Magazynowanie

Z Encyklopedia Zarządzania

Magazynowanie to zespół czynności związanych z gospodarowaniem zapasami lub jako organizowanie "wejścia i wyjścia", "przypływów i odpływów" towarów w organizacji. Produkty znajdujące się w magazynach są w fazie względnego spoczynku, ponieważ patrząc z punktu widzenia logistyki, magazynowanie to niepożądane przerwy w przepływie tych produktów. Niestety w/w przerwy są nieuniknione i należy się z nimi liczyć, a przede wszystkim podejmować odpowiednie decyzje dotyczące gospodarki magazynowej.

TL;DR

Magazynowanie to zespół czynności związanych z zarządzaniem zapasami towarów w organizacji. W artykule omówiono zadania, aspekty, rodzaje, decyzje, efektywność, lokalizację, rodzaje, mocne strony, ograniczenia i inne związane podejścia do magazynowania. Magazynowanie ma wiele korzyści, takich jak łatwy dostęp do produktów i zwiększenie wydajności, ale ma także koszty, wymaga odpowiedniego zabezpieczenia i może być ograniczone brakiem przestrzeni. Istnieje wiele innych metod i podejść związanych z magazynowaniem, takich jak inwentaryzacja, kontrola jakości, metody składowania, zarządzanie zamówieniami, przeładunek i pakowanie.

Zadania

Do podstawowych zadań magazynowania w sferze zaopatrzenia wg W. Szczepankiewicza zaliczamy:

  • utrzymywanie zapasów dla potrzeb bieżącej działalności przedsiębiorstwa
  • konfekcjonowanie, czyli zestawianie różnych produktów różnych wytwórców w jednym miejscu według zamówień odbiorców
  • konsolidowanie, czyli kompletowanie małych partii towarów w jedną dużą partię wysyłkową
  • dekonsolidowanie, czyli proces odwrotny do wyżej wymienionego - rozdzielanie danej partii towarów na partie mniejsze zgodnie z zapotrzebowaniem odbiorców

Aspekty magazynowania

Aby skutecznie realizować w/w zadania należy uwzględnić szereg następujących czynników:

  • warunki techniczne magazynów jako budynków i ich przystosowanie do pełnionej funkcji jak i wyposażenie techniczne tychże magazynów (np. w odpowiedni sprzęt do rozładunku itp.)
  • strumienie towarowe (w tym: wielkości dostaw, ich strukturę, rozkład dostaw w czasie, sposób załadunku i wyładunku, kontroli jakości dostaw, itp.)
  • czasowy i ilościowy rozkład zapotrzebowania
  • organizację (obieg dokumentacji, system informacji, przygotowanie dostaw, obszary zadaniowe itp.)

Rodzaje magazynów

Magazyny według pełnionych funkcji możemy podzielić na:

  • magazyny długoterminowego składowania (centralne i regionalne)
  • magazyny przerobowe
  • magazyny operacyjne
  • magazyny przeładunkowe

Magazyny według szczebli magazynowania możemy podzielić na6:

  • magazyny zakładowe (zlokalizowane przy miejscu wytwarzania danych towarów, które to przechowują)
  • magazyny centralne (główne magazyny które otrzymują cały asortyment towarów wytwarzanych w jego zakładach)
  • magazyny regionalne (odciążają niższe i wyższe szczeble magazynowania, zbliżają miejsce produkcji do obszaru zbytu)
  • magazyny wysyłkowe (najniższy szczebel, przyporządkowane bezpośrednio rejonowi sprzedaży)

Decyzje o strukturze magazynów

Decyzje o strukturze magazynów zależą w głównej mierze od wymagań klient oraz łącznych kosztów dystrybucji. Obecnie w wielu przedsiębiorstwach odchodzi się od rozbudowanej struktury magazynów na rzecz centralnej gospodarki magazynowej (scentralizowanej). Wynika to przede wszystkim z faktu, iż magazyny centralne stwarzają lepsze warunki gospodarowania zapasami i ich dyspozycyjnością. Poza tym, powstało wiele firm logistycznych, spedycyjno-transportowych; korzystanie z ich usług daje przedsiębiorstwom możliwości obniżenia kosztów dystrybucji, dlatego też coraz częściej się je wykorzystuje.

Efektywność gospodarki magazynowej

By uzyskać najkorzystniejsze warunki magazynowania należy racjonalnie przechowywać towary przy ściśle określonych warunkach i ograniczeniach. Opracowywany jest program magazynowania, przy którym należy uwzględnić:

  • odległość magazynu od odbiorców oraz dostawców,
  • czas składowania towarów,
  • ilość towarów do przechowywania,
  • okres przydatności towarów,
  • cel magazynowania,
  • koszty inwestycyjne magazynowania,
  • koszty eksploatacyjne magazynowania,
  • formę własności magazynu,
  • rodzaj składowanych towarów,
  • cel magazynowania.

Lokalizacja magazynów

  • Lokalizacja ogólna - dotyczy dostawców, konsumentów oraz miejscowości, w której znajduje się magazyn. Magazyny powinno się koncentrować w ośrodkach zapotrzebowania konsumpcyjnego. Surowce natomiast powinny być magazynowane w pobliżu ich produkcji i skupu.
  • Lokalizacja szczegółowa - dotyczy wyboru konkretnego miejsca budowy magazynu w wybranej miejscowości. Przy wybieraniu odpowiedniego miejsca budowy powinno się brać pod uwagę:
  • dostęp do sieci wodociągowo-kanalizacyjnej,
  • dostęp do sieci elektrycznej,
  • dostęp do sieci telefonicznej,
  • dogodny transport, istnienie dróg
  • możliwość rozmieszczania magazynów w sposób dogodny dla wjazdów, wyjazdów.

Magazynowanie - rodzaje

  • Magazynowanie podstawowe - jest to proces magazynowania, w którym towar jest przechowywany w magazynie, a na jego wyjściu dokonuje się odpowiednich przetworzeń. Przykładem może być sklep meblowy, który składa meble w magazynie, a następnie dostarcza je klientom.
  • Magazynowanie zaawansowane - jest to rodzaj magazynowania, w którym produkty są magazynowane w odrębnych pomieszczeniach i podlegają odpowiednim procedurom. Przykładem może być szpital, w którym leki są przechowywane w odpowiednich warunkach, a także ulegają systematycznej kontroli jakości.
  • Magazynowanie wsparcia - jest to rodzaj magazynowania, w którym produkty są magazynowane w celu wsparcia innych procesów produkcyjnych. Przykładem może być fabryka, która magazynuje surowce i materiały potrzebne do produkcji, a także gotowe produkty, które są wykorzystywane do wytwarzania innych produktów.
  • Magazynowanie wycofania - jest to rodzaj magazynowania, w którym produkty są magazynowane na czas wycofania lub zwrócenia towaru do sprzedawcy. Przykładem może być sklep elektroniczny, który magazynuje produkty w celu zwrotu ich do producenta lub dystrybutora z powodu wad produktu lub niezadowolenia klienta.

Magazynowanie - mocne strony

Magazynowanie ma wiele pozytywnych stron, które można wymienić:

  • Umożliwia przechowywanie produktów w jednym miejscu, dzięki czemu jest łatwy dostęp do nich w razie potrzeby.
  • Zwiększa wydajność działalności poprzez zapewnienie wygodnego dostępu do zapasów, co pozwala uniknąć przestojów i niepotrzebnych opóźnień.
  • Ułatwia identyfikację produktów i zarządzanie stanem zapasów, co zapewnia właściwe zaopatrzenie w produkty.
  • Zmniejsza ryzyko uszkodzenia produktów i pozwala zachować ich jakość poprzez odpowiednią kontrolę temperatury i wilgotności, a także dzięki właściwej kontroli jakości.
  • Zmniejsza koszty transportu poprzez skupienie wszystkich produktów w jednym miejscu, co skutkuje zmniejszeniem liczby koniecznych dostaw.
  • Pomaga zoptymalizować procesy produkcyjne poprzez zapewnienie wystarczającego zapasu surowców.

Magazynowanie - ograniczenia

Magazynowanie ma swoje ograniczenia i słabe strony. Wprowadzając, należy wspomnieć o tym, że przechowywanie produktów w magazynach wymaga wyraźnego zarządzania i długotrwałego inwestowania. Oto niektóre z najczęstszych ograniczeń i słabych stron magazynowania:

  • Koszty - Koszty magazynowania obejmują wynagrodzenia dla pracowników, utrzymanie, opłaty za wynajem, usługi transportowe itp. Mogą one szybko się nagromadzić i wpłynąć na zyski firmy.
  • Przestarzałe technologie - Stosowanie technologii zastanych lub przestarzałych może uniemożliwić firmie uzyskanie maksymalnej wydajności w procesie magazynowania.
  • Zabezpieczenie - Magazynowanie wymaga odpowiednich środków bezpieczeństwa, aby zapobiec kradzieży lub uszkodzeniu produktów.
  • Niewystarczająca przestrzeń - Przechowywanie produktów w magazynach może narazić firmę na ryzyko braku odpowiedniej przestrzeni magazynowej, jeśli zapotrzebowanie zacznie rosnąć.
  • Nieefektywny przepływ produktów - Złe zarządzanie przepływem produktów w magazynie może prowadzić do opóźnień w dostawach i niespełnienia oczekiwań klientów.

Magazynowanie - inne związane podejścia

Magazynowanie to zespół czynności związanych z gospodarowaniem zapasami lub organizowaniem "wejścia i wyjścia", "przypływów i odpływów" towarów w organizacji. Oprócz tego istnieje wiele innych metod lub podejść związanych z magazynowaniem:

  • Inwentaryzacja: proces określania liczby i rodzaju produktów, które są obecnie składowane w magazynie.
  • Kontrola jakości: proces kontrolowania jakości produktów wraz z ich wprowadzaniem do magazynu lub wychodzeniem z niego.
  • Metody składowania: określenie, w jaki sposób produkty powinny być składowane w magazynie, aby uzyskać optymalną wydajność.
  • Zarządzanie zamówieniami: proces planowania i zarządzania zamówieniami w celu zapewnienia właściwego zaopatrzenia magazynu.
  • Przeładunek: proces przesyłania towaru z jednego środka transportu do drugiego w celu dostarczenia go do właściwego miejsca.
  • Pakowanie: proces pakowania produktów, aby zapewnić ich bezpieczny i wygodny transport.


Magazynowanieartykuły polecane
Optymalizacja powiązań transportowychTransportMagazynZadania logistyki w dystrybucjiLogistyka transportuRegionalne centrum dystrybucjiLogistyka produkcjiŹródła informacji w działalności logistycznejLogistyka międzynarodowa

Bibliografia

  • Christopher M., Peck H. (2005), Logistyka Marketingowa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
  • Kauf S., Tłuczak A. (2016), Optymalizacja decyzji logistycznych, Difin, Warszawa
  • Szczepankiewicz W. (1996), Logistyka marketingowa, Wydawnictwo Uczelniane, Akademia Ekonomiczna, Kraków
  • Szczepankiewicz W. (1996), Logistyka marketingowa, Wydawnictwo Uczelniane, Akademia Ekonomiczna, Kraków
  • Szyszka G. (2004), Sieci logistyczne - nowy wymiar logistyki, Instytut Logistyki i Magazynowania

Autor: Krzysztof Żaczkiewicz, Martyna Górecka