Cargo

Cargo - dobrowolne międzynarodowe ubezpieczenie ładunków zawierane przez przedsiębiorstwo transportowe. Szczególnie wybierane przy przewozie drogą morską. Ładunek może być objętym takim ubezpieczeniem na całej trasie przewozu niezależnie od ilości środków transportu. Wybierane jest epizodycznie, ze względu na wysoką cenę. Beneficjentem, czyli osobą uprawnioną do zawarcia ubezpieczenia jest spedytor bądź przewoźnik działający w porozumieniu z właścicielem ładunku zmuszony do wypłaty odszkodowania w ramach uszkodzenia ładunku. Ochrona zależna jest od rodzaju, ilości (pojedyncze lub w dużej ilości) oraz opakowania towaru. Ubezpieczenie to podejmowane jest na pojedynczy tranzyt (Husiatyńska R. 2018, s.32).

Ubezpieczenie Cargo obejmuje ryzyko:

1. elementarne - pożar, huragan, uderzenie piorunu, sztorm itp.
2. wypadku środka transportu
3. kradzieży
4. inne nieujęte w powyższych kategoriach, w wyniku których doszło do uszkodzenia towaru.

TL;DR

Ubezpieczenie Cargo to dobrowolne międzynarodowe ubezpieczenie ładunków w transporcie, głównie morskim. Ubezpieczenie obejmuje różne rodzaje ryzyka, takie jak elementarne, wypadki środka transportu, kradzieże i inne uszkodzenia towaru. Istnieje wiele rodzajów ubezpieczeń, takich jak polisa jednostkowa, generalna, obrotowa, odpisowa, specjalnej deklaracji, magazynowania, roczna, opłat oraz zwiększonej wartości. Uzyskanie ubezpieczenia wymaga wypełnienia formularza, otrzymania oferty od firmy ubezpieczeniowej, dokonania płatności i otrzymania potwierdzenia. Istnieją różne rodzaje szkód, takie jak całkowita, częściowa, awaria wspólna i szkoda przy ratowaniu mienia.

Historia Cargo

Już w 2250 r. p.n.e. istniało pojęcie ubezpieczenia. Jeżeli kupiec został okradziony w trakcie drogi, był zwolniony z opłaty. W przypadku bezpiecznego powrotu zobowiązany był do pokrycia kosztów wraz z odsetkami uzgadnianymi przed transakcją.

Pierwsza umowa Ubezpieczenia Morskiego zawarta została w 1347 r. w Genui.

Cargo w transporcie morskim

Ubezpieczenie morskie obejmuje (Tubielewicz A. 2015, s. 1044):

• przesyłki eksportowe i importowe podczas transportu po oceanie
• przesyłki przybrzeżne w transporcie statkami parowymi, żeglugowymi itp.
• przesyłki realizowane przez statki śródlądowe
• kadłub statku

Rodzaje ubezpieczenia

W zależności od wymagań zawiera się różnego rodzaju ubezpieczenia. Są to:

1. Polisa jednostkowa - dotyczy tylko jednej przesyłki, transportowanej konkretnym środkiem transportu na wyznaczonej trasie (Husiatyńska R. 2018, s.35).
2. Polisa generalna - obejmuje ubezpieczenie na okres oraz towary przedstawione w umowie. Ubezpieczyciel zobowiązany jest do wystawienia certyfikatu ubezpieczenia (Husiatyńska R. 2018, s.35).
3. Polisa obrotowa - obejmuje wszystkie przesyłki wysłane oraz otrzymane na danej trasie przewozu.
4. Polisa odpisowa - ochroną obejmuje się wszystkie przesyłki jednorodne danym środkiem transportu.
5. Polisa specjalnej deklaracji - polisa wystawiana w przypadku, gdy łączna ilość wysyłek przekracza 20 milionów rupii. Suma ubezpieczenia opiera się na danych dotyczących obrotów z ubiegłego roku.
6. Ubezpieczenie specjalnego ryzyka magazynowania - ubezpieczenie mające swój sens w połączeniu z polisą specjalnej deklaracji lub polisą otwartą. Ochroną obejmowane są towary po zakończeniu ubezpieczenia w tranzycie, w oczekiwaniu na rozliczenie.
7. Polisa roczna - polisa, w której ochroną objęte są towary niebędące przedmiotem umowy, jednakże przebywające w tranzycie.
8. Ubezpieczenie opłat - ubezpieczenie dotyczące opłat celnych, uwzględnione w wartości ładunku.
9. Ubezpieczenie zwiększonej wartości - polisa obejmująca ubezpieczenie towarów, które są w drodze do portu. Warunkiem jego zawarcia jest wyższa kwota niż w CIF oraz opłaty za ładunek.

Rodzaje umowy w transporcie morskim

W transporcie morskim spotkać możemy się z umowami:

1. FOB - (Free on board) - sprzedający ponosi odpowiedzialność za towar do czasu dostarczenia go na pokład statku. Kupujący zobowiązany jest do zawarcia umowy przewozu towaru. Może on uzyskać ubezpieczenie (Wincewicz-Bosy M. 2015, s. 343).
2. F.O.R. (Free on rail) - stosowane w transporcie wewnętrznym. Zasady panujące takie same jak w FOB
3. C&F (Cost and Freight) - Kupujący zobowiązany jest do zawarcia ubezpieczenia do momentu, w którym sprzedający dostarczy towar na pokład statku.
4. CIF (Cost, Insurance & Freight) - Za ubezpieczenie odpowiedzialny jest sprzedawca, które uwzględnia podczas wystawiania faktury VAT.

Uzyskanie ubezpieczenia

Jak wygląda proces uzyskania ubezpieczenia:

1. Złożenie formularza, który zawierać powinien:
   • nazwę nadawcy
   • opis towarów, które mają zostać ubezpieczone
   • metoda pakowania towarów
   • sposób tranzytu
   • prawdopodobne ryzyko
2. Oferta firmy ubezpieczeniowej adekwatna do wyżej wymienionych warunków
3. Zapłata
4. Wystawienie potwierdzenia.

Rodzaje szkód

Podczas ubezpieczenia możemy spotkać się z rodzajami szkód tj.:

1. szkoda całkowita - występuje, gdy towary pozostają całkowicie zniszczone na skutek przyczyn niezależnych od przewoźnika. Ubezpieczyciel zobowiązany jest do wypłacenia całkowitej kwoty ubezpieczenia.
2. szkoda częściowa - szkoda, w której zniszczenie lub utrata nie podlega cały towar. Rzeczoznawca ustala kwotę utraty wartości, którą ubezpieczyciel zobowiązany jest do wypłacenia.
3. awaria wspólna - szkoda ładunku spowodowana zagrożeniem awarii środka transportu (najczęściej statku). W tym przypadku właściciel środka transportu po poinformowaniu odbiorców uzyskuje depozyt na zabezpieczenie awarii.
4. szkoda przy ratowaniu mienia - występuje w sytuacji, gdy towary podlegają uszkodzeniu w czasie tranzytu, pod warunkiem widocznych oznak, iż mógłby on podlegać dalszemu pogorszeniu w momencie przybycia do miejsca docelowego.

Cargo — artykuły polecane

Incoterms — CIP — DDP — CIF — FAS — FCA — FOB — Dokumentacja przewozowa — EXW

Bibliografia

• Husiatyńska R. (2018), Ubezpieczenie CARGO w przewozach morskich, Problemy transportu i logistyki, nr 2
• Tubielewicz A. (2015), Zarządzanie logistyczne w transporcie morskim. Oficyna Wydawnicza Polskiego Towarzystwa Zarządzania Produkcją, Gdańsk
• Wincewicz-Bosy M. (2015), Logistyka Międzynarodowa, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, nr 249

Autor: Tomasz Mirocha