Eklektyczna teoria produkcji międzynarodowej

Eklektyczna teoria produkcji międzynarodowej
Polecane artykuły
Monopol, oligopol, konkurencja Polityka handlowa Monopol naturalny Koszty komparatywne Bariery mobilności wewnątrzsektorowej Wymiana międzynarodowa Bariery pozataryfowe Monopol Alokacja zasobów

Twórcą eklektycznej teorii jest J. Dunning. Uważał on, że aby skłonić przedsiębiorstwo do zagranicznych inwestycji bezpośrednich muszą być spełnione trzy warunki:

• Ownership (przewaga własnościowa)
• Location (przewaga lokalizacyjna)
• Internalisation (przewaga internalizacyjna)

Jest to tak zwany paradygmat OLI (Ownership+ Location+ Internalisation)

Przewaga własnościowa

Przedsiębiorstwo musi posiadać przewagę własnych zasobów nad konkurentami na rynku zagranicznym. Zaistnienie potencjalnej przewagi własności jest możliwe tylko na rynku niedoskonałym, ponieważ dla przedsiębiorstwa zagraniczne inwestycje bezpośrednie muszą być korzystniejsze niż eksport czy licencje.

Zasoby dające przewagę własności:

• Materialne: (kapitał, zasoby kwalifikowanej siły roboczej i kadry menedżerskiej, surowce,

wielkość przedsiębiorstwa)

• Niematerialne (unikatowa technologia, informacje, metody zarządzania, marka, pozycja monopolistyczna oraz potencjał badawczy przedsiębiorstwa)

Przewaga lokalizacyjna

Musi wystąpić większa dostępność przynajmniej jednego zasobu na rynku zagranicznym.

Atrakcyjność rynku zagranicznego charakteryzuje się:

• Niskimi cenami podstawowych czynników produkcji (płaca, stopa procentowa),
• Jakością czynników produkcji (wysokie kwalifikacje i wydajność siły roboczej),
• Wysokimi technologiami,
• Wielkością i poziomem zintegrowania rynku,
• Dostępnością komunikacyjną,
• Niskimi kosztami transportu,
• Podobieństwem kulturowym,
• Dobrym stosunkiem społeczeństwa kraju goszczącego do obcego kapitału,
• Korzystnym ustawodawstwem regulującym działalność obcego kapitału,
• Odpowiednią polityką handlowa kraju goszczącego, poprzez:
  • Zatrzymywanie przenośnych czynników krajowych,
  • Przyciąganie zagranicznych czynników,
  • Podnoszenie dostępności czynników nieprzenośnych (szkolnictwo, infrastruktura).

Przewaga internalizacyjna

Dla przedsiębiorstwa bardziej korzystne są transakcje międzynarodowe wewnątrz firmy niż na wolnym rynku. Utworzenie filii za granicą pozwala chronić technologię oraz daje możliwość koordynacji i integracji pionowej.

Korzyści:

• zwiększenie skali produkcji prowadzi do obniżenia kosztów produkcji,
• większa produkcja prowadzi do rozłożenie niektórych kosztów (np. koszty marketingu)
• brak kosztów ochrony własności poprzez transfer technologii.

Bibliografia

• Flejtarski S., Wahl P.T., "Ekonomia globalna synteza”, Warszawa 2003 s. 87-88
• Budnikowski A., "Międzynarodowe stosunki gospodarcze”, Warszawa 2006, s. 146

Autor: Aneta Zaręba