Badania psychotechniczne

Z Encyklopedia Zarządzania
Wersja z dnia 07:49, 19 maj 2020 autorstwa Sw (dyskusja | edycje) (Infobox update)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Badania psychotechniczne
Polecane artykuły

Badania psychotechniczne - badanie wykonywane osobom, które do wykonywania swoich obowiązków muszą posiadać określone cechy psychiczne. Są to m.in. osoby poruszające się samochodem. Badanie to ma na celu sprawdzenie koordynacji wzrokowo-ruchowej, cech osobowości, umiejętność logicznego myślenia, radzenie sobie ze stresem, czas reakcji na wyświetlane bodźce, pamięć.

Osoby zobligowane do wykonania badań psychotechnicznych

Badaniu psychotechnicznemu zgodne z Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami podlega[1]:

1) Osoba ubiegająca się o:

  • uzyskanie uprawnienia lub przedłużająca jego ważność w zakresie prawa jazdy kategorii: C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D i D+E
  • uzyskanie uprawnienia lub przedłużająca pozwolenie do kierowania tramwajem
  • przywrócenie uprawnień, które było cofnięte przez przeciwskazania psychologiczne do kierowania pojazdami
  • wydanie lub przedłużenie terminu ważności zezwolenia do kierowania pojazdem uprzywilejowanym lub przewożącym pieniądze

2) Osoba kierująca motorowerem, pojazdem silnikowym, tramwajem jeśli:

  • uczestniczyła w wypadku drogowym, w którym inna osoba poniosła śmierć lub doznała poważnych obrażeń,
  • kierowała pojazdem pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających,
  • przekroczyła ustawowe 24 punkty za naruszenie przepisów drogowych,
  • popełniła co najmniej dwa wykroczenia w okresie próbnym, przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji

3) Osoba, która posiada uprawnienia do kierowania pojazdem, ale w wyniku badania lekarskiego została stwierdzona u niej możliwość posiadania poważnych przeciwskazań psychologicznych.

4) Osoba ubiegająca się o uprawnienia instruktora i instruktor, aby ustalić lub wykluczyć przeciwskazania do wykonywania pracy instruktora,

5) Osoba ubiegająca się o uprawnienia egzaminatora i egzaminator, aby ustalić lub wykluczyć przeciwskazania do wykonywania pracy egzaminatora.

Zakres badania psychotechnicznego

Zakres badania psychologicznego w zakresie psychologii transportu obejmuje[2]:

1) Wywiad bezpośredni i obserwację osoby, która jest badana,

2) Badanie aparaturą diagnostyczną,

3) Opinię i opis osoby badanej pod względem:

  • sprawności intelektualnej,
  • procesów poznawczych,
  • osobowości, zważywszy na funkcjonowanie w trudnych sytuacjach,
  • sprawności psychomotorycznej.

Częstotliwość wykonywania badań psychotechnicznych

Badania psychotechniczne należy powtarzać w zależności od wieku kierowcy[3]:

  • co 5 lat – osoby do 60. roku życia
  • co 30 miesięcy – osoby po ukończeniu 60. roku życia

Egzaminatorzy, instruktorzy, kierowcy tramwajów oraz pojazdów uprzywilejowanych powinni wykonywać badania:

  • co 5 lat – osoby do 65. roku życia
  • co roku – osoby powyżej 65. roku życia

Jak wygląda badanie psychotechniczne

Badanie psychotechniczne kierowców trwa od 30min do 1,5h i składa się z:

1) Testu pisemnego – ma na celu sprawdzenie: cech osobowości, pracę pod presją czasu, poziom koncentracji. W formularzu znajdują się m.in. zadania:

  • Ułożenie chaotycznie poukładanych liczb na tablicy,
  • Dopasowanie do siebie różnych figur,
  • Opowiedzenie na pytania związane z pracą i organizacją życia.

2) Testu aparaturowego – dopasowany jest do rodzaju badania oraz wymagań na stanowisku pracy. Zalicza się do nich następujące zadania:

  • na aparacie znajduje się kilka rzędów lampek oraz przycisków. W momencie zapalenia się czerwonej lampki, wykonujący test musi nacisnąć przycisk pod nią jak najszybciej, używając do tego obydwu rąk.
  • na urządzeniu znajdują się cztery przyciski, sygnalizator świetlny oraz urządzenie mierzące czas reakcji. Podczas badania generują się odpowiednie bodźce; zaświecenie diody lub sygnał dźwiękowy , zadaniem osoby badanej jest wciśnięcie odpowiedniego przycisku na urządzeniu

3) Rozmowy z psychologiem – poruszane tematy dotyczą pracy badanego, zdrowia, cech charakteru.

Przypisy

  1. Ustawa o kierujących pojazdami...s.36
  2. Rozporządzenie ministra Zdrowia...s.1-2
  3. Ustawa o zmianie ustawy o transporcie drogowym...s.13

Bibliografia

Autor: Paulina Żaczek

Uwaga.png

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych.

Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.