, gdyby ryzyko wypłacalności hurtowni Słodkości przejął na siebie bank. W tego rodzaju transakcji płatności za przelane wierzytelności następuje w terminie ich płatności wynikającym z faktury, bez względu na to, czy hurtownia Słodkości dokona płatności, czy też nie.

PRZYKŁAD 2.

FAKTORING WYMAGALNOŚCIOWY NIEPEŁNY (TRANSAKCJA Z INKASEM FAKTORINGOWYM)

Firma Czekoladka jest producentem słodyczy czekoladowych. Hurtownia Słodkości jest jej kontrahentem. W dniu 1 kwietnia 2009 r. firma Czekoladka sprzedała hurtowni Słodkości słodycze na kwotę 50 000 zł i na tę kwotę wystawiła fakturę z terminem płatności 30 dni. Oryginał faktury otrzymała hurtownia Słodkości, a kopię zachowała Czekoladka. Firma Czekoladka podpisała umowę Inkasa Faktoringowego (faktoringu wymagalnościowego) z Raiffeisen Bank Polska SA.

Zgodnie z umową na każdej wystawianej przez siebie fakturze umieszcza pieczątkę z klauzulą - " Zgodnie z umową faktoringową wierzytelność została przelana na Raiffeisen Bank Polska SA. Zapłaty należy dokonać na rachunek Raiffeisen Bank Polska SA. numer... (numer rachunku cesji)". Firma Czekoladka przedstawia fakturę bankowi poprzez jej rejestrację (lub import z systemu finansowo-księgowego) w systemie R-Faktor i już tego samego dnia otrzyma informację online w systemie R-Faktor o nabyciu tej faktury przez bank. Po dokonaniu spłaty przez hurtownię Słodkości, bank dokona rozliczenia i przeksięgowania tej kwoty na rachunek Czekoladki.

Po zakończeniu miesiąca, bank dokona rozliczenia i pobierze opłatę zgodnie z umową Inkasa Faktoringowego. Zgodnie z umową Inkasa Faktoringowego (umowy faktoringu wymagaInościowego niepełnego, w której opłaty sq pobierane w okresach miesięcznych) ryzyko wypłacalności hurtowni po wyznaczonym terminie spłaty leży po stronie Czekoladki. Oznacza to, że w przypadku niespłacenia 50 000 zł w terminie 30 dni od daty wymagalności faktury przez hurtownię Słodkości firma Czekoladka jest zobowiązana spłacić ten dług bankowi. Jednak po upływie 30 dni od daty wystawienia - wymagalności faktury, a do momentu wezwania firmy Czekoladka do spłaty należnego długu, to bank prowadzi windykację "miękką" mającą na celu odzyskanie należnej kwoty od hurtowni. Jednocześnie firma Czekoladka ma na bieżąco informację w systemie R-Faktor o słanie swoich należności oraz dyscyplinie spłat od kontrahentów z pełnym pakietem raportów, które można importować do systemu finansowo-księgowego[6]


Faktoring wymagalnościowyartykuły polecane
Faktoring odwrotnyKarta bankowaKredyt wekslowyFaktoringKredyt obrotowyKarta kredytowaKredyt konsumpcyjnyInkasoInkaso dokumentowe

Przypisy

  1. FAKTORING Almanach Polskiego Związku Faktorów', str 62
  2. E. Jonasz (2015), s. 28
  3. K. Kreczmańska-Gigol K., R. Pajewska-Kwaśny (2013), str 127
  4. FAKTORING Almanach Polskiego Związku Faktorów , str 219
  5. FAKTORING Almanach Polskiego Związku Faktorów, str 154
  6. K. Kreczmańska-Gigol K., R. Pajewska-Kwaśny (2013), str 128-129

Bibliografia

  • Biernat T. (red.) (2011), FAKTORING Almanach Polskiego Związku Faktorów, Polski Związek Faktorów
  • Biernat T. (red.) (2014), FAKTORING Almanach Polskiego Związku Faktorów , Polski Związek Faktorów
  • Biernat T. (red.) (2017), FAKTORING Almanach Polskiego Związku Faktorów , Polski Związek Faktorów
  • Hanisz R. (red.) (2006), Niekonwencjonalne źródła i formy finansowania przedsiębiorstw, Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej, Dąbrowa Górnicza
  • Jando O. (2016), Znaczenie faktoringu w działalności przedsiębiorstwa, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
  • Jonasz E. (2015), Faktoring jako jedna z metod finansowania przedsiębiorstw na polskim rynku finansowym, Promotor, Kraków
  • Katner P. (2011), Przeniesienie wierzytelności w umowie faktoringu, Wolters Kluwer, Warszawa
  • Kreczmańska K. (2007), Faktoring w teorii i praktyce, Wydawnictwo Helion, Gliwice
  • Kreczmańska-Gigol K. (2010), Faktoring w Polsce 2010 Analiza Rynek Perspektywy, Difin, Warszawa
  • Kreczmańska-Gigol K., Pajewska-Kwaśny R. (2013), Przewodnik dla przedsiębiorcy: Jak utrzymać płynność finansową przedsiębiorstwa pomimo udzielania kredytów kupieckich, Raiffeisen Bank
  • Szczepankowski P. (1998), Nowoczesne instrumenty zarządzania aktywami: faktoring, sekurytyzacja aktywów i leasing, Wydawnictwo WSPiZ im. L. Koźmińskiego, Warszawa


Autor: Joanna Zaporowska, Marek Woch