Akcja zwykła

Z Encyklopedia Zarządzania
Wersja do druku nie jest już wspierana i może powodować błędy w wyświetlaniu. Zaktualizuj swoje zakładki i zamiast funkcji strony do druku użyj domyślnej funkcji drukowania w swojej przeglądarce.

Akcja zwykła (nieuprzywilejowana) jest papierem wartościowym inkorporującym w sobie prawa korporacyjne i udziałowe. Papiery te na bazie prawa polskiego emitowane są przez spółki akcyjne i komandytowo-akcyjne oraz mogą mieć formę akcji na okaziciela lub akcji imiennych. Zgodnie z KSH akcje są niepodzielne oraz zbywalne.

Prawa korporacyjne i udziałowe

Do praw korporacyjnych inkorporowanych w dokumencie akcji zaliczyć można między innymi prawo do uczestnictwa i głosu na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy oraz prawo do uzyskiwania informacji o spółce. Na bazie tych praw akcjonariusz ma możliwość wpływania na strategię spółki, politykę kadrową na poziomie Zarządu oraz Rady Nadzorczej, a także na decyzje dotyczące podziału zysku z poprzedniego roku obrotowego. Ponadto statut spółki może zawierać wyszczególnienie kwestii, w których decyzje Zarządu muszą być zatwierdzane przez WZA.

Prawa udziałowe odnoszą się z kolei do udziału w wypracowanym przez spółkę zysku i podziału majątku spółki w przypadku jej likwidacji. Cechą charakterystyczną akcji zwykłych jest wprost proporcjonalny udział w prawach akcjonariusza do jego udziału w kapitale zakładowym spółki. Akcje zwykłe to dowody własności spółki. Akcje te dają ich posiadaczom prawo głosu, nie łączą się z żadnymi datami zapadalności, z obciążeniami o stałych kwotach ani wymogami umorzeniowymi. Osoby będące w posiadaniu akcji zwykłych muszą ustąpić właścicielom akcji uprzywilejowanych przy podziale dywidendy oraz likwidacji.

Główne zasady

Akcje zwykłe najpełniej wyrażają dwie główne zasady prawa o akcjach:

  1. zasadę równouprawnienia akcjonariuszy oraz
  2. zasadę proporcjonalności wkładów akcjonariusza do spółki.

Zasada równouprawnienia akcjonariuszy, zapewnia wszystkim akcjonariuszom jednakowe traktowanie w takich samych okolicznościach. Natomiast zasada proporcjonalności wkładów w spółce akcyjnej gwarantuje akcjonariuszowi taki zakres praw w spółce, jaki wynika z ilości posiadanych przez niego akcji. Zasada ta odnosi się do obrotu pierwotnego, jednak jej skutki działają w obrocie wtórnym, ponieważ zakres praw w spółce, przysługujący nabywcom akcji, jest taki sam jaki przysługiwał ich zbywcom.

Akcje na okaziciela

Akcje na okaziciela to jedna z form akcji zwykłych, które stanowią podstawowy instrument finansowy emitowany przez spółki akcyjne. Charakteryzują się tym, że nie są związane z konkretną osobą i mogą być swobodnie przenoszone. W odróżnieniu od akcji imiennych, które są przypisane do konkretnych akcjonariuszy, akcje na okaziciela mogą być nabywane i zbywane na rynku otwartym. W przypadku akcji na okaziciela istnieje możliwość ich obrotu na giełdzie papierów wartościowych, co umożliwia inwestorom elastyczność w zakresie kupna i sprzedaży. Warto jednak pamiętać, że akcje na okaziciela mogą być również sprzedawane poza giełdą, na rynku pozagiełdowym.

Zalety i wady akcji na okaziciela w porównaniu do akcji imiennych

Akcje na okaziciela posiadają zarówno swoje zalety, jak i wady w porównaniu do akcji imiennych. Jedną z głównych zalet akcji na okaziciela jest większa płynność, ponieważ inwestorzy mogą je swobodnie kupować i sprzedawać na rynku. To oznacza, że inwestorzy mają większą elastyczność w zarządzaniu swoim portfelem inwestycyjnym i mogą szybko zrealizować zyski lub ograniczyć straty. Wadą akcji na okaziciela jest brak możliwości identyfikacji ich posiadacza. Nie ma bowiem obowiązku ujawniania danych osobowych przez inwestorów. To może prowadzić do braku kontroli nad akcjonariatem i utrudniać komunikację między spółką a posiadaczami akcji.

Aby zbyć akcje na okaziciela, inwestor musi złożyć zlecenie sprzedaży na rynku otwartym. W praktyce oznacza to, że akcje zostaną wystawione na sprzedaż i będą dostępne dla wszystkich potencjalnych kupujących. Cena, po której zostaną sprzedane akcje, zależy od popytu i podaży na rynku oraz od innych czynników, takich jak wyniki finansowe spółki i ogólna sytuacja na rynku. Warto zauważyć, że inwestorzy mogą również zdecydować się na zbycie akcji na okaziciela poza rynkiem, na rynku pozagiełdowym. W takim przypadku transakcja może być bardziej indywidualna i elastyczna, ale może wiązać się z większym ryzykiem i trudnościami w znalezieniu nabywcy.

Rejestr akcjonariuszy odgrywa ważną rolę w przypadku akcji na okaziciela. Jest to urzędowy rejestr, w którym spółka prowadzi informacje dotyczące posiadaczy akcji. Rejestr akcjonariuszy zawiera dane osobowe akcjonariuszy, ilość posiadanych akcji oraz informacje dotyczące transakcji, takich jak zbycie lub nabycie akcji. Rejestr akcjonariuszy jest ważnym narzędziem zarządzania akcjonariatem spółki. Umożliwia spółce śledzenie zmian w strukturze akcjonariatu, komunikację z akcjonariuszami oraz wypłatę dywidendy. Dzięki rejestracji akcji na okaziciela w rejestrze akcjonariuszy spółka ma możliwość skutecznej komunikacji i zapewnienia odpowiednich praw akcjonariuszom.

Wpływ akcji zwykłych na kapitał spółki

Emisja nowych akcji zwykłych to proces, w wyniku którego spółka zwiększa swój kapitał poprzez wprowadzenie na rynek dodatkowych akcji. W celu przeprowadzenia emisji spółka musi spełnić określone wymogi prawne i uzyskać zgodę organów regulacyjnych, takich jak Komisja Nadzoru Finansowego. Proces emisji nowych akcji zwykłych może obejmować ofertę publiczną, w której akcje są oferowane szerokiemu gronu inwestorów, lub ofertę prywatną, w której akcje są oferowane określonym inwestorom lub instytucjom finansowym. Emisja nowych akcji zwykłych może mieć różne cele, takie jak finansowanie rozwoju spółki, inwestycje w nowe projekty lub restrukturyzację dłużnego kapitału.

Emisja nowych akcji zwykłych może prowadzić do rozcieńczenia udziału posiadaczy istniejących akcji. Oznacza to, że po emisji nowych akcji posiadacze istniejących akcji mogą posiadać mniejszy procent udziału w kapitale spółki. Rozcieńczenie udziału może mieć negatywny wpływ na wartość akcji i dochody posiadaczy istniejących akcji. Jednak emisja nowych akcji zwykłych może również przyczynić się do zwiększenia kapitału spółki i dostarczenia środków do finansowania rozwoju. To może przynieść korzyści zarówno dla spółki, jak i dla jej akcjonariuszy. Warto więc dokładnie analizować konsekwencje rozcieńczenia udziału i ocenić, czy przewidywane korzyści przewyższają ewentualne straty.

Spółka może zdecydować się na umorzenie akcji zwykłych w różnych sytuacjach. Jedną z takich sytuacji może być nadmiar kapitału, który nie jest wykorzystywany do celów operacyjnych spółki. Umorzenie akcji zwykłych może być również rozważane w przypadku nadwyżki zysków, które nie są potrzebne do finansowania inwestycji lub dywidendy. Umorzenie akcji zwykłych może mieć pozytywny wpływ na wartość pozostałych akcji, ponieważ zmniejsza liczbę akcji w obiegu. Może również przyczynić się do wzrostu zysku na akcję, ponieważ zyski spółki są dzielone przez mniejszą liczbę akcji.

Umorzenie akcji zwykłych ma bezpośredni wpływ na kapitał zakładowy spółki. Kapitał zakładowy jest obliczany jako iloczyn liczby akcji i nominalnej wartości jednej akcji. Umorzenie akcji zwykłych oznacza zmniejszenie liczby akcji w obiegu, co prowadzi do zmniejszenia kapitału zakładowego. Warto zaznaczyć, że umorzenie akcji zwykłych nie oznacza utraty kapitału dla spółki. Kapitał zakładowy jest jednym z elementów struktury kapitałowej spółki i umorzenie akcji zwykłych może wpływać na jego proporcje w strukturze kapitałowej.

Podział zysku w przypadku akcji zwykłych może odbywać się na różne sposoby. Najpopularniejszym sposobem jest wypłata dywidendy, czyli części zysku, która jest wypłacana akcjonariuszom w formie gotówki lub innych form płatności. Dywidenda jest zazwyczaj wypłacana na podstawie decyzji Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy.

Alternatywnie, spółka może zdecydować się na reinwestycję zysku, czyli zatrzymanie go w spółce na cele rozwoju lub inwestycje. Reinvestycja zysku może przyczynić się do wzrostu wartości akcji w dłuższej perspektywie, ale może również wiązać się z ryzykiem i niepewnością dotyczącą efektywności inwestycji. Warto zauważyć, że podział zysku między dywidendę a reinwestycję jest decyzją zarządu spółki. Wpływa to na oczekiwania inwestorów i może mieć wpływ na wartość akcji oraz ich atrakcyjność dla potencjalnych inwestorów.

Inwestowanie w akcje zwykłe

Inwestowanie w akcje zwykłe wiąże się z pewnym ryzykiem inwestycyjnym. Ryzyko inwestycyjne oznacza możliwość utraty części lub całości zainwestowanego kapitału. Ryzyko związane z akcjami zwykłymi wynika z różnych czynników, takich jak zmienność cen akcji na rynku, sytuacja ekonomiczna i polityczna, a także wyniki finansowe spółki.

Warto zauważyć, że ryzyko inwestycyjne jest nieodłączną częścią inwestowania w akcje zwykłe i nie da się go całkowicie wyeliminować. Jednak odpowiednie zarządzanie ryzykiem, takie jak dywersyfikacja portfela inwestycyjnego i świadome podejmowanie decyzji inwestycyjnych, może pomóc w ograniczeniu potencjalnych strat.

Ryzyko inwestycyjne w akcje zwykłe może być pod wpływem różnych czynników. Jednym z ważnych czynników jest zmienność cen akcji na rynku. Im większa zmienność, tym większe ryzyko inwestycyjne. Zmienność cen może być spowodowana różnymi czynnikami, takimi jak wyniki finansowe spółki, kondycja rynku, zmiany w otoczeniu regulacyjnym lub sytuacja gospodarcza.

Innym czynnikiem wpływającym na ryzyko inwestycyjne jest stopień zróżnicowania portfela inwestycyjnego. Dywersyfikacja portfela, czyli inwestowanie w różne spółki i branże, może pomóc w ograniczeniu ryzyka związanego z poszczególnymi akcjami. Dzięki dywersyfikacji inwestor rozkłada ryzyko na wiele różnych aktywów, co może pomóc w zminimalizowaniu potencjalnych strat.

Analiza fundamentalna jest jednym z narzędzi, które mogą być użyte do oceny potencjału wzrostu wartości akcji zwykłych. Analiza fundamentalna polega na badaniu fundamentalnych czynników wpływających na wartość spółki, takich jak wyniki finansowe, perspektywy rozwoju, struktura kapitału i pozycja konkurencyjna.

Analiza fundamentalna może obejmować analizę wskaźników finansowych, takich jak wskaźniki rentowności, zadłużenia czy płynności. Może również uwzględniać analizę makroekonomiczną, taką jak analiza sytuacji gospodarczej czy politycznej. Analiza fundamentalna dostarcza inwestorom informacji i narzędzi do podejmowania decyzji inwestycyjnych opartych na rzeczywistych danych i analizie.

Inwestowanie w akcje zwykłe zazwyczaj ma charakter długoterminowy ze względu na ich specyfikę i ryzyko związanym z krótkoterminowymi fluktuacjami cen. W krótkim czasie ceny akcji mogą podlegać znacznym wahaniom, co może prowadzić do nieprzewidywalnych strat. Jednak w dłuższej perspektywie czasowej, inwestowanie w akcje zwykłe może przynieść korzyści. Wartość akcji może wzrastać wraz z rozwojem spółki i poprawą wyników finansowych. Ponadto, inwestorzy często otrzymują dywidendę, która stanowi dodatkowy dochód z inwestycji. Ważne jest, aby podjąć decyzję inwestycyjną w oparciu o długoterminowe perspektywy i analizę fundamentalną, zamiast skupiać się na krótkoterminowych fluktuacjach cen akcji.

Zalety i wady emisji akcji zwykłych

Zalety emisji akcji zwykłych

  • brak daty spłaty oraz nie ma wymogu tworzenia funduszu umorzeniowego,
  • poprawia się rating kredytowy emitenta,
  • nie posiadają stałych obciążeń w postaci oprocentowania oraz dywidend,

Wady emisji akcji zwykłych

  • możliwość utraty kontroli nad spółką,
  • wypłaconych dywidend nie można uwzględnić w odliczeniach podatkowych.
  • wysoki koszt wprowadzenia akcji zwykłych do obrotu,
  • zyski i dywidendy rozkładają się na większą liczbę akcji w obrocie,


Akcja zwykłaartykuły polecane
AkcjeFundusz inwestycyjny otwartyJednostka uczestnictwaAkcja ZłotaWarrantAkcja uprzywilejowanaUdziałCertyfikat inwestycyjnyFundusz powierniczy

Bibliografia

  • Kidyba A. (2013), Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa
  • Kitowski J. (2012), Sposoby ujmowania kryterium specyfiki branżowej w metodach oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa, Zarządzanie i Finanse, 4(1)
  • Shim J. (1999), Dyrektor finansowy, Dom Wydawniczy ABC, Kraków
  • Szumański A. (red.) (2000), Papiery wartościowe, Zakamycze
  • Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych. Dz.U. 2000 nr 94 poz. 1037


Autor: Jakub Kocjan, Artur Ognik

Uwaga.png

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych.

Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.