Port lotniczy
| Port lotniczy |
|---|
| Polecane artykuły |
Port lotniczy to lotnisko przeznaczone do użytku publicznego, które służy do realizowania lotów handlowo – usługowych. Port lotniczy jest zasadniczym elementem infrastruktury transportu lotniczego. Obejmuje wydzielony obszar razem z przynależnymi do niego budynkami i urządzeniami służącymi do wykonywania przylotów i odlotów statków powietrznych (Ustawa Prawo lotnicze 2002, s. 2).
Port lotniczy składa się z co najmniej jednego pasa startowego, dróg łącznikowych do pasów startowych, płyty postojowej, budynku terminalu, w skład którego wchodzą poczekalnia, bagażownia, strefa odprawy, strefa sklepów wolnocłowych oraz zarząd lotniska. Niektóre lotniska posiadają też terminal cargo towarowy, bądź pocztowy.
W porcie lotniczym wyróżniamy dwie strefy:
- Strefa landside – ogólnodostępna. Jej główną częścią jest terminal lotniska z otaczającymi elementami infrastrukturalnymi. Z części otwartej, strefy odlotów i przylotów mogą korzystać pasażerowie, a także osoby towarzyszące, odprowadzające i oczekujące na przylatujących podróżnych.
- Strefa airside – operacyjna. Na tym terenie położone jest lądowisko oraz przestrzeń powietrzna. Dostęp do tej strefy mają tylko osoby upoważnione, czyli pracownicy lotniska i linii powietrznych oraz pasażerowie posiadający ważny bilet lotniczy.
TL;DR
Port lotniczy to publiczne lotnisko służące do realizowania lotów handlowo-usługowych. Składa się z pasa startowego, płyty postojowej, budynku terminalu i innych elementów. Dzielą się na strefę landside i airside, z ograniczonym dostępem dla osób nieupoważnionych. Istnieje system identyfikacji portów lotniczych oparty na czteroliniowych kodach. Porty lotnicze można klasyfikować ze względu na obsługiwany obszar i rodzaj ruchu. Największe porty lotnicze na świecie obejmują Atlanta, Pekin, Dubaj, Los Angeles, Tokio, Chicago, Londyn, Hongkong, Szanghaj i Paryż. W Polsce największe porty to Warszawa-Okęcie, Kraków-Balice, Gdańsk, Katowice-Pyrzowice i Wrocław-Strachowice.
System identyfikacji portów lotniczych
System identyfikacji portów lotniczych, tzw. schemat czteroliniowych kodów lokalizacyjnych, nazywanych wskaźnikiem lokalizacji opracowany przez Międzynarodową Organizację Lotnictwa Cywilnego (ICAO) . Kod ICAO pozwala na przypisanie lotniska do danego regionu świata (E. Zielińska 2019, s. 359):
- pierwsza litera kodu oznacza jeden z 20 regionów świata, określa na jakim kontynencie lub jego fragmencie mieści się port lotniczy, np. E – Europa,
- drugi znak kodu wyznacza państwo, w którym jest dany port lotniczy, np. P – polskie lotnisko,
- ostatnie dwa litery informują o nazwie lotniska, np. kod WA - Warszawa – Okęcie.
Klasyfikacja portów lotniczych
Podział portów ze względu na obsługiwany obszar:
- porty krajowe – przeznaczone do obsługi ruchu lotniczego krajowego,
- porty międzynarodowe
Porty lotnicze ze względu na określenie ruchu jaki obsługują (E. Zielińska 2019, s. 360):
- międzynarodowe huby lotnicze – węzłowe lotniska przesiadkowe. Porty lotnicze typu hub znajdują się w aglomeracjach o dużym natężeniu ruchu pasażerów. Obsługują dalekodystansowe loty, a także umożliwiają dotarcie do portu przesiadkowego z portów regionalnych, gdzie pasażerowie uzyskują połączenia na inne loty międzynarodowe.
- centralne porty krajowe
- lotniska regionalne – są punktami rozpoczęcia lub zakończenia lotu dla pasażera. Oferują ograniczoną liczbę połączeń krajowych i międzynarodowych
Największe porty lotnicze na świecie
| Miejsce | Port lotniczy | Państwo | Liczba pasażerów w 2018 |
|---|---|---|---|
| 1 | Atlanta - Hartsfield-Jackson International | USA | 107 394 029 |
| 2 | Pekin - Capital International | ChRL | 100 983 290 |
| 3 | Dubaj - International Airport | ZEA | 89 149 387 |
| 4 | Los Angeles - International Airport | USA | 87 534 384 |
| 5 | Tokio - Haneda Airport | Japonia | 87 131 973 |
| 6 | Chicago - O'Hare International | USA | 83 339 186 |
| 7 | Londyn - Heathrow | GB | 80 126 320 |
| 8 | Hong Kong - International Airport | ChRL | 74 517 402 |
| 9 | Shanghai - Pudong International | ChRL | 74 006 331 |
| 10 | Paryż - Charles de Gaulle Airport | Francja | 72 229 723 |
(S. Janssen 2019, s. 819)
Polskie porty lotnicze
| Lp | Nazwa portu | Kody | Liczba pasażerów w 2018 | Wzrost w stosunku do 2017 |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Warszawa – Okęcie | EPWA | 17 737 231 | 12,8% |
| 2 | Kraków – Balice | EPKK | 6 759 683 | 16% |
| 3 | Gdańsk im. L. Wałęsy | EPGD | 4 966 949 | 7,9% |
| 4 | Katowice – Pyrzowice | EPKT | 4 825 845 | 24,5% |
| 5 | Wrocław – Strachowice | EPWR | 3 293 948 | 17,4% |
| 6 | Warszawa / Modlin | EPMO | 3 080 699 | 5,1% |
| 7 | Poznań – Ławica | EPPO | 2 465 418 | 33,8% |
| 8 | Rzeszów – Jasionka | EPRZ | 769 47 | 11,2% |
| 9 | Szczecin – Goleniów | EPSC | 598 663 | 3,5% |
| 10 | Lublin | EPLB | 454 103 | 5,8% |
| 11 | Bydgoszcz – Szwederowo | EPBY | 398 066 | 25% |
| 12 | Łódź – Lublinek | EPLL | 217 426 | 4,8% |
| 13 | Olsztyn- Mazury | EPRA | 117 102 | 15,6% |
| 14 | Zielona Góra – Babimost | EPZG | 21 269 | 24,2% |
| 15 | Radom – Sadków | EPRA | 0 | - |
(A. Pomykała 2019, s. 19)
Bibliografia
- Barcik, J. Czech, P. (2010). Rynek usług portów lotniczych w Polsce, "Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej", nr 1834
- Cisowski T. (2019). Transport lotniczy w obsłudze ruchu turystycznego, "Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe", nr 6
- Hoszman A. (2019). Biznes lotniczy, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa
- Janssen S. (red) (2019). The World Almanac and Book of Facts 2020, Simon and Schuster
- Pomykała A. (2019). Porty lotnicze w Polsce i ich obsługa transportowa, ] "TTS Technika Transportu Szynowego", nr 4
- Rucińska D. (red.) (2012), Polski rynek usług transportowych, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
- Rucińska D., Ruciński A., Tłoczyński D. (2012), Transport lotniczy. Ekonomika i organizacja, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk
- Ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze. Dz.U. nr 130 poz. 1112
- Wojewódzka-Król K., Załoga E. (red) (2016).Transport, Wydawnictwo PWN, Warszawa
- Zielińska E. (2019). Struktura i działalność wybranych portów lotniczych w Polsce, "Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe", nr 6
 |
Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu. |
Autor: Grzegorz Wylegała
