Styl liberalny

Styl liberalny
Polecane artykuły
Styl kierowania Kultura organizacyjna Autokracja Technokracja Przywództwo sytuacyjne Skrzynka Reddina Douglas McGregor Biurokracja Społeczeństwo obywatelskie

Styl liberalny – to koncepcja, która zakłada, że człowiek jest wolny, niezależny od innych w sferze prywatnej i społecznej; nieskrępowany w wyrażaniu własnych sądów, działań i preferencji. Nazwa liberalizm pochodzi z łacińskiego słowa "liberalis", co oznacza: szlachetny, przyzwoity, piękny, uprzejmy i szczodry (Wrońska K., 2012). Dla liberalizmu charakterystyczna jest indywidualistyczna koncepcja człowieka; wiara w to, że człowiek potrafi sam regulować swoje życie, samodzielnie rozwiązywać problemy i samodzielnie kierować swoim losem w najlepszy dla siebie sposób. Koncepcja ta przedkłada dobro jednostki nad dobro społeczeństwa. Wszystkie organizacje społeczne, w tym państwo, powinny być skierowane i niejako podporządkowane dobru i rozwojowi osobowości jednostki (Kwaśnicki W., 2001).

W dziedzinie polityki liberalizm oznacza swobodę zagwarantowaną przez państwo wszystkim jednostkom; brak ingerencji ze strony państwa lub jego mały wkład do życia gospodarczego; dużą tolerancję ze strony rządu.

Wyróżnić można dwa okresy w rozwoju liberalizmu (Kwaśnicki W., 2001):

• pierwszy – od początku osiemnastego wieku i trwający ok. 150 lat, nazywany jest liberalizmem klasycznym. Temu okresowi przyświecały takie hasła jak: równość, własność czy tolerancja.
• drugi – od lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku do lat osiemdziesiątych obecnego, nazywany liberalizmem społecznym (albo demokratycznym).

Liberalizm jest dziś dominującą i tryumfującą doktryną polityczną po obu stronach Atlantyku. Wyszedł zwycięsko z konfrontacji z nacjonalizmem i został skutecznie obronić się przed komunizmem (Kwaśnicki W., 2001).

Styl liberalny jako styl kierowania

Style kierowania ze względu na charakter bodźców można podzielić na (Żukowski P., Galla R., 2009):

1. autokratyczny – charakterystyczne dla niego cechy to posłuszeństwo, uległość, ubieganie się o nagrodę, chęć wyróżnienia się, rywalizacja,
2. paternalistyczny – ten styl charakteryzuje wdzięczność, chęć pomocy, odpowiedzialność, poważanie i respekt do przełożonych,
3. demokratyczny – najpopularniejszy ze stylów kierowania – cechuje go zapał (entuzjazm), zaufanie, zrozumienie i współodpowiedzialność, własne propozycje, inicjatywa,
4. liberalny – nieingerujący – kierownik, który stosuje styl liberalny w odniesieniu do swoich podwładnych najczęściej nie interesuje się zbytnio ich pracą i jej oceną. Kierownik poprzez swoje działanie pozostawia pracownikom pełną swobodę w wyborze sposobu podejmowania decyzji, realizacji zadań czy kierunku wprowadzania zmian. Uchyla się on od ingerencji, nie przejawia twórczego działania, jest pasywny we wzbudzaniu motywacji do działania swoich podwładnych. Rola kierownika ogranicza się do kontroli osiągniętego rozwiązania z zamierzonymi celami. Zmiany postrzegane są przez kierownika stosującego styl liberalny jako „zło konieczne”. Nie jest on zainteresowany modyfikacją i udoskonaleniem wypracowanego sposobu funkcjonowania organizacji (Jasińska M., 2009).

Cechy liberalnego stylu kierowania (Jasińska M., 2009):

• duże zaufanie,
• niewielka ingerencja w działania,
• pozostawienie swobody w działaniach,
• ograniczona kontrola,
• obojętność,
• wiara w drugiego człowieka,

W zależności od sytuacji stosuje się więcej elementów jednego ze stylów kierowania. Przyjęcie pewnego stylu w znacznym stopniu zależy od osobowości, wiedzy i doświadczenia kierownika; kwalifikacji, stopnia aktywności, poziomu intelektualnego i moralnego podwładnych oraz ich samodzielności, a także klimatu panującego w zespole i sytuacji ekonomiczno-organizacyjnej w instytucji. Kryteria podziału odnoszą się przede wszystkim do stopnia swobody i udziału pracowników w decyzjach kierowniczych (Żukowski P., Galla R., 2009).

Bibliografia

• Jasińska M., (2009), Styl kierowania jako istotny element kształtowania zachowań w procesie zmian w organizacji, Seria: Administracja i Zarządzanie nr 83, Akademia Podlaska w Siedlcach
• Kwaśnicki W., (2001), Historia myśli liberalnej, 83-208-1263-1, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
• Patora R., (2013), Autorytety w rozwoju młodych pracowników nauki, Studia i monografie nr 45, Wydawnictwo Społecznej Akademii Nauk, Łódź
• Wrońska K., (2012), Pedagogika klasycznego liberalizmu, 978-83-233-3299-2, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wydanie 1, Kraków
• Żukowski P., Galla R., (2009), Style kierowania przejawiane przez menedżerów w zarządzaniu organizacją, nr 1, str. 21-40

Autor: Emilia Jarecka